[Cem Gür]

 

[ersinboke@icrs.com.tr]

Krambousa Adrasan 'ın önlerinde balık kılçığı görünümünde bir ada efendim. En önemli özelliği bu kayalık adada tatlı su var.
Öyle kayalara tırmanmaya filan gerek yok. Doğal iskele görünümlü bir küçük koya giriyorsunuz orada yine doğal bir çeşmeden akan tatlı su var.  Dahası inanışa göre 10 yıl da gençleştiriyormuş içenleri.

Devasa adalar susuzluktan kırılırken bu adada tatlı su var iyi mi. İnsanın şu mitolojik tanrıların varlığına inanası geliyor . O derece yani. Hani üzerinde "Poseidon'un kendisinden çok çeken denizcilere hayratıdır " yazsa şaşırmaz insan.

Bir de öyle bir noktadaki ada resmen kavşağın tam orta yerinde duruyor. Antalya Körfezinin Güney batı çıkışında.

Şimdi bu adayı keşfetmem niye önemli. Aslında ne kadar farkındasınız bilmiyorum ama benim yaptığım resmen sanal bir kaşiflik. Dün bu adayı görmeden önce Phaselis ile Kıbrıs arasında olası rotayı çalışıyordum. 120 bahri milden fazla bir yol. 4 ila 5 knot hızla giden bir antik iş teknesi için sıkıntı yaratabilecek bir uzaklık.

Bu rotayı çalışıyorum çünkü Phaselis'te aynı Patara fenerinin özelliklerini taşıyan kalıntılar var. Yine Phaselis ile Knidos limanının doğal yapıları da birbirine çok benziyor.

Ancak Phaselis de fener olduğunu düşündüğüm kalıntının lokasyonu Kıbrıs direk rotası için uygun değil. Fener olduğunu düşündüğüm yapı bu durumda iyi iş görmüyor yani. Liman girişindeki doğal ama yüksek yarımada fenerin görünüşünü engelliyor.

Şimdi Kıbrıs'tan Phaselis ya da Olympos 'a gitmek için rota ne olmalı? Hakim rüzgarın batılı olduğunu da düşünürsek  doğru Krambousa.

Yani mümkün olduğunca Antalya Körfezinin Güney batısına rota tutulacak. Dar apaz, Apaz seyri ile 100 bahri millik bir uzaklık. Makul bir süre. 4 Knot ile gittiğinizi düşünürsek Tam 24 saat. Bilemediniz 30 saatlik bir yol. Oradan da su ikmali yapıp, seyrin sonlarında pupa seyri ile doğru Phaselis'in güney limanı. İşte fener de tam o limanın içinde. Aynı Patara fenerinde olduğu gibi.

Şİmdi bu dönemde nasıl limanlar günümüzden farklıydı ise , fenerlerin de konumları farklıydı efendim. Fenerler şimdiki gibi öyle yüksek yerlerde konuşlandırılmıyordu.  Sonuçta bu fenerin operasyonu için gerekli olan ateş için odun, personel v.s. gibi lojistik problemlerin önüne geçmek için fenerler tam da limanı gösterir konumda yerleştiriliyordu. Şimdiki marinaların mendirek başlarındaki kırmızı yeşil girişi gösteren fenerler gibi yani. Feneri gördünüz mü hoop limanın içindesiniz en güvenli şekilde.

şimdiiii... çok önemli bir iddia ortaya koyuyorum. Malum hepimiz uzun seyirler için bir planlama yaparız. Limandan çıkış saatimizi , hava koşullarına göre kaçış limanlarımızı ve varış limanında yaklaşık kaç gibi düşebileceğimiz hesap ederiz.

Eski kaptanlar da böyle yapıyordu elbette. Üstelik bizden daha hassas bir şekilde. Planlamadaki en ufak bir hata sonucu akıntıya ya da ters bir rüzgara kapılıp bir anda batıvermek de mümkün çünkü.

Ancak eski kaptanların bizden farklı olarak dikkate almaları gereken bir önemli detay daha vardı. Navigasyon! Ayrıca daha önceden de yazdığım üzere gündüz deniz üzerindeki buharlaşma sıcaktan dolayı çok fazla olduğundan görülş mesafesi de çok düşmekte.

Malum günümüz yelkencileri olarak seyre sabahın çok erken saatlerinde başlarız. Ancak bence antik denizciler için seyire çıkma zamanı öğleden sonra 3 gibi olmalı. Geriden kalan Kıbrıs adası gözden kaybolana kadar kerteriz alıyorlardı. Ada artık görünmez olduğunda Yani ne Kıbrıs ne de Anadolu görünmediğinde ise artık hava kararmış oluyor ve yıldızlar belirmiş oluyorlardı. Sabaha kadar yıldızların eşliğinde kara görülmeden seyir yapılıyor , gün ışımaya başladığında ise artık Olympos dağı görünmeye başlıyordu. Gün boyu devam eden seyir , Yine akşam saatlerinde bu sefer limanı gösteren fener yaklaşık 7 milden gözükmeye başlıyor ve limanın içine kadar rahatlıkla giriliyordu.

Hatta muhtemel, Krambousa da havanın kararması bekleniyordu. Beklenmese dahi her durumda Anadolu limanlarına giriş akşam saatlerine bırakılıyordu. Bilin bakalım neden ? Gelidonya'dan Olympos 'a kadar öyle çok korsanların gizlenebileceği koy var ki.

İşte Bu koyların açığından gece , hiç bir ışık açmadan sessizce geçmeye çalışıyor olmalılar antik çağın kaptanları. Fenerin ise alçakta ve limanın içinde yapılmasının bir nedeni de buydu aslında. Antik çağlarda fenerler ancak belli bir açıdan geldiğinizde görülebilen şekilde yerleştiriliyordu. Aynı bugün uçakların iniş açıları için kullanılan ışıklı sistemler gibi.

Pilot eğer doğru açıda gelmez ise bu ışıklar kırmızı gözükür. Açı doğru ise yeşil.  BU antik fenerlerin de çalışma prensibi aynı idi. Doğru açıdan geliyorsan feneri görürsün. Yoksa kayalıklar ile öpüşürsün. Bu aynı zamanda bir savunma sistemi de olmalı.

[Öcal Turan]

Ersin fuarda İstanbul a geleceğim.
Hazırlan Marmara adası na gideceğiz , seveceğin şeyler bulacağına eminim .

[Bülent Büyükdağ]

Kıbrıs'ın neresinden çıkıyorlardı? Baf? Erenköy? Girne? Limasol? Hepsinde değişik yanıt verebiliriz.
Eski zaman kaptanı olsam, ben nasıl giderdim?

Baf'tan yola çıkacaksam, Anadoluyu gece de gündüz de ancak bir kaç saat görebilirim. Senin önerdiğin (tahmin ettiğin) rota yolu 30 mil uzatır. Hakim rüzgar Lodos, kabaca 225 derece. Ben gidiyorum kabaca 310 dereceye, yakarım tütünümü, mis gibi apaz.

Girne'den yola çıkarsam, eyvahlar olsun! Anadolu'ya apaz, dar apaz.  Sündürme burnundan biraz içeri girer, geniş apaz, Gazipaşa'da dururdum. Sonra sabahın ilk ışıklarıyla yola çıkar, tam Batıya dümen tutar, güneşi yanıma alarak devam ederdim. Zaten bundan sonrası ya rüzgarsız ya fırtına anasını satayım. Git git bitmez.

Zaten bence Kuzeyde bi halt yoktu, ne varsa Kıbrıs'ın güneyinde vardı o zamanlarda. O nedenle Limasol/Baf çıkışlarını düşünmek lazım.
Limasol nasıl olurdu, düşünmem lazım.

[ersinboke@icrs.com.tr]

Önemli yorum. Bu arada tütün ne zaman bulunmuş acaba?  Şöyle kaliteli bir duman olmadan o yol hiç çekilmez o sıcakta yani.  Aslında kıyıdaki lokal rüzgarları da ciddi çalışmak lazım tabi. Mesela Gazipaşa dan Su adaya nasıl dümen tutulur bilemedim. Rüzgar karşıdan geliyor gibi duruyor izlediğim videolarda özellikle suada için.

[ersinboke@icrs.com.tr]

Öcal abi mutlaka gidelim birlikte Marmara adasına. Tüm Ege 'ye mermer gitmiş o adadan zamanında..

Bu arada konumuza dönersek batık sayısı bundan çok daha fazlo olmalı ancak Hem Gelidonya batığının hem de Uluburun batığının neden bu kadar limanlara yakın yerlerde battığını için de mantıklı bir açıklamamız oluyor. Kayalara bindirdiler çünkü gece seyri yapıyorlardı!

[Bülent Büyükdağ]

Öcal abi mutlaka gidelim birlikte Marmara adasına. Tüm Ege 'ye mermer gitmiş o adadan zamanında..

Bu arada konumuza dönersek batık sayısı bundan çok daha fazlo olmalı ancak Hem Gelidonya batığının hem de Uluburun batığının neden bu kadar limanlara yakın yerlerde battığını için de mantıklı bir açıklamamız oluyor. Kayalara bindirdiler çünkü gece seyri yapıyorlardı!

Gelidonya için sert hava ihtimali de mümkün Böke. Google Earth'ten de görebilirsin ama çıplak gözle oraları gören herkes bilir;
Diğer adı yanılmıyorsam 5 adalar. Adanın biri hayli açıkta, güneydoğu yönünde.

Ben foto bilmiyorum; o nedenle işaretleyeyim; "K" karayı, A adayı temsil ediyor. "a" ise küçük adaları. Alt Alta A'lar Devecitaşı adını alan en büyük adayı
                               
                                                    Adrasan
Finike körfezi              K              K                            AAAAAAAAA (Sulu ada)
                                  K           K             
                                    KKKKK

                                      A
                                         a
                       
                                     A
                                     A
                                     A
                                     A
                                                       a
                                       a     




Şimdi kazılara göre gemi güneydoğu yönünden geliyor. Kıbrıs diyelim; muhtemel Milattan Önce 13. yüzyıl olduğuna göre  ve güneydoğudan geldiğine göre, ya Finike'ye, ya Kaş bölgesine gidecek. Bu büyük Devecitaşı adasına çarpıyor. Sonra yükünü saça saça gidiyor ve az ötede (batıda) bir yerde kıçının üstüne oturuyor.

Güneydoğu yönünden geldiğine göre; ilkin büyük adanın bir mil kadar güneydoğusunda kalan adaya bi değdirmesi lazım ki, değdirmiyor.Büyük adanın yarım mil güneyinde bir ada daha var, adam bunu da atlatıyor, gidiyor, zifir karanlıkta bile görülebilecek, takriben 30-40 metre belki biraz daha fazla tepesi olan kocaman adaya vuruyor. Bu ihtimal bana düşük geliyor. Ha şu ise, önce asıl ilkin diğer küçük adalardan birine çarptı sonra kontrolü yitirip, geldi burada asıl darbeyi aldı, olabilir.

Ama ben şunu tahmin ediyorum. Tabii spekülasyon yapıyorum; doğru yanlış neyse;

Şimdi aslına bakarsan o adaların etrafı, arası pek öyle sığlık filan değil. Hayli, ama hayli derin, 20-25 metre, 50 metre,100 metre, belki fazla.  Ama Ersin, deniz bir oynar, bir oynar, ne oluyoruz dersin. Küfredersin. Çukur olur, acayip dalga yapar, üstelik her yönden gelir denizler.  Hepi topu yarım milde, belki daha az mesafede olup biter, tekrar denizler oturur yerine. Bu bir.

İkincisi, esti mi, çok ama çok fena eser. Hatta Suat Reis anlatmıştı, orada esti mi, Körfezin içini kaldırır diye. Birine de denk gelmiştim ben.Sazak koyuna nasıl girdim gece yarısı,of!

Şimdi düşün; hava palpa iken bile oynak bir deniz sert havada ne hale gelir? Ben bu ihtimali, adaların konumu ve ilk çarpma yeri dikkate alındığında , daha kuvvetli görüyorum.
                                     

[Mehmet Atay]

Bu coğrafya ile ilgili varsayımda bulunurken, depremleri de gözönüne alıyor musunuz?
Mesela Kekova biliyoruz ki batmış.
Mesela Tilos, biliyoruz ki önceden Anadolu’ya bağlıymış. Cüce fil fosillerinin hikayesine bakın.
Ya da Kalimnos’un arkasındaki ada (adını unuttum). Çökme sonucu adaya dönüşmüş.

Demem o ki, o 5 ada dediğiniz, belki tek adaydı.

[Bülent Büyükdağ]

Bu coğrafya ile ilgili varsayımda bulunurken, depremleri de gözönüne alıyor musunuz?
Mesela Kekova biliyoruz ki batmış.
Mesela Tilos, biliyoruz ki önceden Anadolu’ya bağlıymış. Cüce fil fosillerinin hikayesine bakın.
Ya da Kalimnos’un arkasındaki ada (adını unuttum). Çökme sonucu adaya dönüşmüş.

Demem o ki, o 5 ada dediğiniz, belki tek adaydı.

Mümkün mü mümkün, ama etraf çok derin. Yani döküntü bile yok. Ama olur mu olur. Ne bileyim, Adana'ya geliyor musun?

[ersinboke@icrs.com.tr]

Bu bir teklif mi

Bu hafta sonu bile gelebilirim istersen burnunun dibinde sayılırım:)  Bu arada harita süper olmuş ama daha iyi canlandırmak adına tam yerini navionicsten kopyaladım. 



Bu arada sen Sazak koyunda kaldın mı ? Su adaya hiç uğradın mı? Korunaklımıydı  yazsan ya biraz. Google , video filan iyi de yaşanmışı bilmem lazım. Bak İnebolu da dalga çökmüş sandala. Tayo MAr buralara çıkacak. Ege gene bir derece de bu Akdeniz şakaya gelir gibi değil.

[ersinboke@icrs.com.tr]

Batığın yerini de işaretledim.

[Mehmet Atay]

Bu coğrafya ile ilgili varsayımda bulunurken, depremleri de gözönüne alıyor musunuz?
Mesela Kekova biliyoruz ki batmış.
Mesela Tilos, biliyoruz ki önceden Anadolu’ya bağlıymış. Cüce fil fosillerinin hikayesine bakın.
Ya da Kalimnos’un arkasındaki ada (adını unuttum). Çökme sonucu adaya dönüşmüş.

Demem o ki, o 5 ada dediğiniz, belki tek adaydı.

Mümkün mü mümkün, ama etraf çok derin. Yani döküntü bile yok. Ama olur mu olur. Ne bileyim, Adana'ya geliyor musun?

Ersin, sana sormadı. Bana sordu

Bülent, tarihi bekliyorum. İş aile elverirse geleceğim muhakkak.
Başka türlü o dvdyi alamayacağım

[ersinboke@icrs.com.tr]

Pu ha ha ha.. Bende ondan şaşırdım zaten..

[Bülent Büyükdağ]

Matay içindi ama Ersin, kufrettirme şimdi, sana davet mi lazım. Gel tabii. Ev senin.

[Bülent Büyükdağ]

Ersin benim okuduğum metinde güneydoğu yönünden geldiği, büyük adaya çarptığı, sonra ileride kayalıklara oturduğu yazıyordu. Senin işaretlediğin şekildeyse, abimiz ilk bulduğu kayalığa dalmış. Bu nedenle eğer hava şartları müsaitse, senin dediğin ihtimal güçleniyor. Zira o kayalık, pek engin. Gece zifir karanlıksa pekala görmeyebilir. Hele deniz oynuyorsa, hiç görmez.

Fakat benin deniz çalkalanır dediğim alanı da yeri gelmiş, harita da tam orada duruyor iken söyleyeyim; sözünü ettiğim yer büyük ada ile ana kara arasındaki alandır. 4-5 gomina yarı çaplı bölgede bir hayli karışır deniz. Bir defa süt limanlıkta geçtim; gece yarısıydı, Kamil abi vardı yanımda. Bu da onun şansıydı.

Sazak dersen; son derece vahşi güzelliğe sahip bir koy. Bugüne kadar kaldığım hiç bir koydan o kadar etkilenmemiştim. Ama bir günden fazla kalınmaz. Kasvet çöker etraftaki yükseltilerden.


https://www.google.com/url?sa=i&source=images&cd=&ved=2ahUKEwjBx4K81K7gAhUSyKQKHR2-CzcQjRx6BAgBEAU&url=https%3A%2F%2Fwww.dunyabulteni.net%2Fdunyanin-bir-ucu%2Fgizli-bir-cennet-sazak-h289659.html&psig=AOvVaw0HGOKWE27D9xBsqiKx325M&ust=1549801968434843