Hatırlayacağınız gibi;
1- Navigasyonun Anlamı ve Bölümleri,
2- Yer Küre,
3- Yer Üzerinde Navigasyonla ilgili Tanımlar,
4- Mıknatisiyet,
‘’Ana Başlıkları’’ altında dedik. Ve bir sonraki Ana Başlığımız ‘’ROTA’’ konusuna geldik…
5- Rota;
Konuya anlamı ve çizilmesi ile bir giriş yapalım isterseniz.
Rota, geminin istenilen mevkiye varması için Yer üzerinde takip etmesi istenilen iz’in, o mevkideki meridyen ile yaptığı açıdır. Diğer bir deyişle, kısa seyirlerde, kerte hattının meridyenle yaptığı açıdır. Büyük daire seyrinde ise, büyük daire izinin meridyen ile yaptığı açı olur.
O halde geminin gitmesi istenilen herhangi bir mevki ile bulunduğu mevkiyi birleştiren hat, geminin rota hattı (Course Line) ve bunun meridyen ile yaptığı açı da, o mevkiye varmak için takip edeceği rota (Course) olacaktır.
Açık denizlerde teknemizin bulunduğu mevki ile varacağı mevki arasındaki rota hattı bir düz hat olursa da, sahile yakın seyirlerde ada, burun, fener, sığlık, tehlikeli batık vb sebeplerle kırık bir hat olur ve varılacak mevkiye ulaşıncaya kadar teknemiz değişik rotalar üzerinde seyretmek zorunda kalır. Bu sebeple teknemizin üzerinde seyredeceği rota hatlarının haritaya çizilerek tespiti ve teknemizi bu iz üzerinde seyrettirerek sevketmek gerekir.
Gidilecek mevkiye en emniyetle ve en kısa yoldan seyredecek şekilde harita üzerine, rota hatları paralel veya gönye ve kurşunkalem ile çizilir.
Çizilecek izde veya yakınlarında bir tehlike olup olmadığı yani seyre engel bir alamet olmadığına bakılır. Ve bu iki nokta bir çizgi ile birlieştirilir. Bu çizgi geminin üzerinde seyredeceği iz yani rota hattıdır. Rotanın yönü ise paralel yardımıyla harita üzerindeki pusla gülüne taşınarak bulunur. Bu yönün meridyenle yaptığı açı teknemizin rotası olur.
Pusla şekillerinden yön okunurken, karşı yönle de kontrol yapılmalıdır. Örneğin, paralel 110 dereceyi gösteriyorsa, karşı yönü de 290 dereceyi göstermelidir.
Rota vermede ve değiştirmede hatırda tutulacak noktalar:
1- Limandayken çıkış rotası ve ilk rota (rota bacağı) mutlak çizilmeli
2- Gerekiyorsa çıkış rotasında, biraz erken veya biraz geç dönerek ilk rotayı (rota bacağını) muhafaza edip, ilk fırsatta mevki koyarak teknenizi kontrol ediniz
3- Görünen sahil, fener gibi alametleri çıkış rotasından ilk rotaya geçince nasıl göreceğinizi haritadan tespit ederek rota geçişinde mutlak surette kontrol ediniz
4- Haritaya yalnız üzerinde gidilen ve ondan sonra gidilecek rotayı çizip, bütün seferin rota bacaklarını çizmeyiniz. (Günümüz elektronik haritalarda tam tersi yapılmakta olup kağıt harita uygulamasında çeşitli sakıncalara olabilmektedir)
5- Zorunlu olmadıkça teknenin sürat ve draftına göre sahile fazla yakın olmaktan kaçınınız. Gece is gündüze nazaran koymuş olduğunuz emniyet mesafesini daha da arttırınız
6- Harita üzerinde iskandilleri seyrek veya kulaç hatları gösterilmemiş sahillere, nehir ağızlarına ve alçak arazili sahillere fazla yakın seyretmeyiniz
7- Güvenmediğiniz sahillere veya koylara dik ininiz ve iskandil noktalarından ayrılmamaya gayret ediniz
8- Bilhassa, E veya W seyirlerinde Var ‘ın değişeceğini ve N ile S seyirlerinde ise Dev ‘in değişeceğine dikkat ediniz
9- Akıntılı veya sert rüzgarlı bir alanda seyrediyorsanız, belli bir maddeniz pruvanızda olmasına sağlayarak, seyrinizi kontrol altında tutabilirsiniz
10- Sert rüzgar ve kalın denizlerde zigzag rotaların daha faydalı olabileceğini ve akıntı ile anaforlardan tehlikeli olmamak şartıyla maximum fayda sağlanmaya çalışılmalıdır
11- Dar sularda belli noktalara doğru rota vererek, okyanuslarda ise büyük daire rotalarından ziyade mevsimlere göre değişen hava şartları ve akıntıları dikkate alarak, denenmiş rotaları dikkate alarak seyrediniz
12- Pruva ve pruvanız istikametinde bulunan gök cisimlerinin yükseklikleri ile bulacağınız mevki hattı, teknenizin parakete mevki (DRP) den ileride veya geride olduğunu, sancak ve iskele bordada bulunan gök cisimlerinden bulunan mevki hattı, rotadan sancak veya iskeleye düşmüş olup olmadığınızı gösterdiğini de unutmamak lazım.
diyelim ve bir sonraki konumuz ‘’Rota ve Kerteriz Çeşitleri’’ olsun.
Selametle.
(Youtube) SailingSVGezgn
(Instagram) cpt.zeybek
(Facebook) Cpt.SuatZeybek
(Facebook) sv.Gezgn
Gönderen