[Bülent Büyükdağ]

Ben de sizin dediğiniz gibi bilirim.

[Eyüp Oğan]

............................
............................
Şimdilik bu kadar. Devam ederiz daha "saçmalamaya "

Ersin, bu yazını iki kere okudum.

Yazdıklarına katıldığım ve katılmadığım yerler var. Ayrıca doğru sonuca vardığın bence yanlış açıklamaların da var.

Önemli olan ana fikir dersek, yelken seyrinde sadece Cenova açılmasına yönelik eleştirine katılıyorum. Fakat, bu düşünceni ifade ederken yazdığın argümanların çoğuna katılmam mümkün değil. Yazdıklarına saygısızlık etmek istemem ama çoğu sanırım kendi sınırlı deneyimlerinden kaynaklanıyor.
Ve 10 knot, 15 knot gibi örneklerin de 30 feet civarı tekneler için geçerli olabilir. Çünkü, benim Soprano (40 feet G.Soleil) 20 knot sonrası tam arma şahlanıyor..

Sadece Cenova ile seyir yapmanın yanlışlığını ifade ederken alternatif olarak sadece ana yelken ile seyri ön plana çıkarman ise bu yazıları okuyan denizcilerin kafasını karıştıracak mahiyette..

Bu işin Ana Yelken + Cenova birlikte yelken seyrinin yapılmasının en doğrusu olduğudur.

Yelken seyrinde ana yelken denge unsurudur, Cenova ise yelken seyrinin motor gücüdür diye anlatılır.
Sağlıklı ve güvenli bir seyir için her ikisi de açılmalıdır.
İstisnai durumlar elbette vardır ama genelleştirilemez. (Örn. iğnecik seyirlerinde sadece Cenova açılabilir. Ayı bacağı seyrin deneyim istediği ve riskleri açısından)

Furling sistemler ile klasik yöntemlerle ilgili sorunları belirtmen iyi olmuş, ama bu konuda farklı deneyimlerin de paylaşılması lazım.

Bu tartışmayı ilgiyle takip edeceğim.

Selametle

[Bülent Büyükdağ]

Eğer sarma sisteme dayalı ana yelkeninizi en başından beri uygunca sarıyorsanız, başınıza iş gelme ihtimali klasik yelkeni geçmez.

Yapmanız gereken çok ama çok basit bir şey vardır; Sistem hangi yöne doğru içine alıyorsa, o yönden 5-7 derece (ve kesinlikle daha fazla değil, açıyla yelkeninizi sarmak. BU sayede rüzgar yelkeni azıcık dolduracak ve yelken kırışmadan sarılacaktır, bana kalırsa.

Bir de eğer, sonsuz halat kullanmıyor da benim gibi direk dibinden sarıyorsanız, bir elinizle usulca yelkeni tutun. Olup bitecektir.

Dikkat, camadan için söylemiyorum. Tamamı açık yelkeninin tamamen toplanması için söylüyorum. Yoksa, ayı bacağı gibi seyirleri bir kenara bırakırsak, direk içine sarılan yelkene camadan vuracaksanız, üstünde yük olduğu sürece sıkışma ihitmali olmadan sarabilirsiniz. Buradaki mesele mandarın boş kalmamasıdır.

Öte yandan, sarma sistemlerde, sonsuz sayıda camadan olanağı da ayrı bir avantajdır, diye düşünüyorum.

[Cem Gür]

Anlaşılıyor ki, fazla tutucuyum.

Cenova'da yelkenin profil üzerine sarılmasını anlayabiliyorum da, ana yelkenin hermetik ve dar bir hacim içine sarılmasını sağlıklı bulmuyorum.
Geçmişte, çokça ana yelken sarma sistemli teknelere çıktım ve seyir de yapıp gözlemledim. Yanlış uygulamadan kaynaklanan sıkışan sistemin nelere mal olduğunu gördüm. İki el boyu direkteki kapaktan müdahale tam anlamı ile Çin işkencesi.

Bir dönem, özellikle iri boy guletlere, direk dışına monte edilen ana yelken sarma sistemleri vardı. Hâlâ kullanılıyor mu bilmiyorum. O bile daha makul geliyor.

Bülent'in vurguladığı sarma sistemli ana yelkenin sonsuza yakın camadan olanağı doğrudur. Ama ön yelkenin sarılarak camadan vurma sistemi bana göre yanlış. Camadan vurularak küçülen yelken etki alanı ve merkezi hem yükseliyor  hem de iyice öne kayıyor. Öte yandan sert hava seyrinde iyice küçültülen cenova fırtına floku etkisine benzer etki oluşturuyor. Tabii baş istralya yeterince gergin ise.

[Âli San]

Ana yelkende bom içine sarma sistemi niye tutmadı ve niye aşırı pahalı : akıl erdiremiyorum....
Uğraşacak halim olsa şeytan diyor otur yap ; sat ( kimse de almasın !  ) .

[Eyüp Oğan]

Ana yelkende bom içine sarma sistemi niye tutmadı ve niye aşırı pahalı : akıl erdiremiyorum....
Uğraşacak halim olsa şeytan diyor otur yap ; sat ( kimse de almasın !  ) .

Şimdi marka teknelerin neredeyse tamamında bu opsiyon var.. Ve evet, aşırı pahalı..

Düsseldorf fuarı'nda Iskandinav teknelerin hepsi bu opsiyonla satılıyordu.

[Âli San]

Bir zamanlar bizde bir ithalatçı/mümessile sormuştum benim teknem için 3500 Euro gibi bir rakam söylemişti...
Günün birinde veriririm o parayı yahu...demiştim kendime ; fakat şimdi üreticilerinin sitelerine bakıyorum 20.000 Eurolar filan havalarda uçuyor 

[Kemal Gündüz]

Bumba içine sarma sistemleri, direk içine sarmalara göre yaklaşık 4 ila 5 kat yüksek fiyatlı. Artık bumbanın aşırı ağır olmaması için bumbayı alüminyum yerine karbon veya kompozit yapıyorlar. Buda fiyatı artıran önemli bir etken


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi

[Âli San]

Bumba içine sarma sistemleri, direk içine sarmalara göre yaklaşık 4 ila 5 kat yüksek fiyatlı. Artık bumbanın aşırı ağır olmaması için bumbayı alüminyum yerine karbon veya kompozit yapıyorlar. Buda fiyatı artıran önemli bir etken


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
[/quot
Diğer taraftan amatör yapım için büyük bir avantaj.
Arma için uygun aluminyum malzemeyi bulup, şekil verdirip yapmak etmek mecburen profesyonel destek gerektirecekken karbon veya kompozit yapmak amatör şartlarda yapım için kolaylık. 

[Özgür Ökten]

Bir dönem, özellikle iri boy guletlere, direk dışına monte edilen ana yelken sarma sistemleri vardı. Hâlâ kullanılıyor mu bilmiyorum. O bile daha makul geliyor.

Evet, halen yelken taşıyan az sayıdaki guletlerin hepsi bu şekilde, ahşap direğin arkasına/dışına monteli sarma sistemi kullanıyor.

Klasik yelken taşıyan gulet hiç görmedim henüz.


öZgür (tapatalk)

[Burak Doneray]

Bumba sarma sistemlerinde balenli yelkeninde yeni bu sisteme göre yapılması gerektiğini ve sert havalarda yelken kapatmanın klasik sisteme göre hiçbir üstünlüğü olmadığını yelkeninizi yırtma şansının çok fazla olduğunu bilmenizi isterim .Bu para verilecekse eğer yelkenine ödeyeceğiniz para çok yüksek olacaktır.Yelken tamiri yapanlara bumba sarma sistemli balenli yelkenlerde ne kadar yırtılma vakası olduğunu sordum çok fazla özellikle rüzgara belli bir açıda durmanız gerektiğinden en ufak hatada yelkenin kapanması sırasında bumbanın yer değiştirmesi ve sıkı sarılamamasından kaynaklı yelkenin yırtılması ile sonuçlanıyormuş.

Klasik balenli sistem bana göre hala en efektif en ekonomik en performanslı ve en uzun ömürlü yelkeni sunuyor.

Direğe sarma sistemlerinde ise evet yelken daha ucuz ama daha kısa ömürlü daha az performanslı ama yanında kullanım kolaylığı ve her havada camadan vurma kolaylığı var . Belki bumba sarma sistemlerindede balenli yerine balensiz yelken kullanıldığında daha ekonomik ve kolay kullanımlı olabilir ama balensiz yelken kullanacaksam neden kocaman bir bumba taşıyayım ve o kadar para vereyim bana mantıklı gelmiyor.

Selamlar.

[ersinboke@icrs.com.tr]

Aali 'nin notu doğru . Neden benim aklımda öyle kalmış bilemedim. Timoçin 'in kitabında da bu şekilde yazılmış. Düzeltirim.

Ancak , bir diğer ilginç bilgi , bu zamanlara tekne yarış ratinglerinin direk gerisindeki yelkenlere göre belirlediği imiş. Yani ön yelkenler bu hesaplamaya dahil edilmiyormuş. Ön yelkenlerin büyümesinin ana yelkenlerin de küçülmesinin  bir nedeni de bu detay imiş.

İlginç değil mi?

sevgili Eyüp Ogan'ın yorumlarını önemsiyorum.  Elbette "sınırlı " tecrübelerime göre yazıyorum. Kendi okuduklarım ve gözlemlerim sonucu yazıyorum. Bunlar benim doğrularım. ama sonuçt hepimiz " sınırlı " bilgilerimiz ile yazmıyormuyuz ? Kimimizin sınırı daha geniş elbette.

Yorumlara gelince ; elbette doğrusu ana yelken ve cenovanın birlikte kullanılması.  Ancak burada risklere göre bir sıralama yapıyoruz aslında.

Ana yelkeni kumanda etmek cenovayı kumanda etmekten daha kolaydır.
ana yelken tekneyi rüzgarüstüne döndürür ki bu sıkıntılı durumlarada önemli bir avantajdır.
ani bir rüzgar değişikliğinde sadece cenovası açık bir yelkenliye göre , ana yelkeni açık bir yelkenli daha kolay yönetilir.

Sert bir havada ana yelken açık iken çok fazla rüzgar üstüne dönme eğilimi söz konusu ise , flok belli oranlarda açılarak denge sağlanır.

Bir de Burak ile konuşurken duyduğum şu yastıklı cenova ve bunun 3 aşamalı camadanı konusu var ki bunu Kendisi anlatsa daha faydalı olur. Ben hiç kullanmadım. Dedim ya elbette bilgilerim sınırlı.

[Kemal Gündüz]

Ben 54 ft Hanse’de hpm kumaş balenli yelken için yelkeni ile birlikte sarma bumbanın liste fiyatı olarak 70.000 € olduğunu biliyorum. Diğer taraftan Dudullu’da Admiralty firmasını belki bilirsiniz. Ana yelken sarma (direk dışına), genoa için elektrikli ve hidrolik sarma (yurt dışı markaların yaklaşık yatı fiyatına) yapıyor. Asimetrik balon sargı sistemleri yurt dışında ödül aldı. Bir arkadaşım kullanıyor asimetrik balonunda, çok memnun


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi

[Oğuzhan Oğuz]

Eğer sarma sisteme dayalı ana yelkeninizi en başından beri uygunca sarıyorsanız, başınıza iş gelme ihtimali klasik yelkeni geçmez.

Yapmanız gereken çok ama çok basit bir şey vardır; Sistem hangi yöne doğru içine alıyorsa, o yönden 5-7 derece (ve kesinlikle daha fazla değil, açıyla yelkeninizi sarmak. BU sayede rüzgar yelkeni azıcık dolduracak ve yelken kırışmadan sarılacaktır, bana kalırsa.

Bir de eğer, sonsuz halat kullanmıyor da benim gibi direk dibinden sarıyorsanız, bir elinizle usulca yelkeni tutun. Olup bitecektir.

Dikkat, camadan için söylemiyorum. Tamamı açık yelkeninin tamamen toplanması için söylüyorum. Yoksa, ayı bacağı gibi seyirleri bir kenara bırakırsak, direk içine sarılan yelkene camadan vuracaksanız, üstünde yük olduğu sürece sıkışma ihitmali olmadan sarabilirsiniz. Buradaki mesele mandarın boş kalmamasıdır.

Öte yandan, sarma sistemlerde, sonsuz sayıda camadan olanağı da ayrı bir avantajdır, diye düşünüyorum.

Bir ilave daha yapayım. Yelken basarken balançinayı biraz boşlamak (bumba 2-3 derece açı farkı yapacak yatayda) sararken de tam tersini yapmak. Bumba üzerindeki arabanın hareketini rahatlatıyor.

Ayrıca tüm sistemin inciğini cıncığını söküp taktığımdan olsa gerek, bumba içindeki makaralar kırılmış veya eğilmişse değiştirmek çok farkettiriyor sarma sistemlerde. Son olarak da bumba üzerindeki arabayı seyire çıkmadan önce silikon yağ ile yağlamak gerektiği kitapçığında da yazıyor.

[Eyüp Oğan]

sevgili Eyüp Ogan'ın yorumlarını önemsiyorum.  Elbette "sınırlı " tecrübelerime göre yazıyorum. Kendi okuduklarım ve gözlemlerim sonucu yazıyorum. Bunlar benim doğrularım. ama sonuçt hepimiz " sınırlı " bilgilerimiz ile yazmıyormuyuz ? Kimimizin sınırı daha geniş elbette.

Başlığın içeriğinde yön değişikliği oluşturacak bir tartışmaya girmek istemiyorum.

"sınırlı deneyim" derken yanlış anlaşıldım sanırım, senin geçen sene yaptığın uzun güney seferini keyifle takip ettim ve çok takdir ettim. Bu seyirde bence çok değerli gözlemlerin oldu, dersler çıkardın. "sınırlı" olan sadece Tayo Mar ile yaptığın seyirlerde çıkarımların anlamında diye düzeltmek isterim.

Bir diğer nokta ise bu gözlem ve çıkarımlarını genelleme şeklinde ifade etmen, tartışmadan faydalanmanın etkisini azaltıyor.
.....................................

Havanın iyice yükseldiği durumlarda klasik ana yelkenlerde camadan vurmanın ne kadar zorlaştığını biliriz. Elbette yelken indirmekte aynı derece zorlaşır. Mandar halatını boşlasanız dahi yelkenin düşmediğini gözlemlemişsinizdir. Dümendeki kişi ne kadar rüzgar üstüne dönerse dönsün problem olur.
O nedenle tecrübeli denizciler rüzgar hızı artmadan camadanını vurur.

Cenova ise genellikle -ki gezi teknelerinin neredeyse tamamı-furling sistemi olduğundan camadan vurmak veya ön yelkeni kapamak kolaydır.

Albatros'un kanadında başlığında Aygün Reis'in bahsettiği Harken Battcar sisteminin klasik ana yelkenin indirilmesinde oluşacak sıkıntıları minimuma indirdiği söyleniyor.