Cem ve Ali ağabeylere sorayım.
Adana'da bir atölye var. Laz Ahmet derler, bir genel cerrah, bir hayli zamandır tekne yapar. Eğer hafızam yanıltmıyorsa 13 metrelik bir CC Bruce Roberts'la başladıydı. İşi de hayli ilerletti. Yabancılara da yapar oldu.Hasılı diyeceğim o değil. Bu atölyenin önünde terk edilmiş, yalnızca form olarak kullanılabilecek, ama işte salması filan yerinde duran bir BCC yatar. Bordası filan dökük-çürük.
Şimdi, bu kabuğa form olarak kullanılabilecek "şey", edinilip, üzerinde yol alınabilir mi? Daha doğru soracak olursam, bunu almak bir işe yarar mı? Eğer yararsa, Böke senin için bir başlangıç olabilir mi?
Bu tarz projelere biraz güvensizimdir ben hep sevgili Bülent,
şimdi o tekne ne, hangi projeye göre yapılmış, yapan kim, doğru yapmış mı ? Muhtemelen elden ele geçe geçe geriye doğru teknenin izini takip etme olasılığı da ortadan kalkmıştir. Nasıl güveneceğim ? Ola ki büyük tesadüf teknenin tasarımcisi, yapımcısi vs vs bu bilgilere ulaşabildik ve bunlar makbul kişiler. Tasarıma ve üreticiye güven duyabileceğiz.
Geldik tekneye ; ne gördü, geçirdi ? Battı mi, çıktı mi, ilk tasarımıni hala koruyor mu, yoksa üzerinde oynanmış mı ? Nerede ne kadar zaman yattı ? Çarpildı mi, döndü mü , yamuldu mu ? Yani üzerinde ciddi ölçüm biçim yapmak lazım ki anlaşilabilsin .
Bu tekneyi de sahibi bize hibe etmeyecek, elbette bir bedeli olacak.Bunun üzerine kalıp almak için gerekli tüm o bakım onarım , macun, tesviye, boya işlemleri yapılacak.
Buna alternatif olarak, istediğim projeyi satın alip ; mesela yapi marketlerden temin edilecek malzemelerle bir kalıp yapsam, bunu en kolay ve ucuz yoldan çıta çıta kaplayip model haline getirsem : bu modeli elyaf kaplayıp tesviye edip boyayip kalıp alsam ne maliyet çok fark eder ne de çok daha fazla zaman harcamış olurum. Ama ölçülerine güvendiğim, elimde projesi de olan bir model olur.
Ilk yöntemi ancak gördüğümde vurulduğum ; ben bunu muhakkak almaliyim, yapmalıyım, kurtarmalıyim...fikrini kafamdan atamayacağım bir nesne için önerirdim. Tıpkı binlerce eski araba arasindan bir tanesine, on binlerce harap evden birine aşık olup, illa alıp restore etmek istemek gibi. Karşı konulmaz bir çekim olması lazim.
Maliyeti bir parça düşurmek veya bir parça işçilik tasarrufu sağlamak için değil, çünkü bu da garanti değil, ters de tepebilir. Ticari açidan da sakatlıklar barındirir ; madem kalıp alındi, başkalarina da yapılip satılacak. Potansiyel müşteri sorduğunda önune projeleri yayıp, projesi budur, modelini böyle yaptik, kalibini şöyle....demek ; " valla bu tekneyi biz filan yerde bulduk, bu bir X - tarzı tekne ama, tasarımcisini bilemiyoruz. Aldik, tamir ettik, kalip alıp bunlari ürettik...demekten daha kolay ve güve verici.
Eski tekneyi alip model olarak kullanmakla sıfırdan yeni bir model yapma arasindaki maliyet farkinin üretilen ilk tekneye yansımasi herhalde onun maliyetinin %10'u olur, olmaz. Hele kaliptan bir kaç tekne üretilecekse lafı bile olmaz diye düşünüyorum.
Mesele burada model maliyetinden çok kalıp maliyetinde . Pahalı olacak olan kalip. O kaliptan hiç olmazsa 3, 5, 10 tekne üretilmeli ki değsin.