[Ahmet Kabaalioğlu]

"Denizde 1 gün keyif karada 1 ay çalışma" düsturu gereği bir haftadır çalışıyorum diye forumu pek okuyamadım, bu konu başlığında olduğu gibi tüm konular uçmuş gitmiş, oku oku bitmiyor. Başta Oğuzhan, Burak ve katkısı olan tüm reislerin ellerine sağlık ortaya harika bir çalışma çıkıyor.

[Mücahit Karabaş]

Oğuzhan Reis ve Burak Reis makaleler için teşekkürler.

Tekneyi değiştirirken ilk makale çok faydalı olmuştu. O dönemde Oğuzhan'ın Excel tablosu kadar detaylı olmasa da işe yarar bir calculator bulmuştum. Linki aşağıda. Konfor oranı da var. Ve kendilerince yorum yapıp renklerle süslemişler

http://www.sloopit.co.uk/sailing/br_calc.asp


Salma makalesi de çok faydalı. Doğrultma momentinde kuvvet x yol  hesabı dışında akışkan mekaniği konusu da var. Su basıncının farkı ve ileri hareket sonucunda teknenin altına oluşan ufak girdapçıklar da geri çağırıcı kuvvet yaratıyorlar. Bu anlamda torpil salmalar modern fiber teknelerde bence çok başarılı oldu. Ağırlığı en altta yoğunlaştırarak teknenin ağırlık merkezini aşağıya çekmeleri ve girdap oluşumunun klasik salmalara göre azalması özellikle uzun yolculuklar için avantaj getirdi. Omurga salmalar kadar stabil bir yolculuk sağlayamasalar da idare eder   Zaten ahşap tekne ve omurga salma candır.

[Oğuzhan Oğuz]

Oğuzhan Reis ve Burak Reis makaleler için teşekkürler.

Tekneyi değiştirirken ilk makale çok faydalı olmuştu. O dönemde Oğuzhan'ın Excel tablosu kadar detaylı olmasa da işe yarar bir calculator bulmuştum. Linki aşağıda. Konfor oranı da var. Ve kendilerince yorum yapıp renklerle süslemişler

http://www.sloopit.co.uk/sailing/br_calc.asp


Salma makalesi de çok faydalı. Doğrultma momentinde kuvvet x yol  hesabı dışında akışkan mekaniği konusu da var. Su basıncının farkı ve ileri hareket sonucunda teknenin altına oluşan ufak girdapçıklar da geri çağırıcı kuvvet yaratıyorlar. Bu anlamda torpil salmalar modern fiber teknelerde bence çok başarılı oldu. Ağırlığı en altta yoğunlaştırarak teknenin ağırlık merkezini aşağıya çekmeleri ve girdap oluşumunun klasik salmalara göre azalması özellikle uzun yolculuklar için avantaj getirdi. Omurga salmalar kadar stabil bir yolculuk sağlayamasalar da idare eder   Zaten ahşap tekne ve omurga salma candır.

Şimdi baktım siteye. Daha önce görmemiştim. Bence başarılı ve Excel dosyasından daha iyi. Bunu kullanırım ben de. Tek sorun metrik ölçüler girildiğinde garip sonuçlar veriyor. 34 knot gövde hızı gibi imperial birimlerle tekne özelliklerini girmek daha sağlıklı olur sanırım.

Teşekkürler link için Mücahit reis


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi

[Ersin Böke]

seninki daha iyi.. Metrik girince sapıtıyor..

[Hakan Tiryaki]

Emeğiniz için gerçekten teşekkürler, müthiş bir katkı olmuş bu. Kayığım hakkında merak ettiğim bir çok bilgiye ulaşabileceğim sayenizde. Yengeç için iki ayrı tablonun sonuçları aşağıda:

Oğuzhan'ın Excel'i:

LWL Area   468,923955
Wf   1,00
PPI   2499,4
MTI   6999,9   
CP   0,625
S/L   1,34   
SA/D   10,4
CR   47,4
BR   0,047103978
VD   895,625
SSA   103,3716398
CSF   1,706280996

Tom Dove'un hesap tablosu:

boatName=Yengeç
LOA=49.22
LWL=42.65
beam=16.41
displacement=57320
sailArea=968.76
displacementToLWL=330
speed=8.75
sailAreaToDisplacement=10.43
LWLToBeam=2.6
motionComfort=47.39
capsizeRatio=1.7
ppi=2501

Mücahit reisim, Sloopit'in verileri bana da tutarsız geldi. Aşağıdaki metrik tablo sağlam çalışıyor

https://nsc.ca/web2/library/tools/keel-boat-metrics-calculator/

Bir sorum olacak ilaveten. Benim kayık malum, deplasman teknesi. Balast değeri söz konusu olabilir mi? Altında boydan boya bir nal (u profil) var ama tahminen 2 tonluk ağırlığı bu tip bir teknede balast olarak değerlendirilebilir mi?

[Mücahit Karabaş]

Sloopit metrik sistemde çuvallıyor yazmayı unuttum kusura bakmayın. Hangisini seçerseniz seçin imperyal birime göre hesap yapıyor. Oğuzhan Reisin tablosu daha zengin.

Burada tekne konusunda bilgili pek çok reisimiz varken bana fikir söylemek pek düşmese de Tirhandillere ayri bir merakım olduğu için okuduklarımdan anladığım kadarıyla. Havada ve suda giden, roketlerden teknelere tüm taşıtlarda ballast (ballance ile ayni kökten, dengeleyici) kullanılıyor. Birisi hariç. O da tirhandil...

Küçükken okutulan "Türkiye kendi kendine yeten yedi ülkeden biridir" e benzer olarak. Tirhandil kendi kendine yeten yegane teknedir. Bir Ege iş teknesi olarak tirhandil, geniş karinasi, hilal şeklinde baş kıç bodoslamaları,  genelinde yuvarlak hatlı ve alçak yapısı ile müthiş güvenli bir kayık.

Tiryaki Reisimin söylediği U Profil tarzi ağırlıklar tirhandile son 40 yıldır ekleniyormuş. Hem yelken seyrinde yardımcı oluyor. Hem de teknenin yuvarlak formunu tam anlamıyla verebilecek eski ustalarin kalmaması nedeniyle sigorta görevi görüyor. Orijinal tirhandilin omurgasi kısa olduğu için kendi etrafında dönebilme kabiliyeti var. Bu sonradan eklenen ballast bu kabiliyeti az da olsa zayıflatıyor olabilir.

Konu tekne seçimi. Tirhandil iyi seçim bence

[Tan Kaan Özkan]

Tirhandilleri çok severim. Aileden gelen bir şey.

Neden, nasıl sorusunu teknik olarak cevaplayamam ama "8 havadan sonra Tirhandil stabilitesini kaybeder" derler.
Sanırım Cem abi bunu güzelce açıklayabilir.

[Hakan Tiryaki]

8 havada bolca seyir yaptım ama motor seyri olduğundan farklı yorumlamak gerekir. Kafanın dalgalara gömülmesini önleyen baş yapısı aynı zamanda da fena halde bayılmaya sebep oluyor. Yeterli motor gücü olmayıp da dalgaya tırmanamayınca seyir eziyete dönüyor. Ama hepsi bu. Ne endişe, ne tasa...

Yelken seyrinde davranışlarını bu sezon görebileceğimi umuyorum. Ama yine de 8 ve üzeri havada seyirde olmamayı umuyorum

[Tan Kaan Özkan]

Hiç sorma valla, ben yıllardır hep arada sorarım, Şu Tirhandille Akdeniz çanağından çıkamaz mıyız diye.
Cevap hep aynı, Akdeniz de kullanılan 3 çeşit tirhandil var. En stabili adriyatikte kullanılan ama yine de okyanus'a gelmez, 8 havadan sonra bozar kendini.
Hani bekliyorum birisi çıksında "o eskidendi kardeşim, şimdi şu bıdı bıdıdan dolayı her yere git teknesi oldu" başka tekneye bakarsam n'olayım. O derece yani 

[Tan Kaan Özkan]

İlk defa görüyorum belki siz görmüşsünüzdür ama,
Yorum yapmadan sadece soruyorum. Ne derdiniz ?
 
Yacht Type: Tirhandil – Double Ender
Hull Material: GRP
LOA: 13,50 m
Beam: 4,38 m
Draught: 1,40 m
Guest Cabins: 2
Crew Cabins: 1
Engines: 75 HP YANMAR
Generators: 7 kW ONAN

[Hakan Tiryaki]

Ne form, ne de görünümü bir tırhandil derim. Likya 40 bile nefis bir tekne oldu ama tırhandil olamadı. Bu da olsa olsa güzel bir double ender olabilir, ama o kadar.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Nedir Abi bu, prototip sanırım, yüzer halde olanı varmıdır acaba?

[Tan Kaan Özkan]

Nedir Abi bu, prototip sanırım, yüzer halde olanı varmıdır acaba?

Muhtemelen.
Agan tur'un, Brokerage sayfasında gördüm. Kasım 2013 teslim filan demişler ama , ne gördüm ne duydum yapıldığını.

[Cem Gür]

İlk defa görüyorum belki siz görmüşsünüzdür ama,
Yorum yapmadan sadece soruyorum. Ne derdiniz ?
 
Yacht Type: Tirhandil – Double Ender

Ne yazık ki bu prototip hiç bir "tırandil" genel kabullerine bile uymuyor. Hakan'ın dediği gibi sadece bir double ender.

Bu konuda bir de kısa bilgi aktarmak istiyorum.
Komşuda hem geleneksel tekneleri yeniden hayata geçirmek hem de çağa uydurmaya çabalayan önemli ve başat isimlerden biri Nikolas Vlavianos. Bir donanma emeklisi. Siz onu hem son çalışması sokoleva "Medon Plioni" den hem de  bir fırtınada kaynettiği "Sulatana"dan tanıyor olmalısınız.

Onlar da tırandili çağa adapte etmek için çaba harcıyor, tartışıyorlar ama yıllardır havanda su dövmekten öteye geçemediler.

Yunanistanda da tıpkı Türkiye'de olduğu gibi tırandil "iş teknesi" vasfından çıkıp "özel tekneye" dönüştüğünde ve aynı zamanda uzun zamandır motor tahrikli olduğundan geleneksel formu deforme edildi.

Bu ne demek ? Şu demek: Orijinal tırandil formunda kıç bodoslama baştan yüksektir. Amaç yelken ile yürütülen teknede dümencinin görüş alanını olabildiğince genişletmeyi amaçlar. İkinci konu yine orijinal tırandilde vasattan geriye karina bodoslamaya doğru iyice narinleşir. Bu da tırandile hem hız hem de kıç denizlerde "kaçış" sağlar. Yine orijinal yapısında omurga boyu kısadır. Sürtünme ve direnç azaldığı için ileri yönde manevra kabiliyeti atmıştır.İşte bu 3 önemli ve doğal yapı motora geçince  terk edildi. Kıç bodoslamanın yüksek olmasının fonksiyonu kalmadı. Motor seyrinde kıç bastığı için de bahsettiğim vasattan geriye narinlikten vaz geçilip daha dolgun taşıyıcı bir forma geçildi ki seyirde motor etkisi ile kıç batmasın, İç hacim kazanmak için omurga boyu uzatıldı. 

Orijinal karina formunda bir diğer önemli yapı ise tırandilde yüzdürücülük alanının kabaca vasatın önüne ve arkasına dengeli dağılımı idi. Bu form tırandili "oynak" bir tekne yapar. Güvenli fakat oynak.  Bundan da vazgeçilip  orta kesiti lale yaprağını hatırlatan  form  neredeyse  U  forma dönüştü.

Şimdilerde gıdım gıdım sehimi azaltılan borda çalımı ile daha fazla iç hacim elde edilmeye çalışılıyor.  Orijinal borda çalımına sahip bir tırandilin iç hacmi kamara için yeterli yükseklik veremiyor.  Kamara tekne üzerinde yüksek kalıyor.  Hoş bunu göz yanılgısı ile kaybeden çok güzel uygulamalar da yok değil.

Safra konusuna gelince .... Evet son 40-50 yıldır bir U profil ile dış safra uygulaması yapılıyor. Yine "asıl" tırandilde dış değil iç safra esastır. Dış safranın konma nedenlerinden biri teknenin oynaklığını gidermek ve daha fazla yelken taşımasını sağlamaktı.

Tırandilin büyük annesi kabul edilen Adriya trabalco ve bratseraların açık denize daha fazla uygunluğu tam da bu karina yapısından kaynaklanıyor. Bu iki sınıf, iş teknesi olarak hem kabotaj hem de av amaçlı kullanılıyorlardı. Kabotaj amaçlı kullanılanlar doğal olarak daha hacimli narinlik katsayıları daha düşük tekneler olmak durumunda.

Tırandilin Okyanus'a çıkıp çıkamama sorunu ise tümü ile yapısal bir bir olgu. John Hanna Tahiti Ketch'i uzun yol yüksek denizler teknesi olarak tırandilden esinlenerek tasarladığında tırandilin ana özelliklerini de modifiye etmiştir. Borda çalımı iyice azalmış, tekne vasattan başa ve kıça tam bir simetri ile oluşturulmuştur.

Özetle tırandil bir dizi yapısal verileri tadil edilerek her tekne gibi okyanusa çıkar. Tadilatlardan sonra hâlâ tırandil denebilir mi emin değilim.

[Cem Gür]

Bir de not : Açık denize uygun tırandilin boyunun  12 ila 15 metre olmasında fayda var.