[Ahmet Kabaalioğlu]

Balıkçı tekneleri, balık ağları ve  seyirde dikkat etmemiz gereken konulara dair derlediklerimin, daha önceleri bir kısmını Gezgin Korsan Forum ortamında paylaşmış ve Zafer Türkmen Abimizin Düzenlemiş olduğu Toplantılarında  bu konulara dair sunum yapmıştım. Bu konuya dair  bilgilerimi paylaşırken amatör denizci gömleğimi çıkarıp kısa süreliğine bir kenara koyup , balıkçı olduğumu hatırlarım. Bu yüzden farkında olmadan balıkçılığa dair ve yöresel  bazı terimleri fazlaca kullanabilirim, şimdiden affola.

Özel tekneleri seyir şekilleri ve zamanları gibi ,sürekli olarak avlanma yöntemleri , zamanları  ve tekne tipleri de değişmektedir. Bunları elimden geldiğince  bu başlık altında paylaşmaya çalışacağım.
Selametle...

[Can Deniz <Ercan H>]

Aman Ahmetim bence en önemli konu.
Bu konuda işin mutfağından çok önemli bilgilere ulaşacaz sayende.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Değerli Reisler;
Özellikle av yasağı olmayan dönemlerde yaptığımız açık deniz seyirlerinde ve gece seyirlerinde balıkçı tekneleri ve balık ağları büyük risk oluşturmaktadır. Bu riski tanımak için öncelikle ülkemizde yoğun kullanılan balık ağları ve avlanma şekilleri hakkında derlediklerim.

Önce tekneler:
Gırgır,trol,voli,uzatma,olta ve kıyı balıkçısı tekneleri

Sonra Ağlar:
Yüzer ağlar(gırgır,voli,uzatma,istavrit ve kıyı ağları) ,dip ağları(kalkan, mezgit,barbunya,molozma gibi ağlar) ve hareketli ağlar(trol,ırıp,parapat ve algarna kafesleri)


Sırasıyla bu tekne ve ağlarla ; avlanma şekillerini ve dikkat etmemiz gereken konular geliyor.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Gırgır Tekneleri ve Ağları:
Günümüzde gırgır tekneleri 30-40 metre ve üzeri büyüklüklerde 15-18 knot gibi seyir süratleri olan, üzerlerinde sancak ve iskele kıç üzerlerinde iki gırgır ağı ve üzerlerine çekili iki adet peş botu bulunan teknelerdir.Bu ağlardan biri Hamsi ,çinekop ve istavrite uygun kör göz tabir edilen, gözleri çok küçük olan ağ diğeri de palamut ve lüfere kullandıkları daha büyük gözlü ağlardır.
Gırgırla balık avı  mantık olarak balığın yerinin tespit edilerek , etrafının hızlı bir şekilde çevrilmesi ve çok kısa bir sürede bu çevrilen dairenin altını da torba şeklinde büzülmesiyle yapılır.Önceleri bu işlem görsel olarak yapıldığı için sadece denizin limanlık olduğu günler ve balığın yakamoz yaptığı ay karanlığı olan gecelerde yapılırdı. Fakat günümüzde balık bulucu teknolojilerin son derece gelişmesi sonucunda , bu avcılık türü için neredeyse hava muhalefeti dışında hiç bir engel kalmamıştır.
Gırgır ağının mantar yakası yüzer vaziyette olduğu için gündüz rahatlıkla görülürler.Fakat gece ağ üzerindeki bir teknenin geçebildiğimiz kadar uzağından geçmek zorundayız.Ayrıca Gırgır teknesini ağın üzerine gitmesin diye aksi yöne çeken bir peş botu vardır.Bu botla ana tekne arasından geçebilmemiz mümkün değildir.Çünkü ya koca bir halat yada çelik tel bulunmaktadır.Yani gırgırların peş botları bir nevi manevra römörkörleridir.
Bir gırgır ağı 8-10 boy(bir boy yaklaşık 200 metre) ve yaklaşık 50 kulaç derinlikten oluşur.Tekne büyüklüğüne paralel olarak ağ büyüklüğü ve derinliği değişiklik gösterir.Bu demek oluyor ki  bir gırgır teknesi biraz fazla ağ mola ederek daireyi büyük tuttuğunda yaklaşık 2 km çevresi olan bir daire oluşturuyor.Kabaca bu mesafelere yanaşmamak lazımdır.
Bazen öyle zaman olurki gırgır tekneleri balığı bulunca mantar yakaları birbirine bordalayacak şekilde bir arada ağ mola ederler.Aralarından sandalla bile geçecek mesafe bulamazsınız.Bunu Marmara da ve Boğazın belli bölümlerinde çok sık yaparlar.Gündüz ise bir şekilde kaçış manevrası yapılır ama gece ise çok yapacak bir şey yoktur.
Ayrıca bu tekneler bir yerlerde sürekli daireler çiziyorlarsa etraflarından uzak geçmek gerekir.Belliki balığı bulmuşlar ve cihazlarla markalama yapıyorlardır.Az sonra mola edecektir ve çok kısa sürede ağın içinde kalabilirsiniz.Gündüz  botun gırgırdan ayrıldığını gördüğünüzde ağ mola edilmiş demektir ve oradan uzaklaşmanız gerekir.Gece ise seyirde sadece kırmızı ışık la dolaştıkları için , botun kırmızısı ,gırgır teknesinin kırmızısından hızlı uzaklaşmaya başladıysa ağ mola edilmiş demektir.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Mola hazırlığında bir tekneyle çatışmamak gerekir.Eğer olta balıkçısı, amatör balıkçı , yelkenli tekne , motoryat veya voli teknesi iseniz.Bilerek yada bilmeyerek balık ocağının üstünde yada yakınlarında iseniz ve o balık ocağına odaklanmış markalama yapan bir gırgır teknesi varsa mutlaka sizi uyarmaya çalışır. Bunu telsizden denerler, el kol işaretleri ile, ellerinde bir bayrak yada ceket sallayarak ta yapabilirler. Bazen de farklı gürültüler çıkarabilirler. Bunu anlar ve uzaklaşırsanız.Bu durumda oralarda oyalanıyorsanız ağ toplandığında göz hakkını fazlasıyla alırsınız.Burada çok fazla restleşmemek ve rotamızda ısrarcı olmamak lazımdır. Çoğu zaman yelken üstündeyiz diye Bizler hafta sonu için eş dost yelken keyfi yapıyorken;  bulunduğumuz yerde balık bolluğu yaşanabilir ve karşılaştığımız tekne o balık bolluğu haberi için 20 saatlik yoldan tamyol gelmiş bir dünya yakıt harcamış ve gram balık tutamamış olabilir.Tayfasıyla gerilmiş uykusuz ve öfkeli bir reis kumandasında olabilir.

Bunun tersi de zaman zaman olabilir. Siz bir balık ocağını görürsünüz(yıkanırken ,oynak yaparken yada yol ederken) ve yakınınızdaki bir gırgır teknesine haber verirsiniz.Bu sefer göz hakkı değil ödül hak edersiniz.
 
Aslında bunların hepsi iyi yorumlanmadığında denizde çatışma şekilleridir.Peki gemilerle bu durumu yaşamazlar mı? Elbette yaşarlar özellikle Marmara geçişlerinde bu sık rastlanır.Gemilerin Zabit grubu bu konuyu detaylı bilmese bile  her gemide alaylı bir reis bulunur ve bu reisler genellikle hayatlarının belli dönemlerinde profesyonel balıkçılık yapmışlardır.Bu yüzden manevralara vakıftırlar.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Günümüzdeki gırgır tekneleri arkalarında çift bot taşırlar.Botu denize attığında (mola ettiğinde) daireyi ne tarafa çizeceğini anlamak çok kolaydır. Ne taraftaki botu attıysa o tarafa doğru kocaman bir daire çizecektir. Eğer tek bot taşıyan bir tekne ise genellikleKaradenizde %100 ihtimalle sancağa , Marmarada ise %90ihtimalle sancağa manevra yapacaktır.Yada kıyıdan mola edip açığa doğru bir daire çizip tekrar kıyıya gelmek şeklindedir.Aslında manevra yönünü anlamak ve kaçınmak bu kadar kolaydır.Siz gırgır teknesinin  ters tarafındaysanız hiç bir sorun yok. Ama daire oluşturulan  tarafındaysanız sıkıntılı bölgede kalmış olabilirsiniz.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Şöyle bir gırgır videosu paylaşırsak

Eğitim amaçlı Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi için çekilmiş bir videodur.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Bir iki resimle de desteklersek;

[erdal duran]

  Ahmet korsan, seyir güvenliği açısından çok değerli bilgiler veriyorsunuz. Dünyanın her tarafında balıkçılarla karşılaşabiliriz  ve bilmezsek büyük sorunlar yaşayabiliriz. Yazılarınız bizim için başucu kitabı gibi olacak.

[Bülent Büyükdağ]

  Ahmet korsan, seyir güvenliği açısından çok değerli bilgiler veriyorsunuz. Dünyanın her tarafında balıkçılarla karşılaşabiliriz  ve bilmezsek büyük sorunlar yaşayabiliriz. Yazılarınız bizim için başucu kitabı gibi olacak.

Kesinlikle aynı fikirdeyim.

[Ersin Böke]

Ahmet , sen bir de akıntıları yazıyordun bir ara. Sonra ibilmediğimiz demirleme tekniklerini de anlattıydın.  Ancak bu akıntılar çok önemli .. BU konuları da tekrar canlandırsan. Böylece hava durumu gibi bölgesel akıntıların da farkında olsak. Sen bana bir ara Amerikalı'nın  Gökçeada etrafındaki akıntıları not aldığı bir harita göndermiştin hatırlıyorum.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Aman Ahmetim bence en önemli konu.
Bu konuda işin mutfağından çok önemli bilgilere ulaşacaz sayende.

Can Abi çok detaya girmeden elimden geldiğince  yazmaya çalışacağım, teşekkürler Abi.

  Ahmet korsan, seyir güvenliği açısından çok değerli bilgiler veriyorsunuz. Dünyanın her tarafında balıkçılarla karşılaşabiliriz  ve bilmezsek büyük sorunlar yaşayabiliriz. Yazılarınız bizim için başucu kitabı gibi olacak.

Erdal Reis teşekkür ederim,faydalı olabirse ne ala.Burada daha çok balıkçının penceresinden yazmaya çalışacağım olası çatışma durumları için karşılıklı empati oluşturabilmek adına.

Selametle.

[Ahmet Kabaalioğlu]

  Ahmet korsan, seyir güvenliği açısından çok değerli bilgiler veriyorsunuz. Dünyanın her tarafında balıkçılarla karşılaşabiliriz  ve bilmezsek büyük sorunlar yaşayabiliriz. Yazılarınız bizim için başucu kitabı gibi olacak.

Kesinlikle aynı fikirdeyim.

Teşekkürler , Bülent

Ahmet , sen bir de akıntıları yazıyordun bir ara. Sonra ibilmediğimiz demirleme tekniklerini de anlattıydın.  Ancak bu akıntılar çok önemli .. BU konuları da tekrar canlandırsan. Böylece hava durumu gibi bölgesel akıntıların da farkında olsak. Sen bana bir ara Amerikalı'nın  Gökçeada etrafındaki akıntıları not aldığı bir harita göndermiştin hatırlıyorum.

Abi o akıntılar ve rüzgar şekilleri adına notlarım bayağı birikti. Derleyip toparlayıp birazda resimle destekleyip paylaşmayı  ümit ediyorum. Haritalara gelince haritalar hala bende , üzerinde çok güzel notlar var, "Çanakkale Boğazı Poyraz eserken, GökçeAdanın güneyi ne eser? " gibi bir sürü rüzgar hareketlerini harita üzerine not almışlar. Tabi deneyimlenmiş notlar, yani orada balıkçılık yapmış birinin notlarıdır. O konuyu yazarken haritaları da burada paylaşırım. En azından üzerinde Gökçeada , Midilli, Bozcaada, Limnos ve  Çanakkale Boğazına ait rüzgar detayları var.

[O.Utku Uçkan]

Pazar sabah kahvesi ile çok iyi gitti,ellerine sağlık 

[Ahmet Kabaalioğlu]

Pazar sabah kahvesi ile çok iyi gitti,ellerine sağlık 

Teşekkürler, sevindim beğenmenize.