[Erman Yerman]

Merhabalar,

Zaman zaman gündeme gelen teknede buzdolabı konusunu farklı bir açıdan tekrar ele almak istedim. Biliyorsunuz bu konuyla ilgili çok farklı görüşler, çok farklı tecrübeler var. Malumunuz Ersin Reis'in kafası bu konuda çok net; kesinlikle buzdolabına yanaşmıyor. Kendisine ve bu görüşte olanlara saygı duyuyorum ancak kendimi tekneye bir buzdolabı koymaktan alamıyorum.
Konuyla ilgili günlerdir kendimce araştırma yapıyorum, karavancılar arasında oldukça yaygın olmasına rağmen, bizim denizciler arasında 3 sistemli soğutucular pek de tartışılmamış

Bilmeyenler için kısaca özetlemem gerekirse soğurma yöntemiyle 12v / 220v ve LPG gazıyla çalışan bu soğutucular özellikle karavancılar arasında yaygın olarak kullanılıyor ve genel bir kanı olarak LPG'li sistemlerin teknelere uygun olmadığı görüşü hakim. Ayrıca LPG ile soğutma yönteminin ABD'de kullanımı uygun görülmeyen bir yöntem olduğuna dair yorumlar var ancak aynı teknede gazlı ocağa izin veriliyor. ABD'de sigorta şirketleri de bu sistemi ihtiva eden teknelere sigorta kapsamına almıyorlarmış.

Diğer taraftan bu sistemler uzun zamandır özellikle Avrupalı denizciler tarafından kullanılıyor. LPG ile soğutmaya yönelik en büyük eleştiri tabii ki yangın ve patlama riski barındırmasından kaynaklı ancak aynı risk ocaklar için de geçerli. Sistem sadece bir pilot alevinin ısıtmasıyla çalışıyor ve pilot alevi söndüğünde kendisi otomatik olarak gaz çıkışını kesebiliyor. Buna ilaveten tüp dedantöründe bulunan valf ile yeterli güvenlik sağlayacağımı; sadece kullanacağımız zaman açık tutarak bir tehlike yaşamayacağımızı düşünüyorum. Tabii ki risk her zaman var...

En önemli avantajı ise  elektrikten bağımsız soğutma yapıyor olması, böylece küçük bir piknik tüpüyle saatte 9-10 gram gaz tüketerek akünün bitmesi tehdidinden kurtulmuş oluyorsunuz ve yaklaşık bir hafta boyunca hem yemek pişirip hem de dolabı soğutabiliyorsunuz.  Genel bir yaklaşım olarak, güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerjiden ziyade hidrokarbon kaynaklı olduğunu itiraf etmem lazım ama ilk yatırım maliyeti ve verimlilik göz önüne alındığında LPG hala avantajlı görünüyor.

Bu sistemin benim aklıma yatmasının nedeni ise marinada 220, seyir halinde motorla 12 ve koylara girdiğimde LPG ile dolabı soğutabiliyor olacağım. Bu durum açıkçası çok avantajlı görünüyor. Waeco gibi bilinen bir markanın bu ürünü ülkemizde ithalatçısı tarafından getirilmiyor. Diğer ürünlerle kıyaslandığında Almanya fiyatı ve buradaki fiyat yarı yarıya. 60 litrelik önden kapaklı bir modeli 350 Euro civarı... 40 litrelik üstten kapaklı modelleri 260 Euro civarı. bu fiyatlara internette ancak kelepir ikinci ellerini bulabiliyorsunuz. benzer kapasitedeki kompresörlü "marin" buzdolaplarının ise bildiğiniz gibi yanından geçilmiyor. Bu ürünler ortam sıcaklığının 30 - 33 derece altına kadar soğutma yapabiliyor ki bence yeterli bir soğutma kapasitesi.

Yabancı forumlarda destekleyenler ve karşı çıkanlar arasında ciddi tartışmalar okudum ancak bizim mecralarda bu konunun gündeme gelmemiş olması açıkçası beni şaşırttı. Diğer taraftan eminim özellikle eski reislerden bu sistemi kullananlar olmuştur. Değerli görüşlerinizi almak benim için çok önemli.

Sevgi ve saygılarımla,

Erman








 

[Oğuzhan Oğuz]

Erman reis,  mesajından sonra merak edip 1-2 yabancı markanın 3 way fridge ürünlerinin teknik kataloglarına göz attım. Hepsinde buzdolabının düz ve terazide bir zemine yerleştirilmesini istiyor. Sistem deniz seviyesine paralel çalışabiliyor. Dalgalı denizde soğutma yapmayabilir. Yine de bilen ve kullananların yorumlarını almak daha sağlıklı olur. Ancak şu da var ; soğutma işlemini yapan gaz ısınıp genleşecek ve amonyum gazı yukarıda kalacak. Kaçak olması durumunda zaten sintineye yakın yerleştireceğin buzdolabından kaçan gaz sintinene dolabilir. Sanırım hem yurt dışında hem ABYC de yasaklanmasının sebebi bu diye düşünüyorum. 2. el evaporatör alıp 12 V üzerinden kendin de yapabilirsin basit bir dolap. Bu çözüm de aklında bulunsun bence

[Ahmet Kabaalioğlu]

İlginçmiş, Erman Reis paylaşım için teşekkürler .Bende merak ettim şimdi acaba daha önce kullanan oldu mu?.

[Erman Yerman]

Erman reis,  mesajından sonra merak edip 1-2 yabancı markanın 3 way fridge ürünlerinin teknik kataloglarına göz attım. Hepsinde buzdolabının düz ve terazide bir zemine yerleştirilmesini istiyor. Sistem deniz seviyesine paralel çalışabiliyor. Dalgalı denizde soğutma yapmayabilir. Yine de bilen ve kullananların yorumlarını almak daha sağlıklı olur. Ancak şu da var ; soğutma işlemini yapan gaz ısınıp genleşecek ve amonyum gazı yukarıda kalacak. Kaçak olması durumunda zaten sintineye yakın yerleştireceğin buzdolabından kaçan gaz sintinene dolabilir. Sanırım hem yurt dışında hem ABYC de yasaklanmasının sebebi bu diye düşünüyorum. 2. el evaporatör alıp 12 V üzerinden kendin de yapabilirsin basit bir dolap. Bu çözüm de aklında bulunsun bence

Oğuzhan Reisim,
Detaylar için çok teşekkürler, bu durumlar benim de dikkatimi çekti, terazi konusuyla ilgili denizcilerin yorumlarına göre yeni nesil dolaplarda eskisi gibi performans kaybı olmuyormuş, yine teknede çoğunlukla seyir halinde değil de çapadayken kullanıldığı için genelde kullanıcılar bu konudan şikayet etmiyorlar. Tabii ki beşik gibi salınan bir teknede kullanmak doğru olmayacaktır.

Yurtdışı dediğimiz zaten bir tek ABD'de yasak bildiğim kadarıyla, Avrupa'da sorun yok diye biliyorum.

İşte 12 volt ile başladığım projede bu noktadayım çünkü marinada da 220 ile besleyip iş çıkışları hazır bulayım istiyorum 
Eee LPG'de bedavası diye düşündüm...

[Oğuzhan Oğuz]

Erman reis,  mesajından sonra merak edip 1-2 yabancı markanın 3 way fridge ürünlerinin teknik kataloglarına göz attım. Hepsinde buzdolabının düz ve terazide bir zemine yerleştirilmesini istiyor. Sistem deniz seviyesine paralel çalışabiliyor. Dalgalı denizde soğutma yapmayabilir. Yine de bilen ve kullananların yorumlarını almak daha sağlıklı olur. Ancak şu da var ; soğutma işlemini yapan gaz ısınıp genleşecek ve amonyum gazı yukarıda kalacak. Kaçak olması durumunda zaten sintineye yakın yerleştireceğin buzdolabından kaçan gaz sintinene dolabilir. Sanırım hem yurt dışında hem ABYC de yasaklanmasının sebebi bu diye düşünüyorum. 2. el evaporatör alıp 12 V üzerinden kendin de yapabilirsin basit bir dolap. Bu çözüm de aklında bulunsun bence

Oğuzhan Reisim,
Detaylar için çok teşekkürler, bu durumlar benim de dikkatimi çekti, terazi konusuyla ilgili denizcilerin yorumlarına göre yeni nesil dolaplarda eskisi gibi performans kaybı olmuyormuş, yine teknede çoğunlukla seyir halinde değil de çapadayken kullanıldığı için genelde kullanıcılar bu konudan şikayet etmiyorlar. Tabii ki beşik gibi salınan bir teknede kullanmak doğru olmayacaktır.

Yurtdışı dediğimiz zaten bir tek ABD'de yasak bildiğim kadarıyla, Avrupa'da sorun yok diye biliyorum.

İşte 12 volt ile başladığım projede bu noktadayım çünkü marinada da 220 ile besleyip iş çıkışları hazır bulayım istiyorum 
Eee LPG'de bedavası diye düşündüm...

Rica ederim Erman reis. Yabancı forumlardan birinde bir kişi ocaklarda kullanılan salıncak sistemini buzdolabına uygulayarak yüksek verim aldığını yazmış. Sistem sızdırmazlığını iyi ve kaliteli malzemelerle yaparsan sorun olacağını düşünmüyorum. İşten çıkınca bira soğuk olmalı haklısın 

[Ahmet Çelenoğlu]

Ben sadece gazla iki yıldan fazla kullandım. Marinada durduğu yerde çok güzel çalışıyor, denize çıktığınıda ise soğutma tamamen duruyordu. Yelkende bayılmaya bile gerek yoktu, hava biraz dalgalı olduğunda dolap soğutmayı kesiyordu. küçük bir tüp sanırım iki haftadan biraz fazla gidiyordu, her iki haftada bir tüp değiştirmeyi adet haline getirmiştim. Dolabın içini sürekli dolu tutuyordum. Boşalan yere demirde isek veya bağlıysak su şişesi koyuyordum. Böylece dolap içinde her şey soğuk olduğundan ve uzak bir yere gitmediğimden dolap yeterli oluyordu.

En önemlisi ise arkadaki küçük bacasını üstü örtülü olarak kamara dışına uzatmamdı.

Önerim kompresörlü bir dolap edinmenizdir. İkinci bir metod ise durduğu yerde soğutma yaptığı için seyir halinde peltier cooling bir dolabın içini bu buzdolabına bağlayıp seyirde peltier kullanmaktır. Böylece sanırım soğutma problemi ile başa çıkabilirsiniz ve elektrik tüketiminizi de ayarlayabilirsiniz.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Bu peltier  buzdolabı da ilginç bir konu. Bilen yada kullanan biri anlatırsa hiç fena olmaz.

[Hüseyin Tayfun Durmaz]

Piyasada satılan peltier sistemli sogutucu kutuların hepsi palavra.Çünkü piyasada satılanlarda  soğutma yapacak olan esas parca çok ufak bundan dolayı hiç bir işe yaramıyor.
Ama Weaco gibi bu işle gerçekten uğraşan firmaların dolaplarındaki peltier elemanının resimlerini görür, boyutlarını hissedince piyasada satılanların neden tırışka olduğunu hemen çakarsınız.

[Oguzhan Bozkurt]

Ben 3 sistem minibar kullanıyorum teknede ve gayet iyi çalışıyor sallantıda soğutmayıda kesmiyor.


Kısaca sizlere buzdolap çeşitleri ve maliyetlerinden bahsedeyim.

Performans yani soğutma olarak sorarsanız neyle kıyasladığınıza yada beklentiniz ne ona göre yorum yapmak lazım. Benim için teknede olmazsa olmaz soğuk içecek ve aldığım yiyecekleri bozulmadan saklayabileceğim buzdolabı. Buzdolabı konusunda çok araştırma yaptım ve buradaki en önemli detay buzdolabını çalıştıracak enerji kaynağı. Eğerki benim dolabım evdeki gibi çalışsın diyorsanız kesinlikle ekovatlı yani kompresörlü bir dolap kullanmalısınız. Ama bu dolabın en büyük handikapı enerji tüketimi ve fiyatı. İyi bir kompresörlü buzdolabı fiyatı ortalama 500€ ila 1000€ civarı fakat 500€ vermekle iş bitmiyor bu dolabı besleyecek birde enerji kaynağı lazım bunun içinde güneş paneli veya rüzgar türbünü ihitiyacı ayrıca güçlü bir akü gerekiyor. İyi bir ekovatlı buzdolabı ortalama 8 Amper akım çeker buda 24saat x 8 A = 192 A / Gün eder. 192A gücü ayakta tutacak güneş paneli maliyeti ortalama 1500 - 2000 tl arası iyi bir jel aküde 1500tl. Hepsini üst üste koyduğumuzda 5000tl vericeksiniz 24 saat hizmet veren buzdolabınız olacak.





Gelelim 3 sistem absorbe yani 12v + 220v + Lpg ile çalışan amonyaklı dolaplara. Bu tip dolaplar aslında çok eski bir teknolojidir. Bu dolapların soğutma kapasiteleri ekovatlı dolaplara nazaran daha düşüktür. Sıcak koydunuzu içeceği soğutması 2- 3 saati bulur ama soğuk koyduğunuzu daha soğuk bir halde alabilirsiniz. Bana göre yeterli bir soğutması var. En büyük avantajı piknik tüpü ile hiç kapatmadan 1 hafta dayanması. Yani 20tl tüp alıyorsunuz 1 hafta soğutma yapıyor günlük maliyet 3 tl. Motor çalışırken akü bitecek kaygısı olamadan 12v ile kullanabilirsiniz. Marina elektriği ile kullanabilirsiniz. Bu dolapta 8A akım çeker güçlü bir akünüz varsa buda yine günde 200A bir akü ile kullanılabilir. Sallantılarda soğutmayı kestiğini bir çok kişi söylüyor fakat bendeki coleman marka dolap çalışmayı sürdürüyor. Genelde şikayetçi olanların çoğu yerli marka absorbe dolap kullananlar olduğu dikkatimi çekti. Marka veya kaliteden kaliteye değişiyor olabilir diye düşünüyorum. Maliyetine gelince bu dolapların ortalama fiyatları 750 ila 1500tl arası değişiyor fakat piyasada kaliteli 3 sistem buzdolabı bulmak çok zor. Maliyet / performans + güç ihtiyacına  baktığımızda bence mantıklı bir seçim. 




Bir diğer soğuttuğunu idda eden fakat hiçbir işe yaramayan peltier ile çalışan 12v dolaplar var. Bu tip dolaplar paranızı çöpe atmaktan başka birşeye yaramaz. Bu cihazlar için tek söyleyeceğim uzak durun sadece saklama kabı olarak kullanırsınız.

[Ersin Böke]

Hoşmuş..

Şimdi efendim fikirlerim biliniyor da , hazır yeri gelmişken hem kayıtlarda dursun diye hem de bir mühendislik yaklaşımı sergileyeyim dedim. 

Erman reis örneğinden gidelim. Sevgili Erman reis , bu buz dolabına ne koyacak? Hangi gıdasını saklayacak. ?

Kahvaltılıklardan başlayalım. Zeytin, peynir, domates, salatalık,sucuk, pastırma, zeytinyağı, tereyağı (belki, ama küçük kahvaltılık paketlerden alırsa ona da gerek yok), yumurta, reçel.

Bunların hiçbiri için buzdolabına gerek yok.


öğlen ya da akşam yemekleri için et ,tavuk ya da kıyma. Kapasitesi sınırlı buzdolapları için saklanması en tehlikeli gıdalar. Özellikle tavuk. Et ve kıymayı ise kavurup, tuzlayıp, yine saklayabilirsiniz. Zaten buz dolabınız varsa bile böyle yapınız. En geç iki gün içinde de tüketmelisiniz. Yani bu ürünler için de buz dolabına gerek yok.

Geriye içecekler kalıyor. O da soğuk içilenler. Bira, kola,soda,meyvasuyu,su. Su önemli. soğuk suyun mideye olan zararını biliyormusunuz bilmiyorum. Mide şikayeti olanlar bir soğuk su içmesinler ,bir haftada faydasını görürler.

Meyvasuları zaten şeker hastalığına davetiye. Geçiniz. Kola önemli. Tuvalet temizliğinde filan işe yarıyor. Ama soğuk kullanılınca etkisi değişmiyor. Gereksiz.

Geriye bira kaldı. Hadi diyelim birayı seviyoruz. Şöyle seyir sırasında soğuk bir bira iyi gider diyorsanız, o zaman alın bir buz kutusu, soğuk biraları atın içine , bir de dört liraya bir torba buz alın marketten, en az üç gün buz gibi tutsun her istediğinizi.

Buz dolabı, teknede en çok enerji çeken ancak en az gereksinim duyulacak ekipmandır.yok pardon, ondan önce elektrikli tuvalet var.

Bu buz dolabı yüzünden, büyük güneş paneli, bunu taşıyacak iğrenç taşıyıcı paslanmaz aksam ya da bimini üzerine takılan modeller kullanılıyor.

Bu sefer yelken yaparken bimini kapatılmıyor. Yelken yaparken bimininin kapalı olması gerektiğini bilmeyenler var. Ne oldu? Üzerinde güneş paneli olan biminiyi kapatamadık. O zaman ana yelkeni görmüyoruz ama.? Olsun. Ne gerek var ana yelkene. ? Aç cenovayı, biraz da motor, aç buz gibi biranı.. Daha ne dimi ama.

Yakında markacılar Türkler için ana yelkensiz tekne üretirlerse hiç şaşırmam. 

[Serkan Güvenen]

Erman reis,

Bende buzdolabının olması gerektiğini düşünenlerdenim , rakı sıcak içilmiyor  . Zamanında bende böyle bir araştırma içine girmiştim ,sonunda şöyle yaptım . Teknem ahşap motoryat olduğu için tavan müsaitti 3 tane güneş paneli aldım şuan kaçlık olduğunu hatırlamıyorum tavana monte ettim. Orbus marka sinüs olmayan 2500 lük invertör aldım , 2500 gereksizmiş sonradan fark ettim . Beko marka mini bir dolap aldım kompresörlü  , iki tane aküm vardı biri 150 amper diğeri 225 amperdi . Alagrada kaldığım zaman ,haftada 3 gün muhakkak kalıyordum bot şalteri vasıtasıyla bir aküyü marş için ayırıyordum iki yıl boyunca hiçbir sorun yaşamadan keyifle kullandım. Rakam vermem gerekirse üç sene öncesi aküler hariç onları daha önceden almıştım , 1500 TL civarında bir rakam tutmuştu.

*Marka isimleri verdim umarım mahsuru yoktur.

[Oguzhan Bozkurt]

Ersin reisin buzdolabına ihtiyacı yok neden çünkü yan komşusu benim Tek buz bir Jack herzaman mevcut Afiyet olsun ersin reis 

[Erman Yerman]

Harika tavsiyeler alıyorum herkese çok teşekkür ederim,

Ersin Reisim size hayranlık duyuyorum. İzcilik zamanlarım aklıma geliyor. Kulüpte malzeme komisyonumuz vardı ve komisyonun mottosu "malzeme gereksizdir" idi. Bir battal boy çöp torbasıyla ormanları fetederdik. Ama şimdi sanırım ben biraz yaşlandım, istiyorum ki dolapta hazır bi'şeyler olsun. Yıllardır çadır kamplarımızda buz kabı kullanırım. Dediğiniz gibi 3 gün idare ediyor ama 2. gün kokular, sular birbirine karışmaya başlıyor. Bu konuda da hanım çok titiz, şikayetlenip duruyor. Vallahi ne kola, ne meyve suyu; derdim sadece peynirim, zeytinim, etim dolapta saklanabilsin. Rakımın, viskimin suyu buzu hazır olsun... Yarın birgün Bülent Abi, selam vermeye geldiğinde elimiz avcumuz boş kalmamalı, şipşak servisi hazırlamalıyım ; )

Sizin de belirttiğiniz gibi teknede bir dolap aküye kabaca 1 günlük ömür biçiyor, bu yüzden aküden sadece seyir halinde faydalanmak en doğrusu gibi geliyor bana bu durumda geriye 2 seçenek kalıyor 1.'si güneş enerjisi 2.'si ise diğer bir enerji kaynağı; yani LPG...

Kri-Kri'de de davlumbaz var ve üzeri güneş paneline çok müsait, buzdolabı yapmaya çok müsait geniş kapalı dolaplarım da var. 2 adet biri 200A diğer 180A aküm var. Teknede fazla enerji çekecek bir tek elektrikli tuvalet var. Başka da bir şey yok. Bir kompresör, bir ekovat harika bir dolap elde edilebiliyor. Ama tekneyi 3 şartta kullnadığımızı düşününce (Marina, Seyir, Alarga) en iyisi 12/220 birlikte kullanmak gibi geliyor. Diğer taraftan kafamda 1-2 seneye tam da Ersin reisin belirttiği üzere davlumbazı kaldırmakla ilgili fikirler var. Böylece hem havuzlukta oturum alanını genişletebileceğim, hem de ana yelken keyfini arttırabileceğim. Böyle olunca şimdilik güneş enerjisi sistemini kurmakla ilgili çekincelerim var. Diğer taraftan güneş enerjisi ile elde edeceğim soğutma sisteminde soğutma hacimini çok arttırabiliyorum ama ilk yatırım maliyeti bana daha yüksek geldi. Yine nereden baksanız bugün 4.000 tl - 5.000 tl civarında olacaktır.

Oğuzhan reisim paylaşımınız benim için çok önemli, sizin kullandığınız ürünü de araştıracağım. Ben waecolara baktım bunlar 6 amper çekiyor. Verimiyle ilgili olarak sizin de dediğiniz gibi hiç olumsuız bir yourm okumadım...

3 sistemli dolaplarda en iyi soğutma LPG ile elde ediliyor. Bu bence en önemli avantajı, en çok ihtiyaç duyduğunuz anda "en verimli" haliyle çalışıyor ve Oğuzhan Reis'in dediği gibi ilkten soğuksa daha sonra bunu kolayca koruyabiliyor...

Buzdolabı ve soğutma işiyle ilgili çok fikir, çok yol var. Bana şu ana kadar en ucuz gelen 3 sistemli soğutucular gibi geldi. Özellikle bu konuda artılarını ve eksilerini ortaya koymak, kullananların fikirlerini, itiraz edenlerin gerekçelerini paylaşmaları benim için çok önemli zira kafam çok karıştı ve bu konuda atacak fazla bir kurşunum yok...

Haftasonu tekneye özel buzdolabı üreten bir ustayla irtibata geçeceğim ve bir proje maliyeti çıkaracağım... Bir de standart 220 v ile çalışan bir dolabı 12 / 220 yapıp yapamayacağını ve bununda maliyetini öğreneceğim sanırım bunlar ortaya çıktıktan sonra her şey biraz daha netleşecektir.

Standart donanımında buzdolabı olan teknelere selam olsun...

[Mehmet Atay]

Denizci olmak, denizden keyif almak için yelkenci olmak, yelken yapmak, yelkeni doğru ayarlamak şart mı?
Tuvaletsiz, buzdolapsız, elektriksiz bir hayat yaşamak şart mı?

[Bülent Büyükdağ]

Ersinciğime yanıt veriyorum:
Masall,(yeni adı böyle, çift L, yokmuş gibi davranın) 24 Haziran sabahı, bir terslik olmazsa, Esay, Yersu, Dide ve bendenizden olan mürettebatı ile Mersin Marina'dan yola çıkacak. 10-12 saat sonra Boğsak'da demirleyecek. Ertesi gün sabah 04:00 suları yola çıkıp en erken 40 saat sonra Kekova'da olacak. O saatte de muhtemel yine alargada olacak. En iyi ihtimalle 3 gün sonra ikmal yapacak.

Bu satırları yazan fakir gayet iyi biliyor ki, teknede, uzak yolda lezzetli bir yemek, soğuk bir içecek şahanedir. Moral yükseltir, neş'e arttırır.72 saat bağlanmayacağım, ne yiyeceğim, hep makarna mı?
Biz, bu 40-48 saatlik durmaksızın yolculuğumuz için soğuk yenebilecek Zeytinyağlı Acıbek, taze fasulye, pırasa neyin pişirip dolabımıza depolamayı düşünüyoruz. Şimdi, bira şöyleydi, buzluktu, oydu buydu. Geçelim. Gökova'ya gideceksin, sahiden tadını alacaksan, Çatılara, Mezar'a, 7 adalara gideceksin. 4 gün yapar bu. Nereden ikmal yapacaksın?

Akdeniz'de teknedeyseniz, dolapsız olmaz. Denedim. Olmuyor. Gidip restorana para vermek zorunda kalıyorsunuz. Ne yiyorsunuz, köfte! Hay ona!