Geleneksel tekne nedir? Geleneksel Katalan teknelerinin sürekliliği.
Eliseu Carbonell
Universitat de Girona, pedagoji, öğretim üyesi
Denizcilik kültür mirası yönetimi
Aralık 1990'da, Barselona'nın kuzey kıyısında (Cat-alonia) küçük bir kasabanın sahilde, kentteki son profesyonel balıkçı teknesi ateşe verildi. Şehirdeki balıkçılığın uzun tarihinin son kanıtıydı, bu sahil boyunca ana istihdam ve servet kaynağı olarak turizmin yerini alan terk edilmiş bir ticaret.
Yerel makamların emriyle. Tekne, turizm sezonunun başlangıcı için "temiz" olması gereken bir sahilde, bozulan durumu nedeniyle eski bir enkaz ve tehlike olarak görüldü.
Sant Polde Marplage'da inşa edilen son profesyonel balıkçı teknesi , Aralık 1990. Photode P. Sauleda. Kasaba halkı kayıtsız kalırken, köşe yazarı olarak sadece yerel bir fotoğrafçı bu şenlik ateşini fotoğrafladı. Otuz yıl sonra, tam olarak aynı plajda, yerel balıkçılık mirasını korumak ve teşvik etmek için gönüllüler birliği doğdu. Faaliyetlerinden bazıları “geleneksel tekneler” dediklerini restore etmeye odaklanmıştır.
Peki, geleneksel tekne nedir? Geleneksel bir teknenin arkasında hangi fikirler ve temsil etttikleri gizlidir? Bu makalede, geleneksel yelken tekneleri mirasının koruyucularının, bazı teknelerin nihayetinde geleneksel tekneler olarak kabul edilmesinin nedenleri üzerine vizyonunu yansıtmayı düşünüyorum. Katalonya'nın geleneksel bir teknenin ne olduğu hakkındaki fikirlerini öğrenmek için bölgenin deniz mirasını tanıtmak ve korumak için son yıllarda oluşturulmuş tüm gönüllü derneklerin üyelerine dağıtılan bir araştırmaya dayanıyorum. Bu verilere dayanarak, gelenek, tekrar ve süreklilik kavramları hakkında bazı yansımalar sunacağım, son yıllarda Katalonya'nın tüm gönüllü derneklerinin üyelerine dağıtılan ve korumak için bir ankete güveniyorum. Geleneksel bir tekne hakkında fikirlerini öğrenmek için bölgenin deniz mirasını da bilmek gerekir. Bu verilere dayanarak, gelenek, tekrar ve süreklilik kavramları hakkında bazı düşünceler sunacağım, deniz mirasını tanıtmak ve korumak için son yıllarda Katalonya'nın tüm gönüllü derneklerinin üyelerine dağıtılmış bir ankete güveniyorum. Bu verilere dayanarak, gelenek, tekrar ve süreklilik kavramları hakkında bazı yansımalar sunacağım.
GELENEKSEL KATALAN TEKNELER ARAŞTIRMASI Şubat 2015'te, geleneksel tekneler olarak neyi anladıklarını öğrenmek için Katalan teknelerinin korunması ve bir araya getirilmesi için çabalayan kişilerin bir anketini yaptım. Aşağıdaki anketin sonuçlarını sunacağım ve tartışacağım. Anket, Katalonya'daki geleneksel denizcilik, tarih ve denizcilik kültürünü seven gönüllülerden oluşan yerel denizcilik miras derneklerine uygulandı. Anket, e-posta yoluyla Katalan Denizcilik ve Nehir Kültürü ve Mirası Federasyonu (
la Cultura i el Patrimoni Marítim i Fluvial Federació Catalana) aracılığıyla tüm Katalonya kıyılarına, kuzeyden güneye dağıtıldı;
4 Şubat - 13 Mart 2015 tarihleri arasında 34 geçerli yanıt aldım. Bunlardan sadece ikisi kadındı; geri kalanı erkekti. Yaş ortalaması 55 idi. Yedi kişiden başka neredeyse tüm katılımcıların denizcilik sertifikası vardı ve bunların üçte ikisi geleneksel bir teknenin sahibi veya ortak sahibi olduklarını belirtti. Katılımcılar arasında mimarlar, mühendisler, öğretmenler, esnaflar, emekli insanlar, diğer mesleklerden insanlar ve üç balıkçı vardı. Balıkçılıkla ilgili olup olmadıkları sorusuna cevap olarak, sekiz kişi balıkçı olmadığını, bir balıkçı ailesinden geldiğini söyledi.
Bu nedenle, katılımcıların üçte birinden fazlası balıkçılık dünyası ile ilişkiliydi. Son yıllarda küçük ölçekli balık avcılığının, dünyanın birçok yerinde olduğu gibi Katalonya'da ciddi bir krize maruz kaldığını ve balıkçı sayısında dramatik bir azalma olduğunu unutmamalıyız. Greenpeace'e (2013) göre, İspanya'da balıkçılık sektöründe son 15 yılda işsizlik% 52 oranında arttı. Aynı rapor, bu düşüşün küçük ölçekli balıkçılık sektörünü en sert şekilde etkilediğini gösteriyor.
Şimdi geleneksel bir Katalan teknesi tanımlamamızı sağlayan kriterler üzerine yapılan anketin sonuçlarını analiz edeceğim. Bu kriterler, Nathalie Heinich'e (2009) göre mirası tanımlamak ve envanter oluşturmak için kullanılan beş temel aksiyomu temel alır: antiklik, özgünlük, nadirlik, anlamlandırma ve güzellik. Bu aksiyomları teknelerin alanına aktarmaya çalıştım.
Bu anketten çıkarabileceğimiz ana sonuçlar nelerdir? En önemli ve en fazla önem verilen hususlara bakmak açıklayıcıdır. Ancak katılımcıların geleneksel bir teknenin tanımında en önemli olduğunu düşündüğü kriter, denizde olup seyir yapıyor olmasıdır. Bu nedenle, tanım, çalışmayan tâli tekneleri ve müzelerde halka sergilenen ancak kullanılmaya uygun olmayan tekneleri kapsamamaktadır. Bu, geleneksel teknelerle ilişkili insanlar için başat şart seyir yapmasını gösterdiğinden, önemli bir şeydir: geleneksel bir tekneyi tanımlayan öz denizdir, dalgaları yarar. Geleneksel bir tekne atıl bir nesne olarak değil (ana amacı, seyir alanları, tarihi, etnolojik veya estetik değerler gibi başka niteliklere sahip olsa bile), yaşayan bir yelken aracı olarak düşünülüyor.
Siyasi ve idari düzeyde, Katalonya şu anda İspanyol devleti içinde 7,5 milyon nüfuslu bir Özerk Topluluk'tur. Bununla birlikte, Katalan kültür bölgesi, hem İspanyol devletinde (Catalunya, València, Balears Adaları ) hem de dışında (Fransa'da Andorra, Catalunya Nord ve Sardegna, İtalya'da Alguer) Katalan dilinin yüzyıllardır konuşulduğu coğrafyadır. Şu anda toplam 11 milyon insan Katalanca konuşuyor. Anket, Federasyon aracılığıyla katılımcılara kolayca erişilebilmesi nedeniyle, sadece Katalonya'daki derneklere gönderildi.
Ancak, sorular sadece Katalonya'da değil, tüm Katalan kültür bölgesindeki teknelerle ilgilidir. Katılımcıların en az önemli gördükleri kriter teknenin kök limanıydı. Geleneksel bir teknenin nasıl tasarlandığı hakkında çok şey açıkladığı için bu da ilginç. Katalan kültürel bölgesindeki bir limana dayanmak, bir tekneyi geleneksel ve Katalan olarak tanımlamak için önemli değilse, teknelerin karadaki şeylerden - yani limanlar ve kasabalar - ve denizcilik yönünden zihinsel olarak ayrılması, seyir yapıyor olması, geleneksel teknelerin ana özelliği olarak kabul edilir. Geleneksel bir tekne antikliği ve nadirliği tanımında en önemli olarak kabul edilen diğer yönler, geleneksel bir tekne tanımındaki en önemli unsurlar arasında değerlendirilmemiştir. Katılımcıların modaya uygun olduğu düşünülüyor.
Tercüme M.Cem GÜR
Üsküdar 6 Mart 2020
Gönderen