[Bülent Kale]

Bülent Bey nasıl bir salma tasarımınız var ?

Ali Bey, teknenin omurgasının ortasında 2 buçuk metre boyunda, 14 cm genişliğinde ve ön kısmı 12 cm arkası 22 cm. yüksekliğinde kurşun safra olacak. Bu safranın tam ortasında ise 135 cm boyunda ve 3,5 cm eninde bir yarık mevcut. Bunun içinden ise hareketli salma çalışıyor. Değerli önerileriniz için teşekkür ederim, ancak bu tip kurşun dökümler için çelik saçtan zarf yapmak veya erkek modelini kuma yatırıp döküm almak yerine doğrudan dişi kalıbın içine maçasını hazırlayıp kurşun eritip dökmek daha pratik ve yaygın bir uygulama. Kalıp ise ahşaptan laminasyon yöntemiyle ("Bread and Butter" yöntemi olarak biliniyor) yapılıyor, ki bende öyle yapmayı planlıyorum.

[Bülent Kale]

Hurda malzemeye dikkat etmeli demek..

Kesinlikle katılıyorum ve çok doğru tespit, teşekkürler. Zaten fiyatını hesaplı olarak bulduğum bu hurda malzemeyi hemen satın almayıp, test dökümü yapmak istememin nedeni de bu. Şimdi burada yaklaşık %25 oranında çıkan cürufun antimon olduğunu düşünüyorum. Aslında benimde kurşunu sertleştirip güçlendirmek için dökmeden önce antimon eklemem lazım ama antimon 600 derecelerde eriyor.

[Bülent Kale]

Kurşun döküm işlemi tamamlanmış, "kem gözlere şiş, elemterefiş" diyerek tüm denizci dostlar adına toplam 600 kg. kurşun eritilerek dökülmüş ve tüm kötü ruhlar uzaklaştırılmıştır. Bu vesile ile, bu sezon denizlerde Poseidon' a rahatça kafa tutabilirsiniz 

İşin magazin kısmını bir kenara bırakırsak şimdi sıra, Cevat Şakir' in o anlamlı sözünde “Merhaba denizci, sen de senden sonrakilere anlat…” Döküm sırasındaki telaş ve koşturmaca sırasında çekebildiğim birkaç resim ve yaşadığım zorluk ve deneyimi burada paylaşmak isterim.

[Mustafa Ertör]

Elinize sağlık .Döküm işlemini kendiniz mi yaptınız?Kalıp, potanın malzemesi konumlandırılması ısı kaynakları.Hurda kurşunun nereden temin edildiği ,radyoaktif olup olmadığı....?.?Çok soru var.Yazılarınızı merakla takip edeceğim.

[Ahmet Kabaalioğlu]

Ciddi bir çalışma olmuş, elinize sağlık.

[Burak Doneray]

Kolay gelsin elinize sağlık ve nazarlık dilekleriniz için çok teşekkürler. Bundan 2 ay önce Arkadaşımın Jeanneau 45.2 model teknesinin salması Yat marinada durduğu yerde karpuz gibi çatlayarak düşmüştü .Sigorta ve Jeanneau’dan herhangi bir fayda bulamayınca(Ne Jeanneau ne sigorta ödeme yapmadı sigorta kaza olmadığı için Jeanneau tamamen cevap vermeyerek muhatap almayarak ilgilenmedi) Başaran döküm firmasında mevcut salmasının kalıbı çıkartılarak yenisini  yaptırttı 20.000 Euroyu buldu sanırım maliyeti direk sökme karada kalma nakliye montaj gibi masraflarla.Bana anlatılan salma döküldükten sonra soğutulması 10 günden fazla sürmüş kademeli olarak soğutmuşlar şimdi tüm masraflarını kendi karşıladığı yeni salmasıyla sanırım orjinalinden 100 kg daha hafif olmuş küçük bir hesap hatası sanırım şimdilerde sorunsuz yelken yapmaya devam ediyor .

[Mustafa Ertör]

Çok büyük masraf maliyet olmuş Burak Reis.Keşke arkadaşınız da konuya dahil olup anlatabilse.
Kurşun döküm işinde benim de tecrübem oldu.Küçük kayığın salma kalıbını tahtadan çıkartıp kendim dökmeye karar vermiştim.Kaıbı çıkarttım ama tam o sırada İstanbul'da Küçükçekmece tarafında  bir hurdacıda radyasyon belirtileri gösteren kişiler hastaneye kaldırıldı.Bir hastanenin röntgen ve kanser tedavisinde kullanılan radyoterapi cihazının koruyucu kurşun bölümü devlete verilip imha edilmesi gerekirken hurdacıya satılmışOnlarda sadece kurşun kısmını ayırmak isteyince bu işle uğraşan ve yakın çevrede olan hurdacının ailesi etkilenmişti. 1-2 kişi ölmüş birkaç kişinin elleri erimiş ve sonra onlarda kanser olup ölmüştü. Bu konuda gündeme gelince döküm işini kendim yapmaktan hemen vazgeçtim.Kalıbı alıp Başakşehir Dökümcüler san. Sitesine giderek kesinlikle hurda kurşun kullanılmadan ( dökümcünün akü kurşunu kullanalım ,böyle çok pahalıya çıkar demesine rağmen)blok kurşun ile döküm yaptırdım.Herşeyini kendim yapmaya çalıştığım Küçük kayığın salması en pahalı masraf çıkaran yeri oldu.

[Bülent Kale]

Hurda kurşunun nereden temin edildiği ,radyoaktif olup olmadığı....?.?Çok soru var.

Evet hurda kurşun levha kullandım. Ankara' da Gökhan Akü' den kilosu 10 TL' den temin ettim. Yaklaşık 1-2 mm. kalınlığında çatı, kubbe (cami) kurşun kaplama levhaları idi. Tehlikeli bir durum olduğunu sanmıyorum. Gebze' deki dökümcülerinde bazılarının buradan kurşun satın aldığını biliyorum. Ayrıca aldığım levhaları eritmeden önce kenarlarından bol bol paslı çivi ayıkladım.

Kurşun temini için fiyat açısından çok araştırma yaptım. Galiba Ankara en hesaplısı. Bir ara kalıbı alıp Gebze' de döktürsem diye karar vermiştim. Ancak ilave nakliye ve indirme masrafları ile olukça pahalı olacaktı. Bunun üzerine kendim dökmeye karar verdim.

[Bülent Kale]

Başaran döküm firmasında mevcut salmasının kalıbı çıkartılarak yenisini  yaptırttı 20.000 Euroyu buldu sanırım maliyeti direk sökme karada kalma nakliye montaj gibi masraflarla.Bana anlatılan salma döküldükten sonra soğutulması 10 günden fazla sürmüş kademeli olarak soğutmuşlar

Burak bey, sanırım bu konu ile ilgili size anlatılanlarda biraz abartı var. Çünkü kademeli soğutma, 10 gün sürmesi v.s. bunlar benim ilk defa duyduğum şeyler. Döküm işini henüz tamamladığım ve benide ilgilendirdiğinden, sırf merakımdan az önce Başaran Dökümü aradım. Böyle birşey yok, ayrıca kurşun+döküm işçiliği bugün için 15,50 TL/kg. fiyat verdi. 2 ay önce 11 TL/kg civarındaydı. Bahsettiğiniz Jeanneau 45.2' nin safrası 3675 kg, hesapladığımızda EU 20.000, Mustafa Bey' in de söylediği gibi biraz fazla gibi.

[Bülent Kale]

Döküm Kalıbı:
2 tabaka 18 mm. lik 210x280  ham sunta kullanıldı. 10 adet 40x280 cm kesildi. Bunlar 15 cm. aralıkla 8 lik gijondan kesilerek yapılmış civatalarla sıkıldı. tekne üzerinde omurgadan ince kontra kullanılarak şablon çıkarıldı. Bu şablon, üst üste sabitlenmiş suntalar üzerine konularak kesilecek yerler çizildi. Çizerken kurşun için % 1 çekme payı verildi. Daha sonrada 8 adet tabakadan oluşan sıkılmış blok şerit testerede kesildi. Sonra 2 adet tabaka taban olarak kullanıldı. 4. ve 5. tabakalarda safra ortasında yarık için (hareketli salma) maça düzenlendi. Kalıbın içine 12 mm. x 14 cm. 12 adet inoks saplama vidası kondu. Ayrıca kalıbın içine betondaki demir-çimento ilişkisi benzeri 1 cm2 gözenekli çelik kümes teli şeritleri kesilerek yerleştirildi.

[Bülent Kale]

Döküm Kazanı:

Önce midi boyda ve uygun hacimde 0,75 saçtan yapılmış hazır bir varil kullanmayı düşündüm ama bunun 600 kg. sıcak kurşun tarafından delinip parçalanacağını tahmin edip, kendim bir kazan tasarladım.
100x80 cm. 2 mm. saç, üçlü merdanede silindir halinde büküldü. Kazan içinde toplamda 917 kg. erimiş kurşun alacak bir hacim yaratıldı. Silindir kapanmadan 15 cm. aralık bırakıldı. Yanlara yine 2 mm. kalınlığında kare kesilmiş saç, elektrik kaynağı ile çift dikiş olarak kaynatıldı. Her iki yana ise ikişer adet 40x40 profil kuşak/kayıt atıldı. Altına ise 2 adet 80 cm. uzunluğunda brulör yerleştirildi.



Not: Döküm Kazanı görevini başarıyla tamamlamış ve benimde ona artık ihtiyacım olmadığı için isteyenlere verebilirim.

[Bülent Kale]

Döküm İşlemi:

Bir arkadaşım destek verdi, döküm için iki kişi yeterli fazlası sanırım karışıklık olur. Saat 14:00 da kazan ısıtılmaya başlandı. Aygaz standart 12 kg. lık ev tipi tombul tüp kullandım. Saat 19:00 gibi  tüm kurşun kazanda eritilip döküme hazır hale geldiğinde 5 saat geçmişti, susuzluk ve yorgunluk had safhadaydı. Heyecan içinde döküme başlayıp bir an önce bitirmeyi beklerken, meğer ayrıntılarda gizlenen şeytan (veya Murphy) ortaya çıkmayı bekliyormuş. Kazanın altına ben çıkış olarak 3/4" manşon ve ısıya dayanıklı olduğu söylenen bir vana koymuştum. Vanaya da  resimde görülen, 50 cm. uzunluğunda yine 3/4" siyah borudan erimiş kurşunu kalıba akıtmayı planlamıştım. Vanaya tam güvenmediğim için bir gün önce, 50 kg. lık bir test dökümü yapmış ve vananın aç-kapa işlemini erimiş kurşun için rahatça yaptığına inanmıştım. Ama Vana maalesef o anda çalışmadı.  O yorgunluk ve telaş içinde nasıl bir çözüm üretebiliriz derken yarım saatin sonunda, 50 cm. lik siyah boruyu vana ile birlikte yerinden dikkatlice uzun boru anahtarı yardımıyla uzaktan söktük. Manşondaki katı halde bekleyen kurşunu ise önüne V haline getirdiğimiz bir saç parçası üzerinden, pürmüz ile 3-4 dakika ısıttıktan sonra erimiş halde kalıp içine akıtmaya başladık. Kalıbın öylece sıvı kurşunla doluşunu izlemek büyük keyifti doğrusu. İş bittiğinde tombul tüpte hala gaz vardı.

[Mustafa Ertör]

.....Vanaya tam güvenmediğim için bir gün önce, 50 kg. lık bir test dökümü yapmış ve vananın aç-kapa işlemini erimiş kurşun için rahatça yaptığına inanmıştım. Ama Vana maalesef o anda çalışmadı.......

Vananın içinde dünden kalan sertleşmiş kurşun tıkamış olmalı güçlü 2 adet şaluma ile vana ve boruyu. akkor haline getirecek kadar ısıtmalıydınız.
Önemli olan çözüm bulup işi tamamlamanız.

[Burak Doneray]

Başaran döküm firmasında mevcut salmasının kalıbı çıkartılarak yenisini  yaptırttı 20.000 Euroyu buldu sanırım maliyeti direk sökme karada kalma nakliye montaj gibi masraflarla.Bana anlatılan salma döküldükten sonra soğutulması 10 günden fazla sürmüş kademeli olarak soğutmuşlar

Burak bey, sanırım bu konu ile ilgili size anlatılanlarda biraz abartı var. Çünkü kademeli soğutma, 10 gün sürmesi v.s. bunlar benim ilk defa duyduğum şeyler. Döküm işini henüz tamamladığım ve benide ilgilendirdiğinden, sırf merakımdan az önce Başaran Dökümü aradım. Böyle birşey yok, ayrıca kurşun+döküm işçiliği bugün için 15,50 TL/kg. fiyat verdi. 2 ay önce 11 TL/kg civarındaydı. Bahsettiğiniz Jeanneau 45.2' nin safrası 3675 kg, hesapladığımızda EU 20.000, Mustafa Bey' in de söylediği gibi biraz fazla gibi.

Bülent bey Başaran dökümün verdiği fiyat 15.000 Euro .45,2 salması için Diğer 5000 Euro Salma düştükten sonra teknenin karaya çıkmadan direğinin sökülmesi karaya alınması Yatmarinada sonra Adabükü marinada kara işlemi ve armanın donatılması için harcanmış Jeanneau firması bu salma için verdiği fiyat 30.000 Euro nakliye hariç. Salmanın yapılması sırasında soğutulması için kazanın kademeli olarak ısısının düşürelerek soğutulması 10 günden fazla sürmesi David’in bana anlattığı Harcadığı parada öyle Yaptıran parayı veren kendisi.

Tekne ismi Vakated  sahibi David Başaran döküm size soğutma için kaç gün sürdü dedi merak ettim .Böyle bir şey yok demişsiniz . Ne sordunuz ne cevap verdiler merak ettim ? Hurdacıya satsanız 3625 kilo 5500 Euro veriyorlar 8,40 Tl fiyatı nedir abartı olan ?

[Mustafa Ertör]

Salmanın yapımı eğer pik döküm değilse.kurşun ise aynı hacimde daha fazla kg.oluyor. ayrıca başaran döküm o dönemde de pahalı idi.Fuarda stand açmışlardı.Cemrenin salmasını yeniden demir. döküm yaptırmak için ayak üstü fiyat.almıştım.Satılığa çıkartsam yeni salmanın fiyatını karşılamazdı teknenin tümü.Ben de döküm salma fiyatının yarısından biraz az fiyata platinadan salma kestirip taktırmıştım.Üstelik daha sağlam ve eşit dağılımlı oldu.Burak reisin söylediği fiyat tüm işlemleri dahil ettiğimizde daha fazlaya bile çıkabilirdi.Taşıma eskiyi sök yeniyi tak uygulamadaki kimyasallar.karinanın tekrar boyanması......uzar gider fiyat.+fiyat+fiyat....