Heyamola Hey
Bahriye Mektebi => Yelkenli Tekneler => Konuyu başlatan: ersinboke@icrs.com.tr - 12 Temmuz 2018, 12:23:51
-
Son seyirde ilk defa ama 300 bahri mil patalya çekmiş birisi olarak bu konuda da yaşadıklarımı anlatayım.
Malum, bu patalya hafif olmasına hafif ancak teknenin üzerine almak imkansıza yakın. O yüzden hep arkamdan geldi durdu. Çanakkale boğazında gemi dalgalarında bordadan alıp, devrilip devrilmeyeceğini merak etmiştim. Hiç bir şey olmamıştı. Nitekim Çeşme Kuşadası seyrindeki dalgalarda da bir sıkıntı yaşamadım.
Ancak bir iki yöntem geliştirmiştim belki o yüzden de olabilir. Ancak V tabanlı bir dingi bu tür havalar için vazgeçilmez.
Yaşadıklarım, mataforaya da gerek olmadığı yönünde. Teknenin arkasına matafora yapmaya ve masraf etmeye de gerek yok yani. anlatacağım yöntem ile botunuz üstelik hızınızı kesmeden en sert havada dahi kuzu kuzu arkanızdan gelecek.
Yine bir masraftan kurtarıyorum sizi yani. Bülent gibi dünyanın parasını verip matafora yaptıranlar da şansına küssün ne diyeyim:)
Keşke daha önce bir patalya çekseydim.
Şimdi bir kere şu çapraz iki halat ile çekme konusuna gelelim. Buna gerek yok. Tam tersine arkadan gelen denizlerde ciddi çapariz tehlikesi var.
Botu ön tarafta iskele ve sancakta iki mapadan bağlayıp, hareket edebilen bir izbarço ile tek halat ile tekneye bağlamak en iyisi. Dinginin önünde bir sapan yapmış oluyoruz yani. Çeken yüzen halat ise bu sapan üzerinde hareket edebiliyor ki bu çok önemli. sıkı sıkı bağlamayacaksınız yani.
Böylece patalya arkada rahatlıkla hareket edebildiğinden bir devrilme tehlikesi yaşanmıyor.
Bir diğer konu da çok uzak tutmamak gerek . Çünkü bir şekilde çekmeniz gerektiğinde zaman kaybına yol açmamalı.
beş metre bilemediniz on metre yeter bence.
Şimdi gelelim işin püf noktasına . Nasıl çekersek hızımız dingi bizi yavaşlatmaz?
Yani öyle dinlenceye filan çekmeye gerek yok Mücahit. :)
Bir kere teknenin kıçına bağlamayacaksınız efendim. Teknenin kıçına bağlandığında teknenin kıçını suya basıyor ve bu ilave direnç , tekneyi yavaşlatıyor. Teknenin ortasına yakın bir yerlerden bağlamak lazım halatı çapariz vermeyecek şekilde ki kıç tarafta bir ağırlık yaratmasın.
İkincisi ortadan çekmeyeceksiniz. Özellikle motor seyrinde. Pervane suyu dingiye çarpıp ilave bir direnç yaratıyor.
İskele veya sancak tarafa bağlayıp, teknenin dümen suyu dışında tutarsanız dinginizin yol açacağı hız kaybınız önemsenmeyecek düzeyde oluyor.
Bir de v taban çok önemli bence..
-
Sahiden nasıl çektiğini anlamadım. Tek halat, sapan, baştan çekmek. Gözümde canlandıramadım. Bir daha daha açık anlatır mısın?
-
Benim anladığım böyle bişey;
(https://i.hizliresim.com/LDZO9a.png)
Denemedim ama sapanı tekne tarafına yapıp botu ona kayar bir yöntemle bağlamak yenilikçi bir yaklaşım. :)
bunda sadece hem sapan yapıp hem botu tam orta hattan (dümen suyundan) çekmemeyi nasıl başaracağımız?
-
Benim anladığım, sapan patalya tarafında olacak ve sapana bağlı tek halat teknenin kıç ortasına değil sancak ya da iskele tarafındaki koç boynuzuna bağlanacak. Böylece dümen suyunun etki alanının dışına alınmış olacak.
-
Benim anladığım, sapan patalya tarafında olacak ve sapana bağlı tek halat teknenin kıç ortasına değil sancak ya da iskele tarafındaki koç boynuzuna bağlanacak. Böylece dümen suyunun etki alanının dışına alınmış olacak.
Ben de böyle anladım....
-
Ben bir şey anlamadım.
-
Benim anladığım, sapan patalya tarafında olacak ve sapana bağlı tek halat teknenin kıç ortasına değil sancak ya da iskele tarafındaki koç boynuzuna bağlanacak. Böylece dümen suyunun etki alanının dışına alınmış olacak.
Ben de böyle anladım....
Mühendis kardeşlerim benim.. :)
Anlatım tam mühendis dili ile olunca anlaşılmaz olmuş biraz. :) Hani bazen bak mühendis gibi yazarım kafayı yersiniz diyorum ya.. Hah! iste bu.
sapan patalya tarafında. Tek yüzer halatı bu sapana bol bir izbarço ile bağlıyoruz. Patalyayı çeken yüzer halat , sapan üzerinde kayabiliyor. Patalya teknenin sancağına kaydığında yüzer halat patalyanın iskele tarafına kayıyor. Çekip tekrar hizaya sokuyor.
Yüzer halatı teknede kıçta bir orta hatta değil, sancak ya da iskele tarafında ana direğe yakın bir koç boynuzuna ya da babaya bağlıyoruz ki patalyanın yükü teknenin kıçına binmesin.
Hala anlamadıysan yapacak bir şey yok :) hem boşver. sende matafora var. :)
-
Anladim. Ama kemere iskele ya da sancağa bağlamak kafama yatmadı.
-
Dene gör.. 8)
-
Ersin öncelikle keyifli seyirler, bu dediğinin benzerini kuzeyli beyefendi :) Ahmet reisten kon-tiki-dodecanes-adalarında seyrimizde öğrendim sanırım sancak yada iskelede olmasınıda rüzgar altı taraf hangisi ise o tarafa bağlıyordu.
-
Ersin diyor ki pervane ve dümen suyuna filikayı bırakırsan gereksiz sürtünme oluyor (türbülanslı su yüzünden), o yüzden sancak ya da iskele küpeşteye yakın bir yere bağlıyorum diyor. O zaman da tekne o tarafa çekecek, Ersin de düz gitmek için dümen basacak. Hangisinin daha verimli olduğunu denemek lazım. O da dene de gör demiş. Deneyelim gari.
-
Bence de çeker bir yana. Pek aklım kesmedi. Deneyeceğiz, olmazsa, mataforam var :) Kıskananlar çatlasın :)
-
Ben de Aali’den öğrendiğimi buradan satayım.
Dingiyi teknenin arkasında oluşan (sürate göre değişmekle beraber tahminim 3-4 metre) dalganın hemen önüne oturtursanız, o dalganın üzerinde sörf yapa yapa geliyor. Halat sadece rotadan çıkmamasına yarıyor; halata da çok az yük biniyor.
Sakin havada deneyerek mesafeyi belirlemenizi tavsiye ederim.
-
Ersin diyor ki pervane ve dümen suyuna filikayı bırakırsan gereksiz sürtünme oluyor (türbülanslı su yüzünden), o yüzden sancak ya da iskele küpeşteye yakın bir yere bağlıyorum diyor. O zaman da tekne o tarafa çekecek, Ersin de düz gitmek için dümen basacak. Hangisinin daha verimli olduğunu denemek lazım. O da dene de gör demiş. Deneyelim gari.
işte işin püf noktası sapana bağlanan ve sapan üzerinde kayabilen çeken halat.
-
Ben de Aali’den öğrendiğimi buradan satayım.
Dingiyi teknenin arkasında oluşan (sürate göre değişmekle beraber tahminim 3-4 metre) dalganın hemen önüne oturtursanız, o dalganın üzerinde sörf yapa yapa geliyor. Halat sadece rotadan çıkmamasına yarıyor; halata da çok az yük biniyor.
Sakin havada deneyerek mesafeyi belirlemenizi tavsiye ederim.
Burada önemli bir ipucu var. ama en önemlisi her havaya göre dingiyi çekme mesafesi ve şekli değişir. Bazen kıça botu asmakta çok önemli bir çözümdür. Makine seyri yapan kayıklarda bot hiç bir zaman orta hatta asılmamalı, ileri yoldaki pervane suyu teknenin hızına göre belirli bir mesafe geriden çıkar, işte botu buraya konumlandırdığınızda bot pervane suyuyla kavga eder ve sizi yavaşlatır. Fakat ayna kıç teknelerde tekne hızlandıkça ve makine devri arttıkça pervane suyu daha geriden çıkar ve kayıkla pervane suyunun arasında kalan alanda bir geri dönüş suyu yaratır. İş te bu sudan da faydalanmak için botlar aynaya asılabilir. Bunu denemek için geniş aynalı bir kayıkta yol verince hemen aynanın dibine bir pinpon topu atın, hiç bir yere gitmeyip sizinle geldiğini göreceksiniz.
Bu bot çekme işinde bence çok genel bilgiler var ve neredeyse tamamı doğru, ama her tekne yapısına bot türüne göre bu bot çekme işi ayrı bir şekle bürünür. Botun şekli, teknenin şekli, evsafları, bağlama şekli, bağlandığı yer, bağladığımız mesafe ve de kullandığımız halat türü bile hepsi değişir.
Sıradan bir v taban botu 30 feet üstü teknelerde rüzgar altı kıç omuzluktan çekmek ve düzgün geleceği yeterli kalomayı vermek onu pervanenin itme etkisinden kurtaracaktır. Sıradan bir şişme botta bindiği yükün ölçüsü bence seyir hızımızda botu el ile çekebiliyor olmamızdır.
Sırası geldiğinde yazacağımız ve hatırladıkça yazacağımız yöntemler var ama, sert havada kesinlikle dingiyi çekebildiğimiz kadar uzak çekmeliyiz, gece seyrinde de içine bir kırmızı ışık atmalıyız. Bunu söylerken benim amacım olası denize düşmelerde bota tutunabilecek mesafe olmalıdır. Çünkü bot yakın olunca siz sudan kafayı çıkartmadan bot geçer gider. Burada ben şahsen hız düşmesine falan çok bakmam batmadan yüzerek gelsin yeter hatta böyle bir seyirde olursam bottan yüzer halat bile sarkıtırdım.
-
Ahmet Kabaalioğlu harika toparlamış. Çok doğru. Ama okuyunca doğruluğunu gördüm. benim aklıma gelmemişti bu tarz bir yorum.
Tecrübe başka. :) ?0-?
-
Sıkıcı motor seyrinde bu dingi iyi oyuncak oldu bana. Önce aynı Matay 'ın söylediği gibi pervane dalgasının üzerinden kayacağını düşündüm. Çünkü zaten çekiliyor olmasından dolayı dinginin kafası havada idi. Böylece alta giren pervane dalgasının üzerinde sekecek ve hiç hız kaybı yaşamayacaktım.
Ancak GPS hız değerlerinde bu yöntemden dolayı bir değişiklik olmadı. Ben tabi kedi teknem için bir şeyler söyleyebilirim. Tayo Mar'ın kıçı motor seyrınde motor gücü nedeni ile 30 cm kadar suya batıyor. Dingi ise eğer kıçtan bağlı ise buna ilave bir yük bindiriyor. Bu yükü kıça değil de daha ileri bir noktaya bindirmek bence faydalı.
Her durumda sancak ya da iskeleden çekmek, yani motor suyunun dışında tutmak çok önemli. ancak bu dalga yelpaze şeklinde açıldığından dinginin tekneye olan mesafesi bu dalganın genişlemesi ile ilgili. Çok uzun bırakılırsa da gerilme ve bollama oluyor ki bu da yavaşlamada önemli bir etken. Üstelik babalara gereksiz güç binmekte.
Kaba dalgalı bir denizde tekne hızı ve dalgaların hızı iyi ayarlanabilirse dingi tekneyi yakalamıyor. 4 saatlik seyir süresince bu tek kez başıma geldi. O da marinaya girerken tekne hızını düşürdüğümde oldu. Arkadan gelen bir dalga ile birlikte patalya ok gibi iskelemden yürüdü gitti. :)
Ben hep bu tür havalarda patalyayı tekne ütüne almam gerekeceğini düşünüp, 7 m. teknenin üzerine Patalyayı nasıl çekerim diye düşünüp durmuştum. Bir kere de denedim ve bir daha da yapmam her halde.
Şunu söyleyebilirim ki patalya ile Tayo MAr mükemmel uyum gösterdiler. açıkçası çok da yakıştılar. Son fotoğraflarını koymadım ancak iki yana koyduğum iki büyük usturmaça da hem yüzerliğini hem de dengesini artırdı.
Devlin 'in polywog bana göre testten geçti. Şimdi sırada tekneden düzgün bir şeklide binme ve çıkma , yolcu taşıma gibi denemeler var. suya düşme ve devrilme riskine karşı yüzen ve su geçirmeyen ekipman da dingi için şart bence. Sonuçta şişme botun bu konuda daha avantajlı olduğ malum.
Bu sene projeye sağdık kaldım ancak seneye yelken de takarım ben buna. :)
-
Ülen ben de adam kesin yeni bişey keşfetti, bambaşka bir sistem öneriyor diye hayal kurup yanlış anlamışım! :D
Neymiş, herkesin yaptığı sistemin aynısı ama sapan ile çekme halatı birbirine sabit değilmiş..
Çizelim hemen;
(https://i.hizliresim.com/mo4pN1.png)
Deneyip göreceğiz faydasını.. :)
-
Ersin yakında bu sistemi de geliştirir.Özgürün çizdiği şemadaki .Mavi halatın ucuna tornada yaptırdığı o güzel makaralardan birini bağlar,içinden de kırmızı sapan halatını geçirir.Makara sürtünmeyi azaltacağı için sapan halatlıda sağlam kalır,ama bu şartlarda bot çok gezinir mi onu tam kestiremedim.Bir de o güzelim makara ne hale gelir dayanır mı.?