[Öcal Turan]

Ersin ladin ağacı çıtalarından kuşağzı yöntemi ile lamine yapacağın direk hem aluminyum direkten daha hafif , orta kısmındaki kablo boşluğundan dolayı telsiz anteni vb. Aletlere yardımcı hem de evladiyelik olacaktır.
Şu masif ağaçtan vazgeçer ,bir kere yapar, tam yapardım senin yerinde olsam. Demediniz deme diye yazıyorum.

[Ersin Böke]

Öcal abi, prensipte haklısın ancak direk kısa. O yüzden lamine ile uğraşmaya gerek yok. BU direğin sağına soluna birşeyler asmak mümkün değil. O yüzden ortasında boşluk  bırakmaya gerek kalmıyor. KUşağzı yöntemi iyi bir yöntem ve aslında uzun direk boylarını daha uygun bedeller ile yapmak amacı ile çok iyi bir yöntem.

Ancak yine de doğal olarak budaksız, lüzgün lifli ve frınlanmış masif ağacın yerini hiçbir laminasyon tekniği tutmaz diye düşünüyorum. Toplam ağırlık yarım ya da 750 gram farkedecek , sapelli direk kısa diye kullanıyorum. Yoksa daha hafif ve esnek bir ağaç kullanmak gerekir elbette.

[Öcal Turan]

Ancak yine de doğal olarak budaksız, lüzgün lifli ve frınlanmış masif ağacın yerini hiçbir laminasyon tekniği tutmaz diye düşünüyorum.

Pek öyle değil ama ,öyle olsun. 

[Cem Gür]

" Halat tipini daha belirlemedim. Daynema da olabilir, geleneksel görünümlü polyester halatta.. "
Maliyeti fazla olmayacak. Tabii en iyisi Daynema... Alternatif olarak geleneksel "manila halat" kullanabilirsin. Piyasada var. Kendir halattan çok daha sağlam ve yağlı bir yapıya sahip.
Polyester kullanmanı önermem.

Ben İyonia'nın tüm donanımını manila hakattan yapacağım. Bilgine.

b- Manila Halat
Gemicilikte kullanilma yeri en fazla olan bitkisel halattir. Manila halat Abaka denilen bir bitkinin liflerinden yapılır. Bal renginde, çekme gücü diger bitkisel halatlara oranla daha yüksektir. Manila halat bünyesinde % 15 oraninda yag bulundurur. Bu yag halati nem ve sicak gibi etkenlerden korur. Dolayisi ile selvice ve arma donanimlarinda rahatlikla kullanilabilir.

http://ascelikhalat.com/halatlar.html
http://iratciyilmaz.com/tr/products/detail/126

Mizena çarmıhlarında 8mm çap fazlasıyla yeterli olur.

[Ersin Böke]

Sevgili ! Cem Gür..

Yahu , yazmasam söyleyeceğin yok.. Aklıma hep babam geliyor.. O da senin gibi idi.

Bir gün , Annem evdeki kapıları yağlıboya ile boyamamı istedi. O zaman kapılar ahşap, camlar macun ile izole ediliyor. Boyayı aldım.. Yapmaya çalışıyorum olmuyor.. Çok kötü oldu , boyamasak daha iyi yani.. Tam üç gün boyunca uğraşıp durdum..

Arada babam geliyor bakıp gidiyor. Üçüncü günün sonunda çıldırdım. Fırçayı fılattım bir yerlere küfür edip duruyorum.

Babam geldi.. Öyle boyanmaz ki dedi. Dedim nasıl boyanacak..?

fırçanın sadece ucunu banacaksın, fazla boyayı sıyıracak, hafifçe bir aşağı bir yukarı süreceksin. Aynı yeri bir daha boyamayacaksın , asla bastırmayacaksın. ..

Gidip fırçayı attığım yerden aldım. Babamın dediği gibi yapınca boya şiir gibi oldu.

YAhu dedim baba.. üç gündür debeleniyorum. Görüyorsun.. Neden söylemedin ki daha önce..?

Babam sırıttı .. ' sormadın ki evladım ' dedi..

BU da o hesap.. demek böyle bir halat varmış.. YArın alamzsam.. 

[Ersin Böke]

MAnila halatı satan tedarikçi ile görüşüldü.. Merkezleri Tuzla da imiş. Gidildi , 6mm ve 8 mm. incelendi. 6 mm nin yeterli olacağı görüldü. (toplam 5 çarmık için 1600 kg. Yük taşıma kapasitesi. )

200 metresi 50 TL ye (pazarlık edilerek hatta biraz da yüzsüzlük edilerek) alındı. Dynema nın pabucu dama atıldı. Çok güzel bir
Halat. Jüte benziyor ama değil. Daha yumuşak.

Dynema nın netresi 14 TL filan.. üstelik bu halat Tayo MAr 'a çok yakışacak. 8 mm olanını da ıskota halatı olarak kullanmayı planlıyorum.

Sağ olasın Cem Gür.. 

[Cem Gür]

Okuduklarını ve cevaplarını çabuk unutuyorsun Ersin.

Kirli çıkın Cem Gür, detaylara bak!  Eh arka direğin çarmıhlarını böyle yaparım en azından.

Merak ettim çapayı nasıl asıcan? 

Bu arada tüm sabit ve hareketli armayı, çarmıhları, istralyayı 10mm manila halattan yapmaya karar verdik. 

KISA BİLGİ : "Abaka adlı bir bitkinin liflerinden yapılan manila halat çekme gücü diğer bitkisel liflilerden daha yüksektir. Gemicilikte kullanım yeri en fazla olan halattır. Bünyesinde %15 yağ içerir. Yağ nem ve sıcaklıktan yapıyı korur. Arma ve selviçe donanımlarında kullanılır."

Direk tırnaklarına halatın üst başında yapılacak kasa geçecek. Halatın alt ucunda ise 10 mm'lik radanza yine örgü ile bağlanacak. Çarmıh ayaklarına eklenecek omega kilit ve radanza arasında bir kaç tur dönecek ve palanga oluşturacak 6/8 mm ince ile çarmıhlar gerilecek.

Adamların adresleri ve telefonlarını da paylaşırsan Sığacık'a dönmeden ben de alacağım .

Bu arada bir de not : Mizenada yapmayı düşündüğün bogotalar kaba kalabilir. Onun yerine yukarıdaki sistem daha işlevsel olacak.

Güle güle kullan.

[Ersin Böke]

Ben bu detayı görmemişim. Yoksa çoktan almış olurdum.  Hemen Tuzladaki gemi işleri yapılan sanayi sitesinin içinde. Yeri çok basit. 8 mm vardı ancak 10 mm görmedim bu arada. Burak adında son derece yardımcı bir arkadaş.

blogları 10x10 dan ireco dan yaptıracağım. Bir deneyelim bakalım. Ben işlevselliğini de merak ettim açıkçası . Senin önerdiğin de kullanışlı duruyor.

Ancak şu manila halatı çok beğendim. Mümkün olan tüm halatları Manila ile değiştireceğim. Özellikle civadra altına perşembe pazarında pulduğum ağ dokuyan adama bu halattan üçgen ağ ördüreceğim. Önemli bir bagaj ihtiyacını bu yolla çözeyim diyorum. Şİşme botu paketi ile jüt çuvalın içine yerleştirip, bu ağ üzerinde taşıyabilirim mesela.

Geçen hafta, Burak ile katıldığımız seyirde balon kullanımından esinlenip, top sail için direk altında bir yer ayarladım. Tüm ıskotaları bağlı halde tutuyorum artık. Hafif havalarda içerideki portuçtan al , ıskotaları bağla filan , vakit kaybı oluyordu. Şimdi koruyucu torbasında güvertede oıskotaları bağlı şekilde tutuyorum. Bu yıl Tayo Mar fotoğrafları artık top sail li olacak..

[Burak Doneray]

Sevgili Ersin,Cem Reis Manila halatin 8 mm olaninin kopma yuku 500 Kg bu halati  Dyneema ile kiyaslamamalisiniz. Nedenine gelince esneme payi ve kopma yuku Dyneema 8mm lik bir halatin kopma yuku 4000 ile 5000 kg arasindadir. Normal polyester halatlar ise 8mm olan 1700 Kg dir. 8 mm galvaniz kaplama celik istiralyanin kopma yuku 4000 Kg .Bence Manila halati armada kullanmayin derim .

[Ersin Böke]

Sevgili Burak, Elbette manila halat dynema ile kıyaslanamaz. Ancak mizana direği yelkeni en küçük sörf yelkeni büyüklüğünde. Yani toplamda beş adet , biri seyyar olmak üzere çarmıh olacak. 1200 Kg lik bir yük taşıma kapasitesi yapıyor ki bu mizana direğine çarmıh bile koymasak iş görecek durumda.

Buradaki esas sorun hali hazırda kullanılan çelik tellerin, tekneye binerken oluşturduğu sıkıntılar. Ayrıca çok gergin çarmıhlar ahşap direklerde yüzüklerde sıkıntıya neden oluyor. Manila halatın en büyük avantaji ya da daynema da olabilirdi, (ki giz taşıyıcısı daynema bu arada)  ahşaba zarar vermemesi. Oysa çelik halat , üzerine deri de sarsanız bir süre sonra ahşabı zedeliyor.

Mizana direğinde bir sorun çıkarmayacaktır diye düşünüyorum.

[Burak Doneray]

Genoa Yükü = Güç A
Güç A (kgf) = SA (m²) x V²(knots) x 0,02104
SA = Yelken Alanı (m²)
V = Rüzgar Hızı (knots)

Halat Kopma Kuvveti
Kopma Kuvveti (kgf) = Güç A (kgf) x 5

Anayelken Yükü = Güç B
Güç B (kgf) = (E² x P² x 0.02104 x V²) / (√P² + E²) x (E - X)
E = Uzunluk (m)
P = Ana Yelken Ön Yaka Uzunluğu (m)
V = Rüzgar Hızı (knots)
X = Length from aft end of boom to mainsheet attachment (m)
MS = AnaYelken

10 metrekare bir yelken icin minimum 6mm polyester 4 mm Dyneema tavsiye ediliyor. Formuller yukarida Selam sevgiler.

[Ersin Böke]

süper.. hemen hesap yapalım o zaman..

BU yelkenin görebileceği en yüksek rüzgar hızı 40 knot.

yelken alanı 4m yükseklik x 2 m alt yaka/2 = 4 m2 , al tarafta bir kare alan var o da yarım m2 fark etse ,

bocurum yelken alanı 4,5 m2.  Projesinden baktım 4, 65 m2.

bu durumda formüle göre  Halatlara gelecek toplam yük, = 4,65 x 40 x 40 x 0,02104

= 156 Kg.

kopma kuvveti= 156 x  5 = 782 kgf yapıyor. 

6 mm manila halatın kopma kuvveti 295 kg.  Toplam bir geçici 5 adet çarmıh var. Rüzgar yönüne göre her durumda en az 3 çarmıh yük taşıyor olacak.

Yelken tarafından direğe uygulanacak toplam yük , biraz daha güvenli olması açısından 1000 kg olsun. Bu durumda yelkenin direk dibi ve çarmıhlara uygulanacak yükü

1000 kg /2 = 500 kg olacak.   her bir manila halattan yapıma  çarmıh üzerinde düşecek yük, 166 kgf. oluyor.

Aslında yelkenin bumbasını geren ıskota da dikkate alınmalı ancak yine güvenli olması açısından bu halatın alcağı yükü ihmal ettim.

Burada elbette sorun, zaman içerisinde doğal liflerden oluşan manila halatın taşıma yükünün düşeceği gerçeği. Alternatifleri dynema ya da elbette çelik halat  ya da polyester kadar dayanıklı olmayacak.

ancak fiyat fayda açısından bakıldığında metresi 25 kuruş olan bu halatı her yıl değiştirmek mümkün.

Bu arada bu , seninle beraber seyir yaptığımızda sen pupa seyrinde flok, trinket ve ana yelkeni mükemmel trimledikten sonra, arkanda kaldığı için görmediğin bocurum yelken:)

[Burak Doneray]

Pratikte ise yarayacak gibi dursada Teoride ihtiyacindan 3/1 oraninda az kopma yuku olan bir halat kullanacaksin.Her tekne kaptani kadar denizcidir diye bir soz vardir .Sende iyi bir kaptan olduguna gore bunlari zaten dusunmussundur. Benim yazmam laf olsun torba dolsun ,

[Recep Ertürk]

Genoa Yükü = Güç A
Güç A (kgf) = SA (m²) x V²(knots) x 0,02104
SA = Yelken Alanı (m²)
V = Rüzgar Hızı (knots)

Halat Kopma Kuvveti
Kopma Kuvveti (kgf) = Güç A (kgf) x 5

Anayelken Yükü = Güç B
Güç B (kgf) = (E² x P² x 0.02104 x V²) / (√P² + E²) x (E - X)
E = Uzunluk (m)
P = Ana Yelken Ön Yaka Uzunluğu (m)
V = Rüzgar Hızı (knots)
X = Length from aft end of boom to mainsheet attachment (m)
MS = AnaYelken

10 metrekare bir yelken icin minimum 6mm polyester 4 mm Dyneema tavsiye ediliyor. Formuller yukarida Selam sevgiler.

Opppssssss ! Bi dakka!
Şimdi okulu kırdığından burada olanlara acı çektirmeyiniz

Espri üstte kalsın..

Ama matematik engelliler için de bir anlama kılavuzu gerekiyor.
Bu kgf'nin açılımı nedir?

Şimdi kolaylık olsun diye yuvarlak rakamlarla hesabı anlamaya çalışayım.Cenova alanı 9 metrekare varsayalım. Rüzgarı da 4 knot varsayalım. (Bu 0.02104 herhalde geometrideki pi sayısı gibi bir şey. Bu işi hesaplamada kullanılıyor. Anlamını öğrenmeyelim.


Güç A (kgf) = 9 metrekare (Sailing Area herhal) x 16 (4 knot hızın karesi) x 0,02104 = 2.9376 çıkıyor. (Metrekareye 3 kg yük uygulandığı mı demek oluyor bu? Yok böyle olursa yelkene çok az yük biniyor olur sanki...

Peki ana yelkenin kgf'si niye başka formülle hesaplanıyor?


Güç B (kgf) = (E² x P² x 0.02104 x V²) / (√P² + E²) x (E - X)
E = Uzunluk (m) (Bu yelkenin güngörmez yakası uzunluğu) mu?
P = Ana Yelken Ön Yaka Uzunluğu (m) (Direğe bağlandığı yerden yukarı doğru uzunluk) mu?
V = Rüzgar Hızı (knots)
X = Length from aft end of boom to mainsheet attachment (m) (Bumba'nın direk dibinde bağlı olduğu yerle göngörmez yakasına kadar, bumbadaki yelken alt yaka uzunluğu) mu?

Yine aynı büyüklükte (9 metrekare) ana yelken hesabı yaparsak..
Bumba yakası (alt yaka) 3 m
Yükseklik (orsa yakası)  6 m
güngörmez yakası 7.34 m

Şimdi bu formüle göre:
 (kgf) = (E² x P² x 0.02104 x V²) / (√P² + E²) x (E - X)

(36*53,8756*0.02104*16) / (53.8756+36) X (6-3)

  652.920  /  89,8756*3

652.929 / 269,6268

   2, 4216 kgf


evet böyle bir yelken yükü bulduk..
şimdi ne olacak?

 


----------------

Sanırım birazcık anladım..

5'le çarpımı halat kopma kuvvetini veriyor. kgf de bunun ifadesi...

 

[Cem Gür]

Katalan bir arkadaşım FB de tesadüfen paylaştı.
 Tekne +10 metre- Latin arma sereni 20-24 metre
https://www.facebook.com/vicente.garciads/videos/pcb.1567956816605911/1567951083273151/?type=3&theater

Sonra merak edip ne cins halat kullandıklarını sordum.

Gelen cevap şöyle :
" Tahmin edeceğin gibi seçim işlevine göre değişiyor. Genel olarak günümüzde geleneğe yakın üretilen ve ucuz ürünleri tercih ediyoruz. Üç kollu polyester en çok tercih edileni ama tekneye göre değişiyor. Bazı durumlarda 20-25 metrelik serenler çok ağır olduğunda dört kollu örme yüksek dayanımlı el inceleri kullanıyoruz. Her ikisi de UV ye dayanıklı.  Bazılarımız Almanya’dan ithal kenevire benzer, çok daha geleneksel görünümlü, yüksek UV dayanımlı bir halat da kullanıyorlar.  Bizim kullandığımız polyester halatlar UV dayanımlı değiller. Boyları 15-25 metre olan tekneler için karanlık bir tablo! SEN BAŞKA BİR ŞEY ÖNERİR MİSİN?  "
Vicente Garcia-ds

Cevaben Almanyadan ithal edilen halatların muhtemelen "Manila" olduğunu belirttim.