Aşağı git Skip to main content

Gönderen Konu: Bölünmüş armalar..

  • *
  • İleti: 3573
Bölünmüş armalar..
OP: 21 Eylül 2017, 09:10:23
Efendim, bu bölünmüş arma konusu önemli. Bölünmüş armadan kasıt, çift direkli yelkenliler. Uskuna, yawl ve Kech

Kech , daha çok tercih ediliyor ve özellikle dünya turu atanların ce uzun yol yapanların gözdesi.

Geçenlerde Mustafa abi ile konuşurken bu bölünmüş armalar ile ilgili , bir batı kaçağına ful arma giderken yakalanırsan hengi yelkeni kapatacağını şaşırırsın demişti.

Sonrasında da Cem Gür den kimi yorumlar geldi. Ancak nu bölünmüş armayı şöyle daha derli toplu inceleuüyelim diye bu konu başlığını açtım.

Bu armaların tercih nedeninde temelde konfor yarıyor. İkinci bir direk ve yelken tertibatı , düfarklı hava koşullarında farklı yeelken konbinasyonlaeı imkanı sunuyor çünkü.

Bu tür yelkenliler sadece ana yelkenler bölünmüyor. Ön takım da bölünmüş oluyor. Bölünmüş armadda fenelde tercih kotra ( cutter) olarak tercih ediliyor.

En büyük acantaj, ana yelkene camadan vurmak yerine sert hava şartlarında mizana direğindeki yelken ve flok ve trinketi açmak yeterli oluyor. Bocurum yelken , öndeki flok ve trinketi dengeliyor ve tekne neredeyse sert hava olmasına rağmen bayılmadan yol almaya devam ediyor.

Genelde kech tercih edilmiş. Sanırım konfor açısından bu böyle, çünkü eğer bir uskuna olsaydı, ana direk havuzluğun tam ortasına isabet edecekti.

Bölünmüş armalı yelkenli teknelerde , salma yapısı ise ya omurga ya da omurgaya yakın tipte kullanılıyor.

Bu kombinasyon , kendini defalarca kanıtlamış, klasik arma tipi.

Bölünmüş armalarda yelken küçülttükçe , yelkenlerin etki merkezi değişmiyor. (Ağırlık merkez yani)  ya da çok küçük oranda değişiyor ki bununda seyre çok ciddi bir etkisi olmuyor.

Özellikle yawl tipi armalarda , bocurum ve öndeki trinket kendisi kontra değiştirdiğinden sert havalarda bu iki yelken genelde tercih ediliyor. Ayrıca hem iş yapacaksanız ve hem yol almak isityorsanız keza balık tutacaksanızda bu iki yelken ile hiç uğraşmadan yol alabiliyor ve yapmanız gereken başka şeylerle uğraşabiliyorsunuz.

Gerçi ben otuz feet üzeri bir yelkenlide uskunayı tercih edebilirim. En büyük yelken elimin altında olsun daha iyi..

Benim incelediğim en iyi uskuna arması, ana direk ( arka direk ve daha uzun ) te markoni arma, ön direkte ise randa arma..

Hafif havalarda randanın sağlayacağı maksimum yelken alanı ancak sert havalarda öndeki trinket ve flok ile dengelenen markoni arma bir bocurum yelken.. Üstelik bu durumda orsa performansı ve tekne sürrati felaket değişiyor.

Sert havada ön direkteki randa açık olmayacağından, sadece mizana ile iş görmek mümkün. Böylece Mustafa abinin sorduğu sorunun cevabı da ortaya çıkmış oluyor..

Uskuna da bir diğer hoşuma giden detay ise şu. Gerek markoni armanın gerekse randa armanın çok önemli avantajları ancak dezavantajları da var. Bu iki farklı arma yapısını tek bir teknede buluşturuyor olmak, bu iki farklı armanın sadece iyi özelliklerini kullanabiliyor olmaya imkan veriyor.
  • IP logged

T
  • *
  • İleti: 2171
Ynt: Bölünmüş armalar..
#1: 21 Eylül 2017, 11:38:49
Keç armayı severim. Uskuna'ların uzaktan görüntüsü yüzümü gülümsetir.

Arma seçimi konu olduğunda şöyle bir genel kabul var. Tabii ki günümüzü pek yansıtmıyor. En azından benim bildiğim.

Sloop / Kıyı seyri
Kotra / Kıyı - açık deniz
Keç / Açık deniz - Okyanus
Uskuna / Açık deniz - Okyanus

Günümüzde Sloop armayı her yerde kullanabiliyoruz. Her şarta ayak uydurabilecek çözümler üretmeye açık, hepsinden hızlı ve ucuz olduğu için en çok tercih edileni.
Kotra en tercih edilesi aslında. Standart kullanıma çok uygun.
Keç uzun okyanus geçişlerinde, stabil rüzgar altında, rüzgarın ve dalgaların ciddi boyutlara ulaştığı anlarda gücü dağıtmak adına en uygunu. 
Uskuna da büyük olmakla beraber keç ile aynı karakterde.

Bu yazdıklarım elbet, en genel halleri ve basit bir yaklaşım. Ama yine de sürekli kıyı seyri yapan bir teknenin, özellikle tek başına yada az mürettabatla seyir yapanlar için keç yada uskuna tercih etmemesinin mantıklı bir nedenidir. Mantıklı düşünüldüğünde de kıyı seyirlerinde gereksiz bir yapı gibi görünüyor.
Ayrıca bu tercihler yapılırken tekne boyunun ve mürettebat sayısının çok önemli olduğunu düşünüyorum. Örneğin 8m lik bir keç/yol ile 13m lik keç arasında çok ciddi farklar oluşabilecek ve kontrol edilmesi çok da kolay olmayacaktır. Bu gözle bakmak tercih adına daha hayırlı sonuç verebilir.
  • IP logged
« Son Düzenleme: 21 Eylül 2017, 11:45:50 Gönderen: Tan Kaan Özkan »

  • *
  • İleti: 562
    • Yat Tekne Sörveyi, ekspertizi, ozmoz muayenesi
Ynt: Bölünmüş armalar..
#2: 21 Eylül 2017, 12:43:49
Bilinen en verimli arma sloop armadır. Yelkenler tek parçada aynı alandaki parçalı yelkene göre daha verimlidir. Aksi olsaydı çift kanatlı uçaklar da artardı. Yelkenalanının yanı sıra yelkenin yüksekliği de önemlidir. Alanının çoğu daha alçak olan randaya göre üçgen yelkenler daha verimli çalışır.  Hava sadece rüzgar yönünde hareket etmez. Düşük basınca en kısa yoldan gider. Bu sebeple randa hem alt yakasında hem de üst yakasından rüzgar kaçırır.

Parçalı armanın en büyük    üstünlüğü yelken alanları küçük olduğundan kullanımının kolaylaşmasıdır. Vinçler sayesine bu avantaj da önemini yitirmiştir. Keç ve yawl armadaki kıçtaki kısa direğin adı mizanadır. Mizan ise muhasebeden bildiğimiz gibi denge anlamındadır. Özellikle büyük teknelerde kıç direğin ana direk olmasının sebebi ise orsa performansının artmasıdır. Ana yelkene gelen rüzgar flok tarafından daha az yönlendiriliğinden ana yelken daha iyi çalışır. Uygun havada keç armada da ana yelkene camadan yerine kapatıp mizanayı kulanmak çok daha verimli olabiliyor. 
  • IP logged

  • *
  • İleti: 1343
Ynt: Bölünmüş armalar..
#3: 21 Eylül 2017, 13:27:15
...........

Geçenlerde Mustafa abi ile konuşurken bu bölünmüş armalar ile ilgili , bir batı kaçağına ful arma giderken yakalanırsan hengi yelkeni kapatacağını şaşırırsın demişti.

........................








Tek başına yakalanırsan demiştim.Burası önemli.
  • IP logged
BABA TUNCA /YEŞİLKÖY

  • *
  • İleti: 3573
Ynt: Bölünmüş armalar..
#4: 21 Eylül 2017, 14:53:09
Aslında bu kadarçok tartışılmasının bir nedeni de denizin değişkenliği ve buna insanın adapte olmaya çalışması bence.

Şimdi bilinen en verimli arma sloop armadır.. Doğru mu ? Doğru.. Yüksek direkli ,çift gurcatalı , kocaman cenovalı , nispeten küçük ancak yğksek ana yelkeni olan , torpil salma ama su yüzünde kayan bir fiber tekneyi tutmak mümkün olmaz herhalde.. Zevkle izliyoruz.bu konuda Çelen reis doğru söylüyor.. Söylüyor da .. Burada işin içine fayda maliyet analizi giriyor biraz.. Bu konu ayrıca değerlendirilmeli.

Ancak uçak kanatları işi biraz farklı.. Uçaklarda artık çift kanat olmamasının nedeni artan ama aynı zamada hafifleyen motor gücü. Yani yelken için pek iyi örnek sayılmaz.

O zaman cat arma en verimli arma olurdu.

Randa armanın avantajı ise ağır teknede daha büyük yelken alanına sahip olabilme imkanı vermesi. Ayrıca camadan vurulduğunda da ağırlık merkezi değişmiyor. Üst rüzgarlar randa armada top sail ile yakalanıyor  ki bu da ayrı bir konu.

Randa arma zaten Çelenoğlu Reisin dediği rüzgarı kaçırmasa tumba olur tekne.

Bölünmüş armanın dezavantajı evet , anlık verim düşük, markoni armaya göre. Ama uzun yol seyrinde performansı markoniden daha iyi. Zaten o nedenle tercih ediliyor.

Ancak bu , çok iyi tasarlanmış küçük markoni armalı ve yüksek performanslı teknelerin olmadığı anlamına gelmiyor tabi.

  • IP logged

T
  • *
  • İleti: 2171
Ynt: Bölünmüş armalar..
#5: 21 Eylül 2017, 15:00:13
Armalar hakkında bu güne kadar yazdığın en ılımlı yorum olsa gerek    :P

  • IP logged

  • *
  • İleti: 3573
Ynt: Bölünmüş armalar..
#6: 21 Eylül 2017, 15:01:07
 :)
  • IP logged

  • *
  • İleti: 1631
Ynt: Bölünmüş armalar..
#7: 21 Eylül 2017, 15:17:27
çerçeveletip forumun girişine asılmalık :)
  • IP logged

  • *
  • İleti: 1547
    • Classicboats Turkiye
Ynt: Bölünmüş armalar..
#8: 21 Eylül 2017, 17:15:24
Bölünmüş arma ve özellikle uskunaya güzel bir örnek
Hem çağdaş hem geleneksel .... Olabilür yane.  ;)



















  • IP logged
“İçinde ütopya olmayan bir dünya haritasına bakmaya bile değmez… İlerleme dediğin, ütopyaların gerçekleşmesidir” diyordu Oscar Wilde.

T
  • *
  • İleti: 2171
Ynt: Bölünmüş armalar..
#9: 21 Eylül 2017, 17:27:31
Olmaz olur mu ! Şahane

İşte bu yüzden bıçak sırtı bir konu çünkü tam bu an da, kişisel tercihler, kullanıcı bilgisi, bakım-tutum vs konular giriyor işin içine.
O zaman da işte, "vazgeçişler" başlıyor.
Maalesef !!!
  • IP logged

  • *
  • İleti: 3573
Ynt: Bölünmüş armalar..
#10: 22 Eylül 2017, 00:17:33
Kech armanın daha çok tercih edilmesinin nedeni bence sert havalarda yelkenlerin birbirini dengelemesinin daha kolay olması. Yani ana yelken açılmadığı durumlarda kech armada mizana direği , flok ve trinketi kolayca dengeliyebilşyor ve siz konforlu bir seyir yapıyorsunz.

Ancak uskuna da bu herzaman mümkün olamayabiliyor. Uskuna da ana direk arkada olduğundan, tirinket ve floğun bu büyük yelkeni dengelemesi çok zor. Belki ön direk tek başına kullanılabilir ama o da sert havada yeterli konforu sağlamaz gibi sanki.

Uskunalarda konfor yerine sürat yeğlenmiş çünkü.  Kech armalarda ise konfor.

Cem Gür ün resimlerini koyduğu uskuna , tam da benim tarif ettiğim uskuna, arka direkte büyük markoni arma, ön direkte randa arma ve cotra armalı .. Yani cenova yerine flok ve tirinket var.

Bu demin bahsettiğim denge durumu belki kotra arma yerine cenova  kullanılarak sağlanabilir belki.

Kimi uskunakarda ise randa arma yerine sadece valena yelken kullanılıyor ki bu ciddi bir kullanım kolaylığı sağlayabilir.
  • IP logged

T
  • *
  • İleti: 2171
Ynt: Bölünmüş armalar..
#11: 22 Eylül 2017, 00:25:17
Kech armanın daha çok tercih edilmesinin nedeni bence sert havalarda yelkenlerin birbirini dengelemesinin daha kolay olması. Yani ana yelken açılmadığı durumlarda kech armada mizana direği , flok ve trinketi kolayca dengeliyebilşyor ve siz konforlu bir seyir yapıyorsunz.

Keç'in güzelliği burada, 6 havada flok-mizana 30 metre tekneyi kuğu gibi gezdirir, hiç risk almadan bence.
  • IP logged

  • *
  • İleti: 1467
    • AÇIK DENİZ AKADEMİ
Ynt: Bölünmüş armalar..
#12: 23 Eylül 2017, 00:05:25
Eric Tabarly belgeselinde diyor ki;

"... Deniz Harb Okulu'nda ciddi bir iz bıraktım çünkü her Perşembe okuldaki tekneler arasında küçük bir yat yarışı yapılıyordu.
Genellikle kazanan hep ben oluyordum.

Pen Duick II 'in armasını Keç'ten Uskuna'ya çevirmiştim çünkü hafif havalarda yavaş kalıyordu.

Bu iyileştirmeler ile tekne çok iyi gidiyordu fakat arma oranının ideal olmadığını söyleyebilirim.
Pen Duick III için Pen Duick II'deki uskuna arma tecrübesi yararlı olacaktı bu sayede Pen Duick III daha iyi ilerleyecekti

İnsanlar bir uskunayı yarıştırmayı pek makul bulmamışlardı, Kotralar veya keç'lere bir uskuna rakip olamazdı ama ben tam tersini düşünüyordum.
"


Orijinal keç arma Pen Duick II;


Uskunaya çevrilmiş Pen Duick II;


Pen Duick III;
  • IP logged
><(((º>

 
Yukarı git