[Ersin Böke]

Geçen gün forumdan bir mail aldım. Wharram katamaranlar ile ilgili bir görüş soruluyordu. Tekne yapmak ya da yaptırmak ülkemizde neredeyse çılgınlık gibi görüldüğünden bu konuda karşılaşılan problemler ile ilgili çok az yazılmış bilgi var gördüğüm kadarı ile.

Karşılaşılan iki önemli problem tekne tipi seçimi ve eğer bir tasarımcıya karar verildi ise bu tasarımcının modelleri arasından seçim yapma zorluğu olarak karşımıza çıkıyor.

Wharram katamaranlar ile ilgili hayli çalışmıştım. Geçtiğimiz yaz Ayvalık'ta bulunan Tiki 30 ile pandemi olmasaydı ingilteredeki sahibi ile deneme seyrine çıkacaktık ve sonrasında ben artık son kararımı verecektim. Ancak pandemi nedeni ile işler değişti. O yüzden bu proje askıda kaldı. Ara ara benim yoğun çalıştığım dönem sonrası yapılanları incelemek için okumalar yapıyorum hala.

İlk problem bu katamaranların Akdeniz'e uygun olup olmadığı sorusu. Okyanusta giden katamaran Akdeniz 'de de gider elbet . Neden gitmesin? Burada kullanım amacı ile katamaranların özelliklerini iyi kavramak gerekiyor. 

Wharram 'lar doğası gereği çok hafifler. V kesit olduğu için de taşıma kapasitesi sınrılı. 1 ton bir kapasite var.  Ağırlaştıkça tüpler denize gömülüyor ve tekne yavaşlıyor. Bence çok hoş bir paradoks. Kocaman tekneniz oluyor ama çok şey yükleyemiyorsunuz. O yüzden wharramlar da kullanım tercihlerine göre boyutlandırılıyor.

Bence tüm ihtiyaçları karşılayabilecek en iyi model 38 feet olanı. Ancak Akdeniz için 33 feet çok daha uygun olabilirdi. Ancak bu boyda bir tiki modeli yok. Nitekim görüş soran dostumuz da bu eksikliği farketmiş olacak ki tiki 30 'u 33 feet olarak imal etmeyi planlıyor.

Benim önerim ise oransal olarak büyütme yerine tasarımcı ile konuşup 33 feet projelerini talep etmek. Belki biraz malieti artar ama Akdeniz için çok daha uygun bir katamaran modeli ortaya çıkar. Üstelik Tüplerin üst yapısını da Tanenui gibi yeniden tasarlarlarsa tadından yenmez.

Tüplerin Karina kısmı puruvaya doğru daralırken üst yapının yer kazanmak için genişliyor olması benim simetrik tercihlerimi hoplatıyor açıkçası.

BU konuda Köstekçi hayli çalışmıştı. Tayo MAr 'ı %10 büyütüp yapmayı planlıyordu. Cem Gür 'ü bile ikna ettiydi. Bu amaçla kullanılan bir programdan bahsetişti. Belki detaylı bilgi verebilir.

Ama yine de ben proje dışı değişikliklerin tasarımcıya sorulmadan yapılmaması görüşündeyim.  "Gavur düşünmüştür " kuralını unutmayalım

[Burak Doneray]

"Gavur düşünmüştür " kuralını unutmayalım

Evet sizin düşünmenize gerek yok en salak kural  evet haklısın.

[Mehmet Köstekçi]

TayoMar'ın maketini Cem'in evinde gördüğüm günden beri O hayalle yatıp kalkarım. Ama malesef "akarken testini doldur" deyişine kulak asmadan geçen bir ömür ile duygusal problemler yüzünden içimde bir ukdedir.

Cem'e "bu bana kısa kalır bunu %20-%30 büyüteceğim" dediğimde yüzünü buruşturp "ahanda bir ileri zekalı daha" dercesine öylece baktı. Yeni yetme amatörün en-boy-yükseklik ten %30 ar genişleteceğini sandı sanırsam.

Yat tasarım kitaplarından derlediğim bilgilerle oluşturduğum bir excel tablosu var.6-7 M. ile 19-20M. ye kadar tekneleri belirli oranlarda küçültüp büyütmekte işe yarıyor. TayoMar'n ofset tablosundan enkesitini çıkarıp %30 büyüterek çizdiğim endazesini görünce "off bu daha stabil ve yollu bir tekne olur" dediydi…

O günden sonra merakımı ve yaklaşımımı sanırım sevdi ki  "WestLaw" dan öğrendiği ne varsa uzun sohbetlerimizde aktarmaya başlamıştı. Şimdi sanki bir tarafım eksik gibi. Yeni bir şey keşfettiğimde  duyduğum heyecanı aktaracak kimsem kalmadı. Elim telefona gidiyor ve aklıma geldikçe içim acıyor. Yaşamıma bu kadar sirayet ettiğini daha önce farketmemişim. İlânihaye artık çırak kaldım…

Gavur deyince "soran, sorgulayan, sınırları-kalıpları zorlayan, herkes anasından usta doğmadı felsefesiyle öğrenmenin sonu yoktur"'u kastediyorsan kural dışı değil yani…

Daha önce forumda bahsi geçtiğinde paylaşmıştım. Üzerine koya koya daha da gelişmesi devam ediyor ama temel felsefe bu.

Tabloyu excele aktarmıştım ilgi duyanlar için ekliyeyim dedim. ama malesef excel dosyası gönderilemiyormuş ekran resmiyle yetinmemiz lazım anlaşılan...

[Ersin Böke]

O yaptığın çizimleri hatırlıyorum. Son derece başarılı idiler. Bence burada da paylaşırsan bu konuda düşüncesi olanlara fikir verebilir diye düşünüyorum.

" gavur düşünmüştür " den kastım şu. Açıklayayım bir kez daha da yalnış anlaşılmasın.

İşi ehline bırakmak, yaşanmış tecrübeleri ve buna göre yapılmış olan çalışmaları göz ardı etmemek ve bu prensipleri unutmadan sorgulamak, araştırmak ve geliştirmek diye özetlesek iyi olur.

Burada "gavur düşünmüştür " den kasıt işte bu prensipleri göz ardı etmemek diye özetlemek mümkün.

Yine Cem Gür 'den bir örnek vereyim.

Cem Gür , Tayo Mar 'ın mizana direği çarmıhlarının yerinin yalnış olduğunu düşünüyordu.  Nitekim bu direkteki bocurum yelkeni sıkça kullandığımdan sert havalarda bu çarmıhların açıları yetersiz kadığından direk öne doğru eğiliyor ve yelken performansı düşüyordu. Ben de valena mandarını 5. çarmıh gibi bumkin üzerine çaktığım babalara voltalıyarak kullanıyordum.

Bunu sorduğumda çarmıh yerlerinin yalnış olduğunu söylemişti. Niye öyle yaptın ? düzeltseydin ya dediğimde ise projesi öyleydi diye yanıt vermişti.

Sonuçta Cem Gür istese bunu düzeltebilirdi ama o zaman da ortaya çıkan tekne daha doğru bir mizana armaya sahip olurdu belki ama bir blue moon replikası olmazdı. Son tahlilde projeye sadık kalmak her zaman daha iyidir.

Keza meşhur Folkboat örneğinden de gitsek iyi olur. Kesinleşmiş ölçüleri değiştirilen tekneler Folkboat olarak değerlendirilmiyorlar.

Hakan Erim 'in Uçarı da yaşadığı örnek bence bu duruma çok iyi bir örnek. Hakan Erim Uçarıyı alır. Ana yelkende diğer tüm diğer yelkenlilerde olan camadan hlatlarının Folkboat ana yelkeninde olmadığını görünce bunu yapımcının hatası olarak düşünür ve ana yelkene camadan vurabilmek için ne yapması gerektiği ile ilgili araştırma yapmaya başlar.

Amcak hiç bir bilgiye ulaşamaz. Bu konuda bilgili birsi ile konuştuğunda ise son derece komik bir duruma düşer. Çünkü Folkboat'ın tasarımı gereği ana yelkenine camadan vurulmasına gerek yoktur. ! sert havalarda dahi Folk Boat camadansız ana yelken ile seyir yapabilen bir tasarım harikasıdır zira.

Gerçek bir FolkBoat ile sert hava seyrinin keyfine doyum olmaz diye düşünüyorum. Aali belki kimi anılarını aktarır.