Bu ara ara duyduğumuz bir mevzu. Ancak adam gibi bir bilimsel açıklamaya denk gelmediğimden kafamda oturtamadığım birşeydi. Arkadaş çok güzel bir video yollamış olayı her cephesi ile tartışan onu yazının sonuna ekliyorum.
Kaba dalgalar açık denizde durup dururken ortaya çıkan ve civarındaki ortalama dalga yüksekliklerinin en az iki misli yüksekliğe sahip ve gayet yıkıcı olabilen bir olgu. Sayısız deniz kitabında ve görgü şahitliğinde rapor edilmiş ama dediğim gibi klasik "lineer" modellerle ispatlanamayınca varlıklarına hep şüphe ile bakılmış. Ta ki 90 larda bazı dayanıklı petrol platformları kararlı ölçümler alıncaya kadar. Fenomen artık kesin gözlendiği için bilimsel olarak daha ciddi ele alınmış.
Tsunamiyi andırsa da ilgisiz bir olgu bu. Tsunami açık denizde hissedilmez bile. Bunlar ise belli bir mevkide şartlar müsaitse bir anda ortaya çıkıp yok oluyorlar. Bunları açıklamak için nonlinear dalga denklemleri kullanılıyormuş. Bu denklemler okyanus fiziğinde dediğim gibi bazı şartlarda uygulama alanı bulabiliyor. Ve bu canavar dalgaları açıklayabildiği gibi canavar "çukurları" da açıklayabiliyormuş. Çukurları da video sayesinde yeni duydum, az da olsa bazı denizciler tarafından rapor edilen şeylermiş.
Koca gemilerin dizayn parametrelerinin kat kat üzerinde kırılma kuvvetleri bunlar ve günümüzde dahi gemi batırmaya devam ediyor. Deniz karşısında her gemi küçüktür lafı kelime anlamı ile hala geçerli galiba. Geçenlerde Karadeniz de bir gemi kırıldı ya bunlar nasıl dizayn ediyorlar diye yorum yapmıştım, şimdi mevzuda biraz eğitildiğimi hissedip lafımı geri alıyorum. Videoda çok daha fazla detay var kesinlikle tavsiye ederim her denizciye:
"...parce que je suis heureux en mer et peut-être pour sauver mon ame..." - Bernard Moitessier