[Tan Kaan Özkan]

Teknenizde VHF telsiz varsa, kullanmak için Kısa Mesafe Telsiz Operatörü (KMT) yeterlilik belgesi sahibi olmanız gerekir.


İlk kez telsiz alacak amatör denizciler: Önce ruhsat ücreti, ardından da yıllık kullanım ücretini ödeyeceklerdir.

12 kişi veya daha fazla yolcu taşıyan özel yatlarda VHF Telsiz bulundurulması zorunludur.


Telsizle Haberleşme






Telsizle yapılan haberleşmede kelimelerin hecelenmesi gerektiğinde; Bu işlem denizde kullanılan bayrakların ifade ettiği uluslararası veya ulusal harf kodlamalarıyla yapılır.

Örneğin;

MARTI yatının adını, telsizle kıyıya bildirirken, kodlama biçimimiz şu şekilde olmalı:

Mike – Alpha – Romeo – Tango – India (uluslarası kod)

Merih – Aydın – Reis – Turgut – İstif (ulusal kod)










 

 *Telsizle haberleşme ile verilen bilgiler, amatör düzeyde olup, bir yatın telsiz sorumluluğunu almak, mutlaka GMDSS Telsiz kursuna gidilmeli ve telsiz ehliyetine sahip olunmalıdır. Bununla birlikte, sıkça kullanılan el VHF’leri (walkie-talkie) ile haberleşirken bile uyulması gereken kuralları bilmek, hem acil durumda güç durumdan kurtarabilir hem de yanlış bir şey yapmasını engelleyecektir.


Telsizle haberleşme, denizcilikte en çok kullanılan yöntemdir. Çoğunlukla VHF frekansı ile sinyal yollanarak haberleşme sağlanır. Yaklaşık 50 millik bir mesafe ile kurulan bağlantıya VHF görüşmesi diyebiliriz. Telsiz taşıyan tekneler hem alıcı hem de verici görevi yürütebilir. Bununla birlikte kıyıda kurulan istasyonlar da vardır. (marina, iskele vs...)


Telsiz ile iletişim halinde iken:

1) Gemi kaptanının veya telsiz operatörünün izni olmadan haberleşmek,

2) Teknedeki Telsiz-Telefon’un yetkisiz kişilerce kullanılması,

3) Yanıltıcı tehlike mesajları yayınlamak,

4) Kendi gemi adını veya çağrı işaretini vermeden başka bir istasyonu çağırmak,

5) Sahte gemi adı veya çağrı işareti kullanmak veya bunların yerine müsaade edilmeyen tanıtım sinyalleri kullanmak,

6) Tehlike, Aciliyet ve Emniyet haberleşme trafiği son bulmadan telsiz-telefon haberleşmesini kesmek veya kıyı ya da gemi istasyonunun haberleşme talebi sürdüğü halde haberleşmeyi bitirmek,

7) Olağan haberleşme amacıyla, daha önce kurulmuş bir iletişimi kesmek,

Gereksiz yayın yapmak veya benzer sinyaller göndermek,

9) Ahlaka aykırı, hakaret nitelikli mesajlar yayınlamak,

10) Müzik yayınlamak,

11) Rastlantı sonucu alınan bilgileri yayınlamak, haberleşme gizliliğini ihlal etmek,

12)Uluslararası VHF haberleşmesine tahsis edilmiş 55 kanalın dışında kanallarda haberleşmek

yasaktır.


HABERLEŞMECİLİKDE BAZI KISALTMALARIN ANLAMLARI


 GMDSS : Global Maritime Distress and Safety (Küresel Deniz Tehlike ve Emniyet Sistemi)

1 Şubat 1992’ de başladı, 1 Şubat 1999’ da tüm yönleriyle devreye girdi.

DSC : Sayısal Seçmeli Çağrı

NBDP : Dar band doğrudan yazılımlı telgraf tekniği

EPIRB : Tehlike yerini işaretleyen telsiz vericisi (Radio Beacon)

SART : Arama ve kurtarma radar vericisi (Radar Transponder)

NAVTEX: Karadan gemi yönünde NBDP tekniği ile acil bilgilerin gönderilme sistemi

IN MARSAT : Uydular kanalıyla yapılacak haberleşmeyi organize eden kuruluş

COSPAS SARSAT : Kutupsal yörüngeli uydu sistemi

IMO : Uluslararası Denizcilik Örgütü

ITU : Uluslararası Telekom Birliği

SOLAS :   (Safety Of Life At Sea) Denizde Can Güvenliği Uluslararası Sözleşmesi 1974


GMDSS Sistemindeki tüm istasyonlarda hangi bölgede sefer yaparsa yapsın ortak özellikler şunlardır;

1. Birbirinden bağımsız en az iki haberleşme sistemi ile tehlike uyarısını (Distress) gemiden sahile gönderebilmek.

2. Gemiden gemiye tehlike uyarısı gönderebilmek ve gönderilen uyarı mesajını alabilmek.

3. Sahilden gemiye gönderilen tehlike uyarısını alabilmek.

4. Bilgileri gönderebilmek.

5. Yer belirleme (locating) sinyalleri gönderebilirle ve alabilme.

6. Seyir güvenlik bilgileri (MSI) ile ilgili yayınları alabilmek.

7. Gemiden gemiye veya sahilden gemiye ya da gemiden sahile yapılan genel haberleşme olanaklarına sahip olmak ve sahil haberleşme ağına bağlanmak.


GMDSS’e tabi olan gemiler :

• Yolcu gemileri

• 300 Grosstonun üstündeki yük gemileri

• 12 kişi ve daha yukarı kapasitede uluslararası seyir yapan deniz araçları.


Deniz Bölgeleri :

Denizler, çeşitli bölümlere ayrılmıştır. Bunlar;

 • A1 : Kıyıdan 20-30 millik mesafede VHF DSC istasyonlarının duyulan mesafesi.

 • A2 : MF DSC istasyonlarının duyulma mesafesidir, A1’ in bittiği yerde başlar ve 100 mile kadar çıkar.

 • A3

 • A4

Bir ülkenin A2 olarak belirlediği deniz bölgesi, başka bir ülke tarafından A1 olarak belirlenmişse, o bölge A1 bölgesi olur.

A1 bölgesinde bulundurulması zorunlu cihazlar şunlardır:

 • VHF DSC

 • VHF DSC Watch Receiver

 • NAVTEX alıcısı

 • EPIRB :

            a) VHF EPIRB

            b) UYDU EPIRB : (INMARSAT EPIRB, COSPAS SARSAT EPIRB)

 • Su geçirmez portatif VHF el telsizi (300 grosston-500 grosston’ a kadar 2 adet, 500 grt ’ dan büyük gemilerde 3 adet bulundurulması gerekir.)

 • SART (300 grosston - 500 grosston’ a kadar 1 adet, 500 GRT’ dan büyük gemilerde 2 adet bulundurulması gerekir.)

VHF (Very High Frequency) telsiz bulundurması mecburi tekneler :

 • 12 kişi veya daha fazla yolcu taşıyan özel yatlar,

 • Balıkçı tekneleri,

 • Ticari amaçlı yatlar,

 • Göl ve deniz araçları,

 • 300 Grosstona kadar olan gemiler 25 Watt VHF telsiz bulundururlar.

 • 1Watt : Gemi içinde, kanalda, limanda, boğazlarda kullanılır.

VHF Frekans kuşağındaki yeri : 30 MHz – 300 MHz ( Metrik dalgalar )

Denize ayrılan bölüm : 156Mhz – 174 MHz


Kanallar:

• 01 - 28

• 60 – 88 Toplam 55 uluslararası kanal vardır.

• 28+29=57 kanal 75 ve 76 nolu kanallar yoktur. ( 16. kanalın altına ve üstüne gelir.)

DUPLEX (35 adet) : Gönderme ve dinlemenin farklı kanallarda yapıldığı iletişim yöntemidir. Gemilerle kara arasında yapılır.

Duplex telefon gibidir. Aynı anda dinleme- konuşma yapılır.

SIMPLEX (20 adet) : Gönderme ve dinlemenin aynı kanalda yapıldığı iletişim yöntemidir. Gemiler arasında yapılır. Simplex, bizim tanıdığımız telsizdir. Birisi konuşurken aynı anda dinleyemez.


DENİZDE KULLANILAN TELSİZ KANALLARI

6  Yardım Kanalı

8  Sahil Güvenlik

9  Balıkçı Kanalı

10 Balıkçı Kanalı

11 Gemi Sevk

12 Gemi Sevk

13 Gemi Sevk

14 Gemi Sevk

15 Gemi Dahili 1 W

16 Tehlike, Emniyet Kanalı

17 Gemi Dahili 1 W

67 Meteoroloji kanalı

68 Gemi Sevk

69 Tersane Onarım 1 W

70 DSC Tehlike, Emniyet Çağrı Kanalı

71 Gemi Sevk

72 Yat Kanalı

73 Yat Kanalı

74 Gemi Sevk

75 Koruma Bandı

76 Koruma Bandı

77 Balıkçı Kanalı

79 Gemi Sevk

80 Gemi Sevk

GEMİ SEVK: Seyir güvenliği için kullanılır.

67 Meteoroloji Kanalı

(Saat başlarından 5 dk. önce ve 10 dk. sonra haberleşme yasaktır)

  Seyir sırasında 16. kanal dinlenir.

Kanal 16 sadece arama ve acil durum kanalıdır.

16. Kanal 1 dk dan fazla veya test için 10sn den fazla meşgul edilemez.

DUAL WATCH: Haberleşme yaparken aralıklarla 16. Kanalı da dinleyebilen sistemdir.


DENİZDE TELSİZLE GÖRÜŞME NASIL YAPILIR?

Haberleşmenin Öncelik Sırası:

• MAYDAY -Tehlike Haberleşmesi

• PAN PAN -Acelelik Haberleşmesi 

• SECURITE -Emniyet Haberleşmesi

• Yön Bulma Haberleşmesi

MAYDAY - Tehlike Haberleşmesi

Bir geminin yardım isteği ve ona yapılan yardıma tehlike trafiği denir.

SILENCE MAYDAY: Tehlikedeki deniz aracı ya da tehlike trafiğini yöneten istasyon tüm istasyonları susturabilir. Bir istasyon susturulacaksa, bu kez de o istasyon çağrılarak yapılır. İstasyonları susturma SILENCE MAYDAY işaretiyle olur.

SILENCE DISTRESS: Tehlike trafiğini izleyen bir istasyon da gerektiğinde diğer istasyonları susturabilir. Bu kez SILENCE DISTRESS işareti kullanılır.

16. Kanaldan tehlike çağrısı yapılıması

Bir süre çağrıya yanıt beklenir. Yanıt alınamazsa çağrı tekrarlanır.


Tehlike Mesajının alınması

Tehlike mesajının alınması, 1 kere RECEIVED veya 3 kere ROMEO ile belirtilir.

- MAYDAY

- YACHT MARTI... YACHT MARTI...YACHT MARTI

- THIS IS TURKRADIO...TURKRADIO... TURKRADIO

- RECEIVED MAYDAY


Tehlikede olmayan bir tekne de aşağıdaki durumlarda tehlike mesajı verebilir:

• Yardıma giden teknenin yeterli olmadığını düşünürse,

• Tehlike mevkiine uzak olan istasyon, tehlike çağrısına cevap verilmediğini görürse,

• Tehlikedeki tekne, çağrı yapamayacak durumda ise,

Bu durumda MAYDAY RELAY (3 kez) mesajı verilir.

Tehlikenin bittiğini veya yardımın başladığını gören yönetici PRU-DONCE çağrısı yapar.

Tehlike tamamen bitmişse SILENCE FENNE mesajı verilir.


PAN PAN - Acelelik Haberleşmesi

Geminin güvenliğiyle ilgili mesajlardır. (isyan, hastalık, yaralı, denize adam düşmesi ve bulunamaması, makine, dümen arızası vb.) Tıbbi yardım niteliği varsa MEDICAL eklenir. (PAN PAN MEDICAL)

Tehlike mesajının çekilmesini gerektirmeyen durumlarda çekilen mesajdır. Gemi kaptanının sorumluluğundadır.

Acelelik mesajlarının çağrısı yapılırken :

Acelelik işareti PAN PAN (MEDICAL) (3 kez)

Mesajı alması istenen istasyon (All stations veya bir istasyon adı) (3 kez)

Burası (This is) .... Yayınlayan istasyon adı (3 kez)

Metnin başlama yeri ve bulunduğu koordinat

Metnin okunuşu (açık, anlaşılabilecek bir ses tonuyla)

Metni hazırlayanın imzası (Master: Gemi kaptanı)

Mesajın bitişi 



SECURITE - Emniyet Haberleşmesi

Deniz ve hava trafiğini engelleyen meteorolojik ya da diğer önemli olayların bildirilmesini sağlayan haberleşmedir. (Fener sönmesi, ışıklı şamandıra, yeni keşfedilmiş sığlık bildirmesi, askeri tatbikat, sürüklenen mayın, fırtına, su altı çalışması vb.)

Emniyet mesajları tüm istasyonlara yayınlanır. 16. kanaldan yapılır ve başka kanala geçilir.

Emniyet mesajlarının çağrısı yapılırken :

• Emniyet işareti SECURITE (3 kez)

• Tüm istasyonlar (All stations veya all ships veya bir istasyon adı) (3 kez)

• Burası (This is) ... Yayınlayan istasyon adı (3 kez)

• Metnin başlangıcı ve teknenin bulunduğu koordinat

• Metnin okunuşu (açık, anlaşılabilecek bir ses tonuyla)

• Metnin bitişi

• Metni hazırlayanın imzası (Master: Gemi kaptanı)

• Mesajın bitişi.


- SECURITE SECURITE SECURITE

- ALL SHIPS ALL SHIPS ALL SHIPS

- THIS IS TURKRADIO TURKRADIO TURKRADIO

- .......mesaj....


NAVTEX (Navteks)
(Navigational Text)

Navtex cihazı gemilere seyirde tehlike ve emniyet raporları ile hava raporu tahmin ve uyarılarını otomatik olarak yazılı veren haberleşme (Yalnızca ALICI) cihazıdır.

Navtex, karadan denize (gemiye) yönünde acil bilgilerin, denizcilik uyarılarının ve meteorolojik bilgilerin NBDP (Dar bant direkt yazmalı) tekniği ile yayınlanmasıdır. 400 millik bir alan için planlanmıştır.



                             

Navtex, donanımı, şu birimlerden oluşur:

• Alıcı / İşaret İşlemcisi / Yazıcı

Alıcının hafizası en az 30 mesaj saklayabilecek kapasitededir ve mesajlar 60-72 saat hafızada kalabilir.  Navtex, öncelikli bir mesaj aldığında sesli bir uyarıyla haber verir.

Örneğin; seyir ve meteoroloji uyarılarını, Navtex cihazı tanır ve kullanıcısını bu şekilde uyarır.

NAVTEX 518 kHz F1B frekansından her 4 saatte bir 10 dakika yayın yapar. Yayın dili İngilizcedir. 10 dakikalık sürede zaman kalırsa yayın yapan ülkeler kendi dillerinde de yayınlayabilirler.

NAVTEX cihazları programlanmış bile olsalar aşağıdaki 3 yayın türünü muhakkak alırlar:

A : A harfi denizcilik uyarıları
B : B harfi meteorolojik İHBARLAR (fırtınaihbarları)
D : D harfi arama ve kurtarma mesajları



    EPIRP
(E)mercency (P)osition (I)ndicating (R)adio (B)eacon

Acil bir durumda el ile veya alınamadan, geminin batması halinde otomatik olarak gemiden ayrılıp denizde yüzer halde kendi kendine çalışmaya başlayan ve cinsine göre telsiz istasyonlarına veya uydular aracılığı ile uydu kara istasyonlarına belirli formatta tehlike sinyali gönderebilen bir cihazdır.

406 Mhz frekansında çalışır. Çalıştığında acil durum sinyali,  deniz aracının bağlı bulunduğu ülkenin MIB kodu, araç kimlik bilgileri ve bulunduğu yerin koordinatlarını COSPAS-SARSAT arama-kurtarma uydularına gönderir ve bu uydular tarafından deniz aracının kimlik bilgileri ve bulunduğu yerin belirlenmesini sağlar.

Bilinen özelliklerine artı olarak GPS ilave edilmiş Epirp cihazları bulunmaktadır. Epirp seçimi ve satın alımında bu özelliği olan cihazların tercih edilmesi önerilir.


Epirb'in tescil edilmesi gerekmektedir.

 EPIRB cihazı

 Elle Çalıştırılması

 Otomatik olarak ayrılması



Epirbin aktif hale geçmesi demek, işaret gönderen kaynağın;

• Tehlikede olduğu,

• Terkedildiği ya da terkedilmeye karar verildiği,

• Bir başka donanımla iletişim kurulamadığı anlamına gelir.

• Her Epirb, bağlı olduğu tekneye kayıtlıdır ve kendine ait seri numarası vardır. 30-70 cm boyunda, 0.75-5 Kg ağırlığındadır.

• Teknenin dışında kolay ulaşılabilir ve monte edilebilir bir yerde bulunması gerekir.

(IMO'nun gösterdiği yerde)

• Kendi bağlayıcısından başka bir bağlayıcıyla bağlanmaz.

• Tanıtım numaraları vardır.(MID numarası işlenebilir.)

• Test için birkaç saniyelik çalıştırması hariç, tehlike dışında kullanılmamasına özen gösterilir. (Epirp Test Rehberi)


Epirb'in Yanlışlıkla Çalıştırılması

Bu gibi bir durum oluştuğunda Epirp hemen kapatılmaz. Cihaz kapatılırsa arama-kurtarma ekibi durumun daha acil olabileceğini düşünebilir.

llk yapılacak; arama-kurtarma ekibini arayıp, cihazın seri numarasını bildirerek arama-kurtarma operasyonunun iptalini istemektir.

Ayrıca, VHF telsiz Kanal 16 dan CANCEL DISTRESS yapılarak tehlike durumu iptal edilir. Bunlardan sonra Epirp cihazı kapatılabilir.


EPIRB Çeşitleri

VHF EPIRB: 156.505 Mhz (70 Kanal)

INMARSAT EPIRB: 1.6 GhZ

COSPAS SARSAT EPIRB: 406 Mhz-406.1 Mhz ve 121.5 Mhz

EPİRB genel olarak iki üniteden oluşur,

Radio Beacon

Sinyali gönderen ünitedir. Yüzme özelliğine sahiptir. 48 saat devamlı çalışma ömrüne sahip bir bataryası vardır. Üzerinde el ile veya otomatik olarak cihazı çalıştıracak düğmeler vardır.


Serbest bırakma ünitesi

Radio Beacon cihazını üzerinde taşıyan ve tehlike anında serbest bırakan ünitedir. Ünitenin üst kısmında “Radio Beacon”ın yerleştirilmesi için yaylı bir yatak alt tarafında hidrostatik serbest bırakma mekanizmasına bağlı ikinci bir yatak bulunur. “Radio Beacon” bu yataklar arasına oturtulur. Geminin batması halinde, suyun 3-4 m.’deki basıncı ile çalışarak, cihazı serbest bırakır.

Epirb tarafından gönderilen sinyaller kıyı veya uydu istasyonları tarafından alınarak arama kurtarma koordinasyon merkezlerine gönderilir.


 Epirb'in aktif hale geçmesi

PLB
Kişisel Konumlandırıcı (Personal Locator Beacon)


EPIRB cihazının sahip olduğu fonksiyonların aynısını taşıyan küçük, taşınabilir kişisel bir cihazdır. Can yeleklerine bağlanabilir, giysilerin ceplerinde taşınabilir, su geçirmez. Yalnızca elle devreye sokulabilir. Tekne dışında ve doğa sporlarında  kullanılabilir. Tekneden düşme ya da doğada kaybolma durumunda, kişinin yeri bu cihaz sayesinde kolayca tespit edilebilir.


SART
(S)earch (A)nd (R)escue (T)ransponder

Gemilerde bulunan ve bir sorun olduğunda çevredeki gemilerin radarlarına iz bırakıcı sinyal göndererek bulunmayı kolaylaştırıcı bir cihazdır. Gemi terk edilirken alınarak can  kurtarma aracına götürülür ve orada  çalıştırılır.



El ile devreye alınır. Devreye alındığında bekleme durumuna geçer. Bir radar sinyali aldığında aktive olarak çevredeki gemilerin radarlarına iz bırakıcı sinyal gönderir. Denizde yüzebilir. Bu cihaz aynı zamanda radar transponder olarak adı geçen cihazdır.

SART cihazları, gemi terk edilirken kolayca alınıp can kurtarma aracına götürülebilecek şekilde bulundurulur. Salda su seviyesinden en az 1 m. yüksekte duracak şekilde monte edilir. Ancak, bu zorunlu değildir. Monte imkanı yoksa bir salvo ile araca bağlanıp denize salınabilir. Ancak, SART cihazı ne kadar yükseğe monte edilirse o kadar uzaktan görülme imkanı bulunmaktadır.

SART cihazları su geçirmez yüzebilir fakat otomatik serbest bırakma tertibatı olmayan cihazlardır. Bu neden ile mutlaka gemi terk edilirken alınarak can kurtarma araçlarına götürülürler. Birden fazla sart cihazının bulunduğu gemilerde tüm cihazlar birlikte devreye alınmaz. Kurtarma araçları gemiden ayrılıp nete bir yerde birleştikten sonra sırası ile çalıştırılırlar. Birinin bataryası bittiğinde diğeri devreye alınır.

Cihaz devreye alındıktan sonra “Hazır ol.” durumunda bekleme yapar. Bir geminin radar sinyalini alması ile aktif hale geçer ve yayın yapmaya başlar. Yayın süresi 8 saattir. Yayını alan radarın ekranında merkezden dışa  doğru tek hat üzerinde 12 nokta oluşur. Noktaların hizası sart cihazının hizasıdır. Merkezine en yakın olan nokta da cihazın bulunduğu yerdir. Radar sart cihazına yaklaştıkça noktalar yayvanlaşmaya başlar ve mesafe 1 milin altına düştüğünde, bu yaylar birer daire şekline dönüşür.

Sart cihazının oluşturduğu izler



 Cep Telefonuyla Haberleşme


Cep telefonunun kapsama alanına giren kıyıya yakın bölgelerde hemen telefon edip yardım veya bilgi istemeniz kolaydır.

Bunun için denize çıkmadan önce en yakın sahil güvenlik, hastane ve limanların telefonunu almanız gerekir.

Cep telefonunun sürekli kullandığımız özelliği haricinde, hava durumu tahminleri, önemli duyurular ve bilgiler alabileceğimiz Cep telefonuyla deniz enformasyonuna ulaşma servisleri de vardır.

Kısa mesaj, WAP, GPRS gibi sistemler kullanılarak kullanılan bu sistemlerden yararlanmak gerekir. Özellikle meteoroloji ile ilgili bilgilere internet vasıtasıyla ulaşmak önemlidir.

İnternetten meteoroloji bilgileri alabileceğiniz bazı veri kaynaklarına BURADAN ulaşabilirsiniz.


Kaynaklar: MEGEP ve B.Ü.Yelken Kitabı 2 ve metin hazırlanışı, Salih Bahtiyar'ın şahsi blogunda ki ticari olmayan paylaşıma verilen izin ile hazırlanmış notlarından aktarılmıştır.

[Tan Kaan Özkan]

Özgür Ökten den gelen güncelleme:
"Ufak bir güncelleme;
VHF 75 ve 75 kanalları artık düşük güçte (1W) gemi içi ve liman içinde kullanılabiliyor."

[Suat Zeybek]

Özgür Ökten den gelen güncelleme:
"Ufak bir güncelleme;
VHF 75 ve 75 kanalları artık düşük güçte (1W) gemi içi ve liman içinde kullanılabiliyor."

VHF 75 ve 75 derken acaba 75 ve 76 mı olacaktı acaba 

[Tan Kaan Özkan]

  Eveeettt.

[Özgür Ökten]

Herkeslere merhaba! 

Boş boş merhaba mesajı yazmayayım diye bekledim, bu konuyu görünce hah dedim faydalı olacağım bir yer buldum!

Konuya ek olarak eklemek istediğim bir iki şey var;
----------------------------------------------------
İLETİŞİM MESAFESİ


VHF Deniz telsizinde iletişim mesafeleri teorik ve yaklaşık olarak kullanılan telsiz cihazının çıkış gücü kadardır.
Yani 25W'lık bir sabit telsiz 25 deniz mili, 5W'lık bir el telsizi 5 deniz mili ve 50W'lık bir kara istasyonu 50 deniz mili mesafe ulaşabilir.
ama dediğim gibi bu teorik olarak.. (watt=mil denkliği akılda tutması kolay yaklaşık değerdir, gerçek teorik değerler biraz daha aşağıda aslında.)

gerçek hayatta yukarıdaki resimde görüldüğü gibi, teorik mesafenin yarısına yakın gerçekleşir..
ama bu da ancak ideal şartlarda mümkün..

ideal şartlar ise anteninizin sağlam olması, düzgün/doğru monte edilmiş olması, konnektörünün temiz/iyi olması, kablonun çok uzun ve ekli olmaması, kablonun ezilmemiş ve sert dönüşler yapmıyor olması, telsize giriş konnektörünün temiz/iyi olması, telsizinizin bakımlı olması ve akü sisteminizin doğru çalışıyor olması diyebiliriz.

fakat gerçek hayatta yukarıdaki ideal şartları pek sağlayamıyoruz.. içine su almış, oksitlenmiş bir konnektör, vidası gevşemiş yamulmuş sallanan bir anten, anten kablosunun direk dibinde ekli olması, telsiz arkasındaki konnektörün vidasının gevşekliği ve en nihayetinde konuşma sırasında 11V'a düşen akü gerilimi gibi dertler en yayınları.


acı gerçek şu ki teknelerimizdeki sabit telsizlerimiz acil durumlarda faydalı mesafelerde sağlıklı iletişim kuramayacak durumdadır.
inanmıyorsanız test edin.. marinadan çıktıktan sonra her 1 mil mesafede bir marina ofisi çağırın ve cihaz kontrol yapın.. Muhtemelen 3-4 milden sonra iletişim kuramayacaksınız.. (iki tekne arasındaki denemede açık denizde muhtemelen 5-6 mili zor yakalayacaksınız..)
ee? boktan havada, haldır huldur sallanan teknede ne kadar işinize yarayacak bu telsiz??

Anten deyip geçmeyin, gün gelir hayatınızı kurtarır..
her yıl direk tepesi kontrolüne çıktığınızda üşenmeyin, anten konnektörünüzü sökün, fısfıslayın, zımparalayın, temizleyin ve hatta değiştirin.
kablo mesafesi çok uzun ise standart ince RG58 tip kabloyu çöpe atıp yerine eksiz bir şekilde RG213 kablo döşeyin.


KAZANÇ
Yine bu mesafeyi etkileyen önemli unsurlardan biri de kullandığınız antenin kazancıdır.
Kazanç (gain) antene gönderilen elektrik sinyallerinin ne verimlilikte radyo dalgalarına çevrildiğinin göstergesidir. (dBi ile gösterilir)


Yüksek kazançlı antenler daha uzun mesafelerde iletişim kurabilir ama daha dar bir ışın hüzmesi (pattern) yarattıklarından çok sallantılı ortamlarda veya denize 90derece dik pozisyonda monte edilmediklerinde beklenen avantajı sağlamayabilirler. (Sinyaller havada veya suda boşa gidebilir)

Fiyatlarının yüksek olması, boyutlarının büyük olması ve yukarıda anlattığım fiziksel durum nedeni ile yelkenlilerde direk tepesine takılan anten olarak tercih edilmezler. Direk avantajı olmayan ve daha az sallanan motoryatlar için iyi seçeneklerdir. Yelkenliler için doğru monte edilmiş daha düşük kazançlı bir anten de aynı işi görebilir.


(Bu fotoğraftaki antenin kendisi bu haldeyse konnektörünün içini düşünmek istemem!)


Sonuç olarak teknede sabit bir VHF telsizi taşıyor olmamızın bir anlamı olması için anten-kablo-konnektör işine önem vermemiz gerekir diye düşünüyorum.

[Ersin Böke]

Bir yaşanmış örnek ile destekleyeyim..

ve teknede telsizin sağır olması denen olayı da aktarayım.

Geçen yaz Çanakkale marina da hava beklerken , şehitlikleri geziyordum. Gelibolu yarımadasından Gökçeada hayal mayal gözüküyor.
Bir gün sonra gideceğim rotaya hiç böyle yukarıdan bakmamıştım. Bir an gözüm korktu. Uçsuz bucaksız bir deniz, uzakta zar zor seçilen bir ada ve hiç bir tekne ya da gemi yok.

Ertesi gün , Morto koyundan Gökçeda'ya doğru döndüğümde , Ege de olmanın heyecanına dalgalı ve 20 knot civarında bir rüzgar ile karşılaşmış olmam da eklendi.

Bir süre sonra , dalgaların Marmara gibi olmadığını görüp, 56 model Şevrole gibi seyir yapmaya başladım. Ancak bir gün önceki görüntü hala gözümün önünde. Morto koyundan döndükten sonra da bir balıkçı kayığı vardı. O da iyice geride kalınca koskoca denizde yalnız başıma kaldım. Kimse yok.. !

Marmara da ya da adalar civarında denizde bir sürü yüzen tekne görmeye alışmış olan ben , içgüdüsel olarak gözümle bir gemi , tekne filan arıyorum..

Telsiz açık.. ancak çıt yok.. Oysa Marmara da kanal 16 da acenta botları ve gemi çağrılarına motorların konuşmaları karışır. Kaynana dırdırı gibidir yani kanal 16. Oysa burada çıt yok. Ortalık öyle sessiz ki telsizin içeriden hafif hışırtısını bile duyuyorum.

Hiç bilmediğim bir denizde ve rotada tek başımayım , rüzgar hızını artırınca ana yelkeni kapatıp, bocurum ile devam ediyorum. Tedirginim.

İşte tam o anda ufukta Gökçeada feribotu belirdi. Hızla Gökçeada'ya gidiyor.. Sanırım 6 mil belki de daha yakındı bilemiyorum. Çocuk gibi sevindiğimi hatırlıyorum. Yalnız değildim işte. Hemen telsize indim.

- Gökçeada feribotu , Gökçeada feribotu burası Tayo Mar yelkenli teknesi Tamam.
-Gökçeada feribotu Gökçe ada feribotu burası Tayo Mar yelkenli teknesi Güneyinizden Gökçeada ya seyir halindeyim tamam.

Bir kaç saniye sonra karşıdan tedirgin bir telsiz yanıtı aldım. Sanırım böyle bir telsiz anonsu almak günlük rutinlerinde olmadığından bir yardım çağrısı olabilir diye düşündüler. Oysa benim derdim denizde olan birileri ile konuşuyor olmak.

-Tayo Mar yelkenli teknesi sizi duyuyoruz tamam.

eee ? ne diyicem ki ben bunlara şimdi. ?

- Gökçeada feribotu, öncelikle iyi seyirler dilemek için anons yaptım. Ayrıca telsiz konuşma mesafesini ve telsizimi kontrol etmiş oluyorum bir yandan. Teşekkür eder iyi seyirler dilerim tamam.

Rahatlamış bir ses geliyor karşıdan.

- Tayo Mar yelkenli teknesi .. sizi çok net duyuyoruz. Teşekkür ederiz biz de size iyi seyirler dileriz tamam.

Telsiz çağrıma ufuktaki bir gemiden yanıt gelmiş olması beni çok rahatlatmıştı. Yani demem o ki sadece gerektiğinde değil, bazen böyle anlarda da telsiz işe yarıyor reisler.

sağır olma konusuna gelince ..

İçindeki bir parçanın oksitlenmesinden dolayı, çağrıları duyuyor ancak cevap veremiyordum. Ben de önce antenden sandım ancak değilmiş. Telsan dı sanırım . Götürüp tamir ettirdiydim. Mecidiyeköy de yerleri.

Bende şöyle bir kanı oluştu. Telsizi mümkün olduğunca açık tutuyorum teknedeyken. Nem en büyük problem telsiz için . açık olunca ısındır ve içindeki nem uçar diye düşünüyorum. Ne kadar doğru bilemedim. Ancak o günden beri telsizimin çalışıyor olmasına çok önem veriyorum. Beni ciddi rahatlatıyor. Tamam.

[Tan Kaan Özkan]

Eline sağlık Özgür. Teşekkürler

[Can Deniz <Ercan H>]

Eline sağlık Özgür.
Özellikle kablo konusuna değinmen çok iyi olmuş.
Artı olarak anten ve telsiz konnektörlerinin kaoksiyel kabloya lehimlenmesi kazancı artıracaktır diye düşünüyorum.

[Özgür Ökten]

Eline sağlık Özgür.
Özellikle kablo konusuna değinmen çok iyi olmuş.
Artı olarak anten ve telsiz konnektörlerinin kaoksiyel kabloya lehimlenmesi kazancı artıracaktır diye düşünüyorum.

O konuda bir tartışma devam ediyor.

Radyo dalgaları (RF) kablo (iletken diyelim) içinde normal AC veya DC akım gibi hareket etmiyorlar, frekans yükseldikçe iletkenin dış yüzeyinde toplaşıyorlar ve farklı bir madde (lehim gibi) karşılaşınca elektriksel bir direnç (endüktans) ile olmasa bile garip geri yansımalar ve bozulmalar oluşuyor.

Bu açıdan bakım gören kaliteli bir "sıkıştırmalı" konnektörün lehimli konnektörden daha verimli olduğu yönünde bir görüş mevcut.

Ama ben de pratikte sürekli kontrol bakım yapmadığımız uzaktaki (direk tepesi, direk dibi vb) konnektörlerin lehimli olmasını tercih ederim.

öZgür

[Bülent Büyükdağ]

Hocam eyvallah sağol.
Ben hep telsizimin maksimum 8 bahri mil alacağını hesaplarım. Diğerleri bana olağanüstü ideal koşullar gibi gelir. Yine de KKTC'ye yaklaşırken, neredeyse 12 mil sınırında Sahil Güvenlik çağrı yapar. Bana da çağrı yaptığında rahat ve emniyetli bir görüşme yaptım. Fakat 10 dakika sonra bir Sahil Güvenlik botu gelince, ulan dedim, bunlar bottan çağrı yaptılar sanki...

Bu konudaki tartışmalarımızda, 25 bahri milden rahatlıkla konuşma yapılabikeceğini söylediklerinde karşı çıktım ama her birinde yenildim. Hatta, gemi görüş mesafesinin maksimum 10 mil, ortalama 6 mil olduğunu, bunun daha çok yüksekliğe ilintili olduğunu söyleyince de hayli papara yedim.

Ne dersiniz?

[Tan Kaan Özkan]

Çok ideal şartlarda 25-30 nm de görüşme yapılabilir sanırım. Ama en normal haliyle 10 nm civarıdır.

[Tan Kaan Özkan]

Üstteki mesajı yazdıktan sonra Özgür'ün yazıyı okudum.
İdeal şartlar da gerçekten idealmiş yani. 

[Özgür Ökten]

Bende şöyle bir kanı oluştu. Telsizi mümkün olduğunca açık tutuyorum teknedeyken. Nem en büyük problem telsiz için . açık olunca ısındır ve içindeki nem uçar diye düşünüyorum. Ne kadar doğru bilemedim.

Cihazın su geçirmez özellikte ve kırık-çatlak yoksa gereksiz önlem..

Konnektörler, kablo ekleri, akü voltajı ve antenin doğru montajı daha önemli.


öZgür

[Can Deniz <Ercan H>]

Özgür aynı tartışma teknelerde kablolama sonlarında yapılması gerekenlerde sürmekte.
Doğrusu fiş ve ya jaklar - pabuçlar usulüne uygun penslerle sıkılmalı ancak ardından,
kablo - fiş - pabuç boşluklarına muhakkak lehim doldurulmalı ki oksidasyon o bölgeyi harap etmesin.

Galvanik krozyon oluşur diyen olursa döverim biline.

[Özgür Ökten]

Sahil güvenlik tekne ve karada standart cihazları kullanmıyor, denetim dışı yüksek güçlü askeri cihaz kullanıyorlar ve bilgi vermedikleri için bizim için referans olamaz.

Telsiz işleri ne yazık ki bazı durumlarda hesaplanamayacak kadar çok dış değişken (hava, nem, bulut, iyonlar, hava katmanları, cepheler, güneşin durumu, dalga vb.) içerir, bu konuştuklarımız çok afaki şeyler.

25 milden karşılıklı görüşme yapanlar ya yüksek güçlü cihaz, ya yüksek kazançlı anten kullanıyorlardır ya da allahın sevdiği kullarıdır, bende olmuyo!

öZgür