Küçük bir katkı yapayım uzun direk için. Yelkenin aerodinamik verimliliğinin önemli ve belirleyici unsurlarının birisi “aspect ratio” denilen orandır. Türkçe’ye çeviremedim. Kısaca orsa yakasının kiriş uzunluğuna oranı. Bunu orsa yakası/alt yaka olarak alan da var, orsa yakasının karesi/yelken alanı olarak alan da. Büyük aspect ratio, uzun direk, dar yelken demek. Özellikle hafif havalarda çok etkili. Planör kanatları buna iyi örnektir. Sebebi, kısa kiriş (dar yelken) sayesinde güngörmezdeki basınç farkı azalacağından, türbülanstan dolayı oluşan sürtünme kuvveti (ing induced drag) ciddi şekilde azalır, tekne koşar. Ama rüzgâr arttıkça büyük aspect ratio yelkenin tekneyi bayıltma etkisi artar, daha erken camadan vurmak gerekir. Neticede bir tercih ve optimum’a gelme meselesi. Hanse’lerin hem ana yelken, hem ön yelkenlerinin aspect ratio değerleri çok yüksek. Az havada koşuyorlar. Sanırım rüzgâr arttıkça daha fazla twist ile yukarıdan hava boşaltıyorlardır?
BALIM SY