[Öcal Turan]

 Hep merak edilen , benim de doğruluğuna katıldığım anonim bir görüş. 

ŞANZUMAN

İster v drive ister saildrive,
ister mekanik ister hidrolik şanzımanınızda bırakın şaftınız dönsün yani vitesi boşa alın.

Aksi durumda;
1- Minimal ölçekte de olsa yelken seyrinde hız kaybı oluşur
2- Hız kaybından daha önemlisi kilitlenmiş şafta bağlı pervane uçlarında kavitasyon nedeniyle istenmeyen aşınmalar meydana gelir.

Mekanik şanzımanla hidrolik şanzıman arasında ki fark;
Mekanik şanzımanda ileri geri geçişleri dişliler arasında bulunan mekanik bir parça < AY >  vasıtası ile yapılır.
Yani ay ana dişlinin ağzına ileri dişliyi ve ya geri dişliyi koldan gelen komuta göre iter ya da çıkarır.

Hidrolik sistemde ise < AY'ın > yaptığı işi hidrolik olarak basınçlı yağ yapar.
Yağ basıncını ise şanzıman üzerinde  ki (bazı Modellerde motor üzerinde) yağ pompasından alır.

Yani kavrama işini yapan yağ basıncıdır.

Yağın hidrolik şanzımanda iki görevi vardır;
1- Dişli sistemi yağlamak.
2- Pompadan elde ettiği basınçla, ileri - geri dişli geçişlerini sağlamak.


Hidrolik sistemlerde pompanın oluşturduğu basınç nedeniyle ısınan yağ,
şanzıman üzerinde bulunan ayrı bir kondese ( kuler ) ile soğutulur.
Boşta iken yağ basıncı olmadığı için şanzımanda ki yağın soğutulması çok önemli bir sorun teşkil etmez.

Motor çalıştırmadan yapılan yelken seyrinde dönen şafta bağlı dişlilerin yarattığı santrifuj, sistemi genel olarak yağlasa da,
4-5 saatte bir motoru 15-20 dakika çalıştırmak genel olarak yağ değmeyen noktaların yağlanmasına yeter.

Motor arızası nedeniyle motorun çalıştırılamadığı uzun süreli seyirlerde ise,
Şanzıman yine boşa alınarak şaftın dönmesi sağlanmalı.
Ancak,  şanzımana biraz yağ takviyesi yapılmalıdır.


Şanzımanları hidrolik ya da mekanik olan uzun yol gezgin teknelerinde ki şaft alternatörleri şanzımanın boşta ( şaftın döndüğü durum ) olması gerektiğinin en önemli örneğidir.

Dediğimiz gibi hidrolik şanzımanlar için genel olarak yelken seyrinde 6-8 saatte bir motoru 15 dakika rölantide çalıştırmak gerekli yağlamayı sağlamak için yeterlidir.

Bunun alternatifi - makine arızası durumunda - şanzımanı tamamen yağ ile doldurmaktır. Mekanik şanzımanlar için de aynı uygulamayı yapabilirsiniz, çıkış dişlisi zaten pervane döndükçe dönecek ve karterdeki yağı çarpma yoluyla şanzıman içinde dağıtacaktır.