Aşağı git Skip to main content

Gönderen Konu: Motor yelken seyir incelikleri... Aali beyin katkıları ile..

  • *
  • İleti: 3573
Çok önemli olduğunu düşündüğüm bir konuda Aali , Almanların yaptığı bir çalışmayı sağolsun özetlemiş.

Benim açtığım geyik konu başlığı altında kalmasına gönlüm razı olmadı. Ayrı bir konu başlığı olarak açtım. Şimdiye kadar pek işlenmiş bir konu değil. Sanırım hepimizin ilgisini çekecek.

Çok teşekkürler Aali ...

Ersin,
aylak bakkal eski veresiye defterlerini karıştırırmış misali ( galiba böyle değildi bu özlü atasözü ya neyse ) 40 derece sıcakta ayrılamadığım Istanbulda oturunca eski dergilere sardırdım.
Şu Danimarka usulu yelken seyri yazısı çıkıverdi karşıma.
Kısaca özetleyeyim bari, bir hizmetim olsun camiamıza :

Testi Haziran 2016 sayisinda yayinlamış die Yacht. Bunun için Mallorcada iki 2011 model Oceanis 34.2 kiralamışlar. Bir tekne her seyirde sadece yelkenle seyretmiş. Diğerinde motor ile birlikte çeşitli yelken konfigürasyonlarını denemişler.
Bu arada da motorların yakıt sarfiyatını da takip etmişler ( ki burada konumuzla ilgisiz ama ilginç bir özellik ortaya çıkmış ; salt motor ve motor/yelken birlikte seyirde AYNI motor devrinde motor/yelken giden teknede yakıt sarfiyatı sadece motorla giden tekneye göre % 10 kadar düşüyor. Beklenmedik bir sonuç değil aslında ).

Topladıkları diğer veriler elbette teknelerin hızı, bayılma, sallanma/ yuvarlanma ve teknenin boyuna ekseninde rotadan kaçma açıları...

Orsa seyirde çikardıkları sonuçlar ve gözlemler şöyle :

Sadece motorla : Düşük devirde teknenin sallanma yuvarlanma ve rotadan kaçma eğilimi en yüksek. Yol verdikçe bu açisal hareketler azalıp tekne dengeleniyor fakat bu defa da sertçe dövünmeye başlıyor

Tam arma + motor : çok düşük motor devirlerinde dahi ( 1500 - 2000 d/d) teknenin hareketleri yumuşuyor, sakinleşiyor. Hız elbette artiyor. Tekne yelkenle girebileceginden daha fazla orsalayabiliyor.

Gonova + motor : yine gayet düşük devirle dahi daha konforlu ve hızlı seyir. Ancak genova erken boşladığından tam armayla olduğu kadar rüzgar üzerine gidilemiyor

Ana yelken + motor : Ilginç sonuç seyir hızının genova ile olduğundan daha düşük olması. Ama teknenin en konforlu seyri bu kombinasyonda. Tekne bayılmadan seyredebiliyor ama arada dövünebiliyor.

Geniş apaz seyir :

Motorla : huzursuz ve çok dümen basmak gerektiren bir seyir. Çok sallanma yuvarlanma var, hızi arttırmak çare olmuyor

Tam arma + motor : Tatsız seyir özellikleri değişmiyor, ama hız önemli oranda artıyor

Genova + motor : Tekne daha sakin seyrediyor, hızda önemli bir azalma yok. 2500 dd da tam arma + motor seyriyle aynı hızı yapabiliyor

Ana yelken + motor : Konforsuz bir seyir, ancak makina çalışınca hız önemli biçimde artıyor

Ortaya koydukları genel bir saptama ise motor / yelken gidilecekse motora fazla yol vermenin anlamsız olduğu. 2000 - 2500 d aralığında motoru koşturmak konfor ve hız kazanımı ve yakıt sarfiyatı açısından en uygunu.

Yani bendeniz bir Türk oğlu Türk olarak yine canım sıkıldığında Danimarkalı usulü genova + motor düzenime devam. Yanlış yapmıyormuşum
  • IP logged

  • *
  • İleti: 327
  • Teknede yaşamak..tekneyi yaşamak..
    • Rota Atlantik
Motor yelken seyrinde (özellikle Cenova yelkeni ile) motora yeterince yük binmeyeceğinden dolayı yeterli ısınma gerçekleşmeyeceğinden, tam tersi olarak silindirin içinde ki sıcaklık artacak ve burada ki yağın yanarak içeride ki pürüzlü yüzeyin aralıklarına dolacaktır. . Bu da silindir gömleğinde ki pürüzlü alanın parlaması dediğimiz duruma sebebiyet verecektir. O neden ile motoru uzun süreli yüksüz, az yükle çalıştırmak doğru bir durum değildir. Motor yelken seyir yapacak isek anayelken+motor en azından motora binecek yükü arttıracaktır.

Diye biliyorum ve uyguluyorum ben.. Mesela maridan çıkmadan evvel yüksüz motorumu ısıtmıyorum, ileri viteste gaz veriyorum. Ya da demirde boşta motor çalıştırmıyorum. Üşenmeyip demiri alıp dolaşıp geri geliyorum. (sırf bu yüzden el tipi bir jenaratör alacaktım ama neyse ki solar şarj cihazları ve aydınlatıcılar çok gelişti) Ve yine sırf bu yüzden motor yelken seyirde Cenova kullanmıyorum. Zaten rüzgarı ve gittiğiniz hızı ve motor açtığınızda gittiğiniz hızı hesaplarsanız elinde motora binen ya 1 knot ya 2 knot yük kalıyor.. Bu az yük demek.. Çok gömlek ısısı demek oluyor..

Bu konuda hatalı / eksik bir bilgim var ise, konuya hakim olanların yorumlamasını rica edeceğim.

Sevgi ve Saygılarımla
Dilek Ergül
  • IP logged

  • *
  • İleti: 974
Dilek Reis'im,

Cenova seyrinde binen yük konusunda yorum yapamayacağım ancak benim de bildiğim dizel motorların devir ve yük sevdiği.

Rölanti (ya da düşük yük) çalışmanın en büyük zararının da deve boynunda cidara katı madde sıvanması imiş.

Demirde iken motor ile akü şarjında anaryaya takıp 1500 üstü devir vermeyi bile uygulayanlar var..

Bu deve boynuna ben de 350€ bayıldığım için bu konuda söz söyleme hakkını kendimde buluyorum. Silindir, enjektör vs. hakkında umarım bana söz düşmez.
  • IP logged

  • *
  • İleti: 248
  • Arayanlar bulamaz , bulanlar arayanlardır
İçten yanmalı motorlarda soğuk yüke vermek daha tehlikeli olması lazım bana göre. Ama denize yönelik bişey (?) olabilirmi acaba? Yanmar'ın usermanuel'ine bir daha bakayım.
  • IP logged
I need your clothes your boots and your motocycle

  • *
  • Donatan Temsilcileri
  • İleti: 4253
anaryaya takıp 


Toprağım... :)

Şuradan baksak bir de;

Motor pahalı, yelken de pahalı. Yani teknelerimizin rüzgarla ve mazotla çalışan iki motoru var.
Her ikisini birden kullandığımızda belki konforu arttırıyoruz ama, iki motoru da birden yıpratmıyor muyuz?
Yoksa bu kötü bir soru mu?
  • IP logged
Saatin fazla tiz tıkırtısında,ışık yıllarının ömür süremizle alay eden sesini de işitiriz.

  • *
  • İleti: 1631
İçten yanmalı motorlarda soğuk yüke vermek daha tehlikeli olması lazım bana göre. Ama denize yönelik bişey (?) olabilirmi acaba? Yanmar'ın usermanuel'ine bir daha bakayım.
Benzinli motorlar için haklısınız Bülent reis. Soğuk Havada yüksek devirle çalıştırıldığında pistonlar tam ısınmamışken yanma ile beraber cidarlarında çizikler oluşabilir. Diesel motorlarda yanma olmadığı için direkt yüksek devirle çalıştırabilirsiniz.


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
  • IP logged

  • *
  • İleti: 3573
Bir dost şöyle dedi.. iki takım iyi kumaştan biçilmiş yelken , motor fiyatıdır. Motorumu açacaksam yelken açmam. Yelken açacak isem de motor..

Bana bu daha doğru geldi sanki..
  • IP logged

  • *
  • İleti: 1049
Çift motorlu motoryatın olsa, bir sene bir motoru diğer sene diğer motoru mu kullanacaksın?
  • IP logged
SARIYAZ  Turgut / Marmaris

  • *
  • İleti: 2553
Ben önceliğim yelken olmak üzere ; Bu tercihi kendimin yapmadığını düşünerek hangisi nerede, ne şekilde ve ne kadar gerekirse kullanıyorum , şimdilik sıkıntı yok. :)
  • IP logged

  • *
  • İleti: 629
Genel olarak sorulan soruları genel makina ( ben mezun olduktan sonra makina makine oldu TDK aracılığı ile ama, ben kabullenmedim !  :-\ )  bilgime dayanarak şöyle cevaplayayım :

" - Ben aşınacağıma mal aşınsın ! "  ;D Bu bir ; tekne de motor da aklı başında minimum bakımla benden çok daha fazla " denizcilik " yapacaklar...Onlar hala sağlam ve çalışırken ben ya Huzurevinde ya da daha ebedi bi istirahatgahda olacağım, motorun ömrü 15 sene mi olmuş, 25 mi, 40 mı doğrusu zerre umurumda değil...( Ama yelkenler umurumda...Öncelikle onlar bizim birincil tahrik mekanizmamız, ikincisi yeni bir motordan neredeyse ucuz değiller , ayrıca bir motor bir kaç bin liraya rektifiye edilip yine belki 20 sene çalışır, yelkenlerde bu olasılık yok. Yelkenlerimi koruyup, kollarım ).

Ikincisi evet : motorlar yüksüz çalışmayı pek sevmezler, ama bununla genelde rölanti veya çok düşük devirlerde çalışmayı kastederiz...En ekonomik motor seyri ( kitaplara göre ) azami devrin % 50si civarinda bir seyirdir ( demek ki benim Yanmara göre bu 1700 d/d ) ; en akılcı seyrin de ( yol bitebilsin diye...) % 70 -80 aralığında ( yani yine benim Yanmara göre 2400-2800 d/d arası ) yapılan seyir olduğunu yazarlar.

Yacht dergisinin de bahsettiğim yazısinda motorun yelkene katkısı 1500/ 2000/2500 devirlerde ölçülmüştü.
Mesela 2000 devirde motorum benim 6 tonluk teknemin yelkenle hızına rahat bir 1 knot ilave ediyorsa bu durumda motorun yüksüz çalıştığı söylenemez. Bayağı bir çaba sarfediyor demektir.

Bu devirlerde motor hala doğru çalışma sıcaklığına ulaşamıyorsa : hatayı benim kullanımımda değıl, o motoru tasarlayan mühendislerin soğutma sistemi hesaplarında aramak lazım.

Ben motorları zorlamayı seven sabırsız bir adamım. Bu yüzden yüksek devirlerden hiç kaçınmam, normal seyir hızım da motor 3000 devirde ne verebiliyorsa odur ( ki bu devirlerde sarfiyat çok ciddi artarken hızdaki getiri çok azdır, bir knot bile iddiali , belki 0,5- 0,7 knot ancak fark eder. Ama mesela 8 saatlik bir yoldaysam bu limana yarım saat yada 45 dakika erken girmek demek, bu da hoşuma gidiyor ). Ama pek çok tanıdığım motorlarını  daha düşük devirlerde kullaniyor ; - mesela 2400 d/d gibi- : hiç birinde bir motor arızası da duymadım bugüne kadar.

Yani bence bir tekne diesel'i genelde azami devrinin %50si, %60'inda kullanılıyorsa : hiç şikayet etmeden bence 20 sene çalışması lazım.

Burada belki konu dışı olmakla beraber ; hatırlatılmasında fayda olan bir konu aslında çoğu motorun el kitabında da yer alan bir tavsiye...Seferi bitirirken son dakikalarda motoru tam gaz belli bir süre çalıştırın tavsiyesi. Ben marinaya yarim mil kadar kaldığında tam gaz yapıyorum : - havalı da oluyor, marinanın ağzına kadar destroyer gibi gelen şapşal bi yelkenli kayık - : sonra gaz kesip içeri giriyorum. Bu son andaki tam gaz/tam yükte çalışma pistonlarda, süpaplarda biriken her türlü kurumu, birikintiyi filan yakıp atma ve temizleme yöntemi. Böylelikle sonunda hayırlısıyla bağlanıp motoru da stop ettiğınizde keratanın ciğerleri ( veya iç organları ) pirüpak olup temizlenmiş kalıyor.
 
  • IP logged

C

Cem Eğrikavuk

Orsa seyrinde motor/yelken kullanımı, Ege denizinde diğer denizlere göre daha da anlamlı olabilir.

Şöyle ki:

Hep söylenir, Ege'de dalga boyları nispeten kısa olduğu için çok fazla kafa vuruyoruz. Her kafa vuruşta teknenin hızı kırılıyor. Bu sadece anlık bir hız kaybıyla sınırlı kalmıyor. Orsa seyirde hissedilen rüzgarın açısı ve hızı çok önemli olduğu için teknenin tekrar hızlanması uzun sürüyor. Çoğunlukla bir sonraki büyük dalga geldiğinde anca hızlanmış oluyoruz.

Tekneyi açık kullanmak bir çözüm, ama rotadan çok düşüyoruz.

%50-75 civarı bir motor desteği seyri çok daha stabil yapıyor. Hem de net VMG saf motor seyrine göre daha yüksek oluyor.
  • IP logged

  • *
  • İleti: 562
    • Yat Tekne Sörveyi, ekspertizi, ozmoz muayenesi
Yelkenli teknelerin tasarımları yelkenle seyre uygun olarak yapılır. Motorla tam rüzgar üstüne giderseniz tekneye bir şey olmaz ama her dalga çarptığında sesten ve sarsıntıdan siz helak olursunuz.  Rüzgarı belirli bir açı ile alıp yelkenlerin ancak çalışacağı bir açıda bile motor yelken seyri tekneyi dövünmekten kurtarır. Ben helak olacağıma motor helak olsun, Aali Bey'in söylediği gibi benim rektifiyem yok motorun ise var.
  • IP logged

  • *
  • İleti: 1547
    • Classicboats Turkiye
Tabii burada konuşulup tartışılan ve teste tâbi tutulan tekneler  markoni armalı ve (yüzdesi önemli değil ) Cenova donanmış tekneler.

Kendi deneyimlerim bana Tayo-Mar'ın orsa seyirde trenket + yarım yol motor ile  ve apaz seyirlerde ise ana yelken + 1/3 yol motor ile hem verimli hem de yormadan seyrettiğini gösterdi.

Fırtınaya yakın orsa seyirde ise (ne yazık ki yaptıramamıştım) camadan vurulmuş trenket + 3/4 yollu motor seyrinin hem güvenli hem de nispeten kuru seyri sağladığını biliyorum.

Bu arada zaman zaman hepimizin yaptığı hatadan da kaçınarak ille de varılacak noktaya rota tutmak yerine hafifçe açık bir kafa ile rüzgar üstüne yol almak bütün tekneler için daha konforlu bir seyir sağlıyor.
  • IP logged
“İçinde ütopya olmayan bir dünya haritasına bakmaya bile değmez… İlerleme dediğin, ütopyaların gerçekleşmesidir” diyordu Oscar Wilde.

 
Yukarı git