[Tan Kaan Özkan]

Amatör olmamız, denizde olduğumuz ve günün birinde acil bir durumla karşılaşmayacağımız anlamına gelmiyor. Dünyanın her noktasında olabilir, bir başkasının başına gelen bir olayda yardım edebilir, her türlü operasyonda katkı sağlayabiliriz. Bir kaza alanını aramak son anda bir can kurtarmaya yardımcı olabilir.

Bu yüzden aklımızın bir köşesinde mümkün olduğunca fazla bilgi, her daim işimize yarayabilir.



Denizde Arama Teknikleri

Denizde aramanın ilk kuralı; bir ÖN ARAMA PLANI ve KOORDİNASYONU yapmaktır. Bu plan gerekli birimlere ulaştırılarak operasyon başlatılır. Plan öncelikle ilk tehlike pozisyonu (mevkii) ile başlar. Unutulmaması gereken en önemli nokta verilen pozisyonun çeşitli nedenlerden ötürü hatalı ve değişken olabileceğidir.



ODAK NOKTASI: KABUL EDİLMİŞ UYGULAMA SAHASININ BAŞLANGIÇ NOKTASIDIR. ARAMA BÖLGE PLANI YAPILIRKEN MUHTEMEL SAPMALARIN MAKSİMUMU GÖZ ÖNÜNE ALINMALIDIR.

Bu hataların tolere edilmesi gerekir, hataları söz konusu hale getiren faktörler aşağıdaki gibidir:

    Tehlike Raporundaki pozisyon ve zamanın değişimi
    Pozisyon değişimini etkileyen faktörlerden akıntı ile rüzgarın şiddeti ve yönü (sürtünmelerin derin ve deplasmanlı teknelerde az, diğer teknelerde daha çok olacağı unutulmamalıdır.)
    Raporun ulaşım zamanı
    Kayma oluşumu


TOPLAM KAYMA, AKINTI HIZI VE SÜREYE BAĞLIDIR.

A – Genişleyen Kare Arama Modeli

Tek araçla yapılan arama modellerindendir. Her bir arama kolunun mesafesi belirlenen mevcut şartların değişme olasılığına göre belirlenir. Bu şartlar: hava, deniz durumu, görüş mesafesi, gözlem yüksekliği, gece-gündüz farkı ve kaza türü, tehlikedeki tekne cinsi, kişi sayısı.

Bu model küçük deniz botları ve can salları için uygundur.

Kullanılan arama kolunun birimi (D) sabit sürat ile uygulanması gerekir.

D birimi, beklenen kayma mesafesinin %75’i alınarak belirlenir.

İzlenen rotadaki dönüşler sancağa ve 90˚ açı oluşturacak şekilde yapılmalıdır.


ARAMA ARACI OPERATÖRÜ PUSULADA DÖNÜŞ KÖŞELERİNDE YENİ ROTAYI TESPİT ETMELİDİR.

B – Çok Tekneli Arama Modeli

Aramaya başlarken ODAK NOKTASI (Kabul edilen arama başlangıç noktası) EN DIŞTAKİ ve EN İÇTEKİ TEKNELERİN ortasında ve hareket yönleri aynı olmalıdır.

Her kolda en dıştaki tekne ilk 90˚’lik dönüşünü yalpalı. İçteki tekne, dıştaki tekne tam kıçından geçerken dönüşünü yapmalıdır. Teknelerin hızları aynı olmalı, dönüşler sancağa ve 90˚ olmalıdır. En dıştaki tekne D ve D`’nin katlarını mesafe olarak uygulamalıdır. Uygulama sancağa dönüş gibi, iskeleye de yapılabilir. Rotada paralellik bozulmamalıdır.


ÇOK ARAÇLI GENİŞLEYEN KARE MODELİ


C – Yıldız Arama Modeli

Tek tekne ile yapılan bir arama modelidir.

Bu uygulama iyi verilmiş bir arama noktası ile daha küçük bir arama sahasında özellikle denize düşen bir kazazedeyi bulmak için etkin bir arama modelidir.

Odak noktası görünür bir şekilde markalanmalıdır. (şamandıra veya duman işareti v.s.) bu nokta referans noktası olarak uygulamamızı kolaylaştıracaktır.

Serdümen D mesafesini süre gelen şartlara göre uygulamalıdır. Genelde uzunluğu görüş mesafesinin %50’si kadar olmalıdır. Bu mesafe zaman ile ölçülmelidir.


YILDIZ ARAMA MODELİ

HIZ – MESAFE –ZAMAN İLİŞKİ TABLOSU

 Tablo 1 – Arama bölgesinde D (bir kol uzunluğu) mesafesinin, zaman ve hız ilişkileri.


1. uygulama tamamlanınca 2. uygulamaya geçilmeli,
2. uygulama 1. uygulamanın 1. kolundan 30˚ sancağa kayarak devam ettirilir.
Şekilde rota 2. uygulamayı gösterir. Uygulama başarısız olursa saha genişletilmelidir.



ARAMA PLAN NOTLARI

Görüş mesafesi, deniz durumu, gece-gündüz farkı, araçların ve elemanların yeterliliği arama başarısının en etkin verileridir.

Yukarda verilen modellerin uygulanması yaklaşık 1 saati biraz geçebilir.

Öncelikle bilinen son konum ve zaman titizlikle belirlenmeli, bu konum için deniz akıntısı, rüzgar akıntısı etkisi geçen zamana göre belirlenmelidir ve kayma tablosu uyarlanmalıdır.







Kaynak : Melih Sanalan