CNR 2018 fuarı ile ilgili kimi dostlarımız "ben, eş dost arkadaş görmeye bir de malzeme bakmaya gideceğim, teknelerle ilgilenmiyorum" demişlerdi. Bunu yıllardır fuarı izlemenin verdiği deneyimle söylüyorlardı elbette.
Geçen zaman içinde neredeyse tüm küçük tekne imalatçıları fuarı birer ikişer terk etmişlerdi. Ayrıca, zaten ülkeden küçük tekne imalatçısı da kalmamıştı.
Fuarda çeyrek milyon euro fiyatları ile elbette tekneler vardı. Ama bizim ilgi alanımız içinde değillerdi.
Fuarda, 7 metre civarı bir tekne vardı. Başında iki kişi, ilgilerine göre bazen biri bazen diğeri cevaplıyorlardı. Direk dikili ama yelkeni takılı değil, muhtemelen henüz yaptırılmamıştı.
Ayrıca neredeyse tüm tekneler, teknenin içi de görülsün diye teknenin içine de girilebilecek bir sistem oluşturmuşlardı. Buna galoş da dahil.. Bu küçük teknede o da yoktu.
Tabiiki ilgimi çektiğinden hemen gittim. Baktım, çevresini dolaştım ve sohbet ettim.
Eski Gökmarin firmasının ustabaşısı sanırım yeni bir sermaye ortağı veya üretim yeri bulmuştu.
Gökmarin tekneleri, muhtemelen patent tescili gibi yasal konular nedeniyle muhtemelen birebir yapılamıyordu. O nedenle kalıpta bazı oynamalar yapmışlar, oraya bir tekne getirmişlerdi. Tekne römork üstünde duruyordu.
Sorduğum birçok soruya cevap alamayınca onları dinlemeyi tercih ettim. O dinleme sırasında o kişilerden birinin Gökmarin'in ustabaşısı olduğunu öğrendim. Ne kadar güzel tekne yaptıkları gibi anlatımları bir yana bırakırsak, 7.15 boyunda(tam boy) bir römork teknesi, 850 kg ağırlığı, (ne demekse 6.70 gövde boyu) 6.15 su hattı boyu, 2.5 metre genişlik, 50 ve 90 cm su çekimi (anlaşılabileceği gibi hareketli salma, 120 veya 160 kg sanırım)yelken alanı belirtilmeyen bir tekneydi.
Fiyatını da sordum elbette 40.000 USD, fuar nedeniyle 35 bin USD dediler. Elbette pahalı. En azındansadece bu nedenle bile üretim şansı yok, bırakın diğer rekabet kriterlerini..
Yine Gökmarin'in 5.25 bir teknesi vardı. Bir benzerini yapmışlar, ortada tekne yoktu ama Gökmarin'in 5.25'ine benzeyen römork üstünde bir tekne fotosu olan basılı bir kağıdı ilgilenenlere veriyorlardı.
Aynı şekilde onun A5 kağıdı boyutundaki tanıtım kağıdında boy, en, su hattı boyusu çekimi, ağırlık vd vardı ama yelken metrekaresi yoktu.
Ustabaşı muhtemelen bir başka firmaya kalıplarla birlikte gitmiş, aynısını yapamayacağından belli tadilatlarla en azından deneme üretimine başlamışlardı. Küçük olanın adı Alize 17, 7.15 olanın adı Alize 24.
Belirtmedim sanırım, fiber tekne üretimi.
Alize 24'ün broşüründe "İstanbul ofisi" olduğu da belirtilip iletişim bilgileri verilmişti Ankara bilgileri yanında..
Alize 24'ün görüntüsünün benzerlerinin youtube'da birçok örneği var. Muhtemelen google görsellerinde de "24 feet tekne" diye arasak birçok çizgi, dizayn anlamda benzeri vardır.
Sanırım ilk kez fuarda tanıtıma çıkan her iki tekne (birini henüz görmedik) için de hiçbir PR çalışması muhtemelen yapılmamıştı. Müşteri, alıcı olabilecek insanlar muhtemelen ilk kez orada görüyorlardı ve getirilmiş teknenin de epey eksiği vardı. Muhtemelen kendiler de hiç suya atıp denememişlerdi. Üretip, römorka koyup getirmişlerdi.
Küçük tekne üretimini ustabaşıları aracılığı ile firma muhtemelen öğreniyordu ama izlenimim henüz denizden haberdar değildiler. Ki kendileri "deniz ve göller için" ürettiklerini söylüyorlardı.
Daha önemlisi amatör denizcilik ve yelkencilik çevreleri ile deneme seyri, test seyri gibi bir çaba sanırım yoktu.
Tekne için basılmış kağıtlarda bir web adresi elbette var. Ama baktığınızda yelkenli ile ilgili bir şey de görmek mümkün değil..
Teknenin su hattının bile belirlenmemiş olması belki hiç suya atmadıklarını da akla getiriyor.
Ama her ne olursa olsun, bu bir yeni girişim. Dilerim başarılı olurlar, denizlerimiz ve göllerimiz için küçük yelkenli tekneler yaparlar, hatta ülke dışına da satarlar..
Ama önce teknelerini piyasaya arz etmeleri gerekiyor. Elbette bu yetmiyor, teknenin piyasada tutunması gerekiyor. Bu da amatör yelkencilik çevreleri ile ilişki kurmaları ile mümkün. Geçmişteki küçük teknelere baktığımızda her birinin patronajının bir şekilde yelkenle ilişkisi vardı. Alize 24'ün var mı bilmiyorum.
Ama web siteleri aksini söylüyor gibi..
http://www.muratsal.com.tr/tr/19172/Muratsal-Marin-yelken-actibu da grubun ana sayfası..
http://www.muratsal.com.tr/tr/#