[Âli San]

Cebelitarık açıklarında 3 Orca Teneriffe'den demir almış bir eğitim yelkenlisine saldırıp ciddi hasar vermişler.
Sahil Güvenlik teknesinin olay yerine gelerek kurtardığı ekip olan biteni videoya da çekmiş. Hasar görmüş tekne
ise Ispanya kıyılarına çekilirken batmış. Videoya şurdan ulaşılabilir :

https://www.focus.de/panorama/welt/kuestenwache-rettete-crew-hier-versenken-drei-orcas-eine-segeljacht-auf-ausbildungstoern_id_193667505.html

[Nur Gökçeoğlu]

Orkaların batırdığı üçüncü tekne bu. Geçen yıl da Portekiz'in batı kıyıları açığında iki teknenin daha batmasına neden olmuşlardı. İlki Sines açıklarında battı. Üstündeki aile (küçük çocuklar da vardı) gecenin köründe can salına çıkmışlar, oradan alındılar Portekiz kurtarma teknesi tarafından. İkincisi ise Viana do Castelo açıklarında battı, mürettebatı yardıma gelen başka bir yelkenli kurtardı. Bir Faslı balıkçı kayığının uğradığı saldırıyı ve sonrasında batışını gösteren bir video da var. Ve son 4 yıldır onlarca tekne dümen palasını kaybetti. İşin kötüsü orkaların edindiği bu yeni davranış sürecekmiş gibi görünüyor. Anneler yavrularına gösteriyor, dümen palasına nasıl saldırılacağını. Sadece İber orkaları yapıyor bunu. Dünyanın diğer orkaları kendi işinde gücünde. Geçen yıl o kıyıları diken üstünde geçtik. Bir kere çok kısa süreli karşılaştık kendileriyle ama şansımıza bizimle ilgilenmediler. 🙏

[Âli San]

Bugün yelken kulübünde bu konu açılınca bir abimiz teknenin zehirli renginin beyaz olup olmadığını sordu.
Orkaların karnı beyaz teknelere, - kendi cinslerinden sanarak- , saldırdığına dair bir görüş veya tahmin
varmış.
Tekne sahibi olduğum sürece beyaz zehirliye pek meraklıydım, iyi ki kendi teknemle bizim karasularının dışına
hiç çıkmamışım. 

[Nur Gökçeoğlu]

Zehirli renginin ne derece etkili olduğu kesin bilinmiyor henüz. İstatistik toplayan çeşitli kurumlar var. Topladıkları veriler arasında zehirli rengi de var. Bir kurum, değerlendirdikleri sonuçlara göre en çok saldırıya uğrayan zehirli renginin siyah olduğunu açıklamıştı geçenlerde. Ama mavi de, kırmızı da, yeşil de, bakır da uğradı saldırıya. Zaten orkaların neden saldırdıkları da belli değil ki. Balina avlama eğitimi olarak bunu yaptıkları bir teori sadece. Zaten İber orkaları orkinos peşindeler. Oyun mudur, eğitim midir bilinmez, tuhaf, tehlikeli işler. Bakalım günün birinde vazgeçecekler mi..

[Âli San]

Olayların tamamında veya çoğunda dümen palasını hedef almaları da başka bir ilginç olgu

[Ahmet Kabaalioğlu]

Olayların tamamında veya çoğunda dümen palasını hedef almaları da başka bir ilginç olgu

Sail drive ı koparanlarda var abi. Hatta Türkiye'ye transfer edilen bir teknede bu durum yaşandı. Üstündeki ekip profesyonelmiş , tekneyi batmadan karaya aldırabilmişler.
O kadar çok video var ki, o modern teknelerin askı palalarını cips yer gibi kopartıyorlar.

[Nur Gökçeoğlu]

Ve hatta (bir videoda gördüm) koparttıkları parçayla kedinin fareyle oynadığı gibi oynuyorlar aralarında, sonra da alıp gidiyorlar.. ne yapacaklarsa artık.. 😏

[Mücahit Karabaş]

Birkaç farklı kaynaktan edindiğim bilgiye göre, Katil Balina Orcalar Mart-Nisan ayları ile birlikte Akdenizde’ki  sığ sulara gelen Orkinoslarla besleniyorlar. Bölgedeki balıkçılar ve balinalar arasında uzun zamandır bir rekabet var. Balıkçılar bazen balinaları takip edip orkinosların yerini buluyorlar. Çoğu zaman da Orcalar kendileri avlamaya üşendikleri için  balıkçıların yakaladıkları orkinosları tekneye çekerken ısırıp yemeye başlıyorlar. Isırılmış koparılmış orkinosların ekonomik değeri anında düşüyor. O nedenle balıkçılar bu durumdan çok rahatsızlar. Fas ve İspanya'da orkinos türünün korunması amacıyla tüm balıkçı teknelerinin belli tonaja kadar yıllık  Orkinos tutma kotaları var. Bu kotayı da ucuza gidecek hasarlı orkinoslar yerine para edecek şekilde bütün ve sağlam orkinoslarla değerlendirmek istiyorlar. Pek çok zaman tuttukları hasarlı orkinosları denize geri bırakıyorlar. O kadar uğraşıp zaman ve yakıt harcadıktan sonra ısırılmış balık çekmek onlar açısından hoş değil. Orcalar da zaman zaman orkinos tuzaklarına takılıyorlar. Bu da balıkçılar için yine maddi zarara neden oluyor.

 

Balıkçıların kendi avlarını korumak için orcalara kanca ya da zıpkın tarzı araçlarla zarar verdikleri ve orcaların balıkçılara karşı bu nedenle bir düşmanlığı oluştuğu düşünülüyor. Belli bir boya kadar teknelere saldırmalarının en olası sebebi bu gibi duruyor. Bu sularda yaşayan 5-6 orca türünden sadece ikisinin bu tarz saldırı yaptığı gözlemlenmiş. Bir de orcaların orkinos avlarını sabah erken saatlerde yapmasından dolayı bu saatlerde daha agresif oldukları tespit edilmiş. Zehirli  boya renginden çok saldırı saatleri de önemli. Bu av dönemi Ekim kasım aylarına kadar sürüyor ama balıkçıların tamamına yakını kotalarını erken doldurdukları için Orca saldırıları temmuzdan sonra azalıyormuş.

 
Neden teknelerin pala ya da saildrive kuyruklarına saldırdıklarına gelince. Bir çok balık türü avlanırken kendisiyle aynı boylarda ve daha yavaş balıklara saldırıma durumunda önce avının kuyruğunu koparıp onu çaresiz bırakıyor. Sonra dönüp hareket kabiliyetini yitiren avını parçalayıp yiyor. Bu balinalar da bu nedenle teknelerin kuyruk ya da palasına saldırıyor olabilirler.

Sonuçta uzmanların kabul ettikleri en güçlü teori, gezegenimizin tamamında  olduğu gibi, bu bölgedeki canlıların doğalarını ve davranışlarını değiştirenin yine biz insanlar olduğumuz.

[Nur Gökçeoğlu]

Bir muamma da bu saldırıların neden durup dururken birdenbire 2020 yazında başladığı. Pandemi yasakları sırasında yelkenli trafiği neredeyse sıfıra inmiş, sonra yavaştan yeniden başlamıştı. O döneme denk geliyor. Bu durumla ilişkilendirenler de olmuştu saldırıları. Çeşitli teoriler var, kesin birşey söyleyemiyor kimse. Bilinen bazı şeyler var: Saldırılar orkinos göç rotasıyla çoğunlukla örtüşüyor. Mayıs-haziran döneminde Cebelitarık'ın Atlantik tarafında, yaz ortasında Portekiz'in batı kıyısında, yaz sonunda ve sonbaharda İber yarımadasının kuzey batısı civarında yoğunlaşıyor saldırılar (ama Galicia'daki bir saldırının ertesi günü Lizbon yakınında bir başka saldırının olduğu oldu birkaç kez). Bir diğer bilinen de, saldıran grupların arttığı. En başta İber orkalarının sadece bir klanının birkaç yeniyetmesi saldırıyordu, şimdi saldırdığı bilinen üç ayrı İber klanı var (4-5 klan var diyen de var) ve yetişkin bireyler de katılıyor olaya (anneler çocuklarına gösteriyor palaya kafa atmayı, mesela). Saldırı bölgesi Biscay'in kuzeyine kadar genişledi, saldıran klan sayısının artmış olması olası.

Günün her vaktinden saldırı raporu var, sabahın körü, gecenin körü, öğleden sonra, akşamüstü.. Her tür deniz ya da rüzgar durumundan da.. Motorla, yelkenle ya da motor-yelkenle seyir halinde olmak da fark yaratmıyor. En çok 'spade' tipteki palalara davranıyorlar ama diğer tip palalar da alıyor nasibini saldırılardan. Med-cezir evresinden su derinliğine çeşitli kategorilerde veri toplanıyor. Belki önümüzdeki yıllarda daha çok şey biliyor olabiliriz..

Şurada güzel toparlamışlar bir çok şeyi: https://www.yachtingworld.com/news/why-have-orcas-been-attacking-yachts-a-puzzling-mystery-143953

Şurada da İngiliz Cruising Association'ın topladığı saldırı ve olaysız geçiş raporları var: https://www.theca.org.uk/orcas/reports

Bu aralar en çok, sığ sularda seyir yapılması (20 m. altı) ve orkaları görür görmez motora tam yol verip olabildiğince hızlı oradan uzaklaşılması, geceleri limanlara sığınılması tavsiye ediliyor. Bütün saldırıların derin suda gerçekleştiği söyleniyor. Tabi bu tavsiyeler ancak belli bölgelerde uygulanabilir (Biscay'de yapılabilecek bir şey yok). Biz hep en direkt rotayı seçtiğimizden çoğunlukla derin suda seyir yapmıştık; şimdi iyi ki orada değiliz diyoruz. Seyir keyfi filan kalmıyor.

[Âli San]

Kısa bir süre önce de dünya turu yarışının bir bölümüne katılmış VO65 sınıfı iki tekneye saldırmışlar, ancak pek hasar vermemişler.
Biri Hollandalı diğeri Portekizli ekiplerin tekneleri. Olay yeri yine Cebelitarık'In batısı. Doğrudan teknelerin üzerine
gelip dümen palalarına saldırmış ve ısırmışlar. Ancak saldırı kısa sürmüş ve teknelerle ekiplere bir zarar gelmemiş.

Alman Focus dergisindeki haberin link'i :
https://www.focus.de/sport/mehrsport/schwertwale-attackieren-segel-crews-orcas-greifen-boote-bei-ocean-race-an-sie-kamen-direkt-auf-uns-zu_id_197191157.html

[Kemal Gündüz]

Bu saldırıyı İnstagram videosuna koymuşlar ama paylaşmayı beceremedim.
Tamda bugünlerde buraya bir Bali katamaran transferi yapıyorlar o sularda. İnşallah sıkıntı yaşamazlar


Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi