Heyamola Hey
Bahriye Mektebi => Yelkenli Tekneler => Konuyu başlatan: Burak Doneray - 14 Haziran 2020, 00:38:47
-
Teknemiz kaç kişilik ? bu kişi sayısı teknemizde ne anlama geliyor stabiliteye dizayn kategorisine etkileri neler ? Teknelerimiz hep dolu bir çok eşyamız içinde extra çapalar, yelkenler ,jeneratör,içme suları, şaraplar ,kıyafetler,alet takımları ,yedek parçalar ,dingy ve motoru ,bidonlarda yedek yakıt bunlardan sonra bile hala teknemizin kişi kapasitesi aynımı kalır bunu aştıysak ne olur.
Size bir örnek Beneteau 60 12 kişilik bir tekne bu 1 ton ağırlık demek A kategori bir tekne 13. Kişiyi tekneye koyduğunuz an kategori B oluyor .Teknemizi yüklerken dikkatli olmak kapasitesini bilmek şart Bu konuda siz nasıl davranıyorsunuz tekneniz Açık denizlere çıkmaya uygunmu su depolarınız depolama alanlarınız su hattının üstündemi altındamı ? Bu kapasite Kişi sayısı teknenizde taşıyabileceğiniz erzağı içeceğide etkiliyor. Bu konuda neler biliyoruz .Düşüncelerinizi bilgilerinizi yazarmısınız ? Mesela ben A kategori bir teknenin B kategoriye düştüğünü biliyorum ama B iyi bir kategori hala güvenli C Kategoriye kaç kişiden sonra düşüyor bilmiyorum.
Kategori A Okyanus
4 metre ile 7 metre arası dalgalara Bofor 8 Üstü rüzgara dayanabilir.
Kategori B Açık deniz
4 metreye kadar dalgalara bofor 8 kadar rüzgara dayanabilir
Kategori C Kıyı seyri
2 metre dalgaya Bofor 6 kadar rüzgara dayanabilir
Kategori D korunaklı sular
1 metreden az dalgaya Bofor 4 rüzgara Dayanabilir.
-
Günaydın
Benim bildiğime göre, her tekne için kullanıcı kitaplarında bu konu epey detaylı veriliyor.
Galiba teknedeki standart yakıt ve su tankları hesap dışında tutuluyor.
Enteresandır, birçok üretici sözleşmiş gibi kişi ağırlığını 75 kg olarak kabul ediyorki o zaman birçok ülkede gerçekler bu kabula uygun değil.
Ek ağırlıkların dikkatle hesaplanması önemli, yalnız bir konu var oda salma ağırlıkları. Hesabı yaparken kısa salmada artan ağırlığı dikkate alıyorlarmı bilmiyorum
Birçok uzun yol denizcisi okyanus geçişi öncesi su hattı çizgisinin aşırı yüklemeden epey yukarı çıktığını söyler. Buna rağmen kategori sınıfını herhalde az sayıda yolcu ile kurtarıyorlar
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
-
Bizim Cruiserlar için bulamadım ama Bavaria Vision serisi kullanıcı kılavuzunda şunları yazmış;
(https://i.ibb.co/FJjkZ3F/bavaria-stability1.jpg)
(https://i.ibb.co/NSTw4hB/bavaria-stability2.jpg)
-
ve 2011 yılında Orhan Barut GezinKorsan'da şöyle yazmış;
Cem Gür Korsanın mesajındaki kategoriler ISO12217 nolu standartta tanımlanmaktadır.
Tekne kategorisini bulmak için önce STIX sayısı hesaplanmalı. Bu hesap için internette aşağıdaki hesap makinasını daha önceki mesajlarımda da vermiştim:
http://www.boatdesign.net/forums/attachments/stability/9806d1161681331-sailing-boats-stability-stix-old-ratios-stix-formula-r3.xls (http://www.boatdesign.net/forums/attachments/stability/9806d1161681331-sailing-boats-stability-stix-old-ratios-stix-formula-r3.xls)
Buradan çıkacak STIX sayısına göre :
Kategori A :Dalga>3m, Rüzgar 8-10 Bofor, açık deniz için STIX>32
Kategori B:Dalga<4m, Rüzgar<8 Bofor, Kıyı seferi için STIX>23
Kategori C:Yakın Kıyı için STIX>14
Kategori D:Kapalı Koylar için STIX>5
-
Bir de böyle bir yönetmeliğimiz var, kategorileri belirleyen;
GEZİ TEKNELERİ VE KİŞİSEL DENİZ TAŞITLARI YÖNETMELİĞİ
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/05/20170505-5.htm
(https://i.ibb.co/fMYfh7c/ce-yonetmelik.png)
-
Özgürün gönderdiği manuel güzel açıklamış max kişi sayısı teknede yakıt ,su depoları, atık tankı Vb Dolu olduktan sonra geçerli . Tekneleri aşırı doldurmak ciddi stabilite problemi yarattığı çok açık .Bende B den C kategoriye geçişteki küçük farkı görünce endişelenmedim desem yalan olur .
Geçenlerde burda paylaşılan bir videoda Delos ekibi Amel 50 tararımcısına 1000 tane bira koyabilirmiyim tekneye diye sormuştu. Çok manidar bu limitleri görünce.
51 feet bir modern tekne 12 kişi ile A - 14 kişi ile B - 16 Kişi ile C ve D - 150 KG neleri değiştiriyor.
(https://i.hizliresim.com/ZLZgNR.jpg) (https://hizliresim.com/ZLZgNR)
-
Bu büyüklüklerde bu kadar etkili olacağını hiç düşünmemiştim. Vay be.
-
Bunu bir de şöyle düşünmeli;
farş kapakları kilitlenmeyen-sabit olmayan teknelerde sintinedeki yedek sular, biralar, patates soğanlar tekne 90-100 derece yattığında dışarı dökülür ve dengeyi bozar..
aynı şekilde sağlam monte edilmemiş akü grupları tekne alabora olunca düşer ve bir daha teknenin doğrulmasına izin vermez..
veya portuçlardaki yedek mazot bidonları, lpg tüpleri, yedek çapa ve zinciri vb.. hepsi derli toplu bağlı kilitli durmuyorsa riski arttırıyor..
neta önemli..
-
ISO 12217, STIX and Dynamic Stability
Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO), ISO 12217 kapsamında Küçük teknelerin stabilite Kararlılığı ve Yüzerlilik ve Sınıflandırmasına hitap eder ve benzer şekilde, tek gövdeli balastlı yelkenli yatların statik kararlılığı ile uğraşırken hem AVS'yi hem de kütleyi kullanır, ancak belirleme sırasında bir dizi diğer sorunu dikkate alır dinamik sorun.
Teknelerin dengesini 1 ila 100 ölçeğinde puanlayan sayısal bir endeks olan STIX (STability IndeX), güvenlik ve dengeyle ilgili bir dizi özelliğin bir işlevidir, yani:
gövde uzunluğu ;
Gz eğrisinin altındaki alanı dikkate alarak bir alaboraya dayanma yeteneği;
AVS ve kütle dikkate alınarak alaboradan kurtulma ;
Devrilme olduğunda (knockdown) yelkenlerin suya girdikten sonra teknenin doğrulabilmesi;
Deplasman tekne boyu oranı DLR tölaransı ;
Tekne eni /deplasman oranının etkisi ;
Darbeli rüzgar ( gust ) nedeniyle su alma riskini temsil eden rüzgar momenti bir broşta veya devrilme durumunda su alma riski.
STIX skorları genellikle 5 ila 50 arasındadır ve yukarıdaki kütle ve AVS sınırlarına ek olarak uygulanır, yani:
Kategori A tekneler: 32 veya daha büyük ve
Kategori B tekneler: 23 veya daha büyük.
Haziran 1998'den bu yana, Avrupa Topluluğu'nda satılan tüm yeni rekreasyon teknelerinin kanunen bir istikrar değerlendirmesi yapması istenmiştir ve tercih edilen yöntem ISO 12217 uygulamasıdır.
Bu, AB'de satılan çok az sayıda yeni monohull balastlı yelkenli teknenin hepsinde bir GZ / RM eğrisi oluşturulacak, yer değiştirmeleri ve AVS'nin belirleneceği ve bir STIX'in hesaplanacağı anlamına gelir.
(https://i.hizliresim.com/oSjytT.jpg) (https://hizliresim.com/oSjytT)
(https://i.hizliresim.com/pEM9Qy.jpg) (https://hizliresim.com/pEM9Qy)
Kategori A teknelerin limitleri minimum 3.0 Ton ve AVS Bundan büyük olmalı [130 - (2 x mass)]º Fakat her zaman 100 dereceye eşit yada büyük olmalıdır.
Kategori B teknelerin limitleri minimum 1.5 Ton ve AVS Bundan büyük olmalı [130 - (5 x mass)]º fakat her zaman 95º veya büyük olmalıdır
Yarışlardada bu kategoriler kullanılıyor ISO dan biraz daha fazlasını istiyorlar 32 yerine 35 gibi Stabilite indexi hangi kategoride yarışabileceğimizi belirliyor
Category 0: Okyanus geçişi yarışları hava yada deniz sıcaklığının 5 derecenin altına düşebildiği sularda can güvenliğinin yarışan tekneye ait olduğu ekstrem kosullarda yapılan yarışlar
Category 1: Açık deniz yarışları fırtına ihtimali olan sularda uzun parkur geçişleri içeren yarışlar
Category 2: Zaman sınırlaması olan uzun geçişler içeren korunaksız bölgeleri içeren yarışlar
Category 3: kıyıya yakın içinde uzun geçiş içeren korunaklı koşullar.
Category 4: Kısa yarışlar kıyıya yakın sıcak hava koşullarında korunaklı sularda.
(https://i.hizliresim.com/EuOP7F.jpg) (https://hizliresim.com/EuOP7F)
ORC sertifikalarında Stability Index yazılıdır Amiganın stabiliy indexi 133,5 Category 0 için fazlasını karşılıyor. 120 ve üstü.
-
Bunu bir de şöyle düşünmeli;
farş kapakları kilitlenmeyen-sabit olmayan teknelerde sintinedeki yedek sular, biralar, patates soğanlar tekne 90-100 derece yattığında dışarı dökülür ve dengeyi bozar..
aynı şekilde sağlam monte edilmemiş akü grupları tekne alabora olunca düşer ve bir daha teknenin doğrulmasına izin vermez..
veya portuçlardaki yedek mazot bidonları, lpg tüpleri, yedek çapa ve zinciri vb.. hepsi derli toplu bağlı kilitli durmuyorsa riski arttırıyor..
neta önemli..
Bu yazdığın en önemlisi sanırım HallbergRassy Kişi sayısını metre başına 1 kişi olarak söylemiş fakat herkesin oturma yerlerinin belli olmasını şart koşmuş en ufak ağırlık yer değişiminin stabiliteye olumsuz etki edeceğini belirtmiş radar gibi enstrümanların armada olmamasını özellikle belirtmiş stabiliteye ciddi etkisi olduğunu yazmış. .Güneş panelleri ne kadar etkiliyor acaba top sende.
-
8 numaralı mesajınızda STIX değeri için kategori A karşılığında 32 ve daha üstü yazmışsınız ancak aşağıda minimum ORC STIX olarak 120 yazıyor.
Anlamadım, açıklayabilir misiniz ?
-
8 numaralı mesajınızda STIX değeri için kategori A karşılığında 32 ve daha üstü yazmışsınız ancak aşağıda minimum ORC STIX olarak 120 yazıyor.
Anlamadım, açıklayabilir misiniz ?
En alt resimde Base value olarak görebilirsiniz . 32 Değeri ISO standartının formülüyle bulduğu değer . Yukarıda formulü var İkiside aynı şey aslında ORC extra ölçümlerle kendi formülüyle bu değeri belirliyor biraz daha zorlayıcı dikkat ederseniz ISO ile uyumsuz. Bavaria 45 STIX ORC sertifikasında 118 örnek vermek gerekirse. Bavaria 45 ISO A sınıfı bir tekne .
ORC C kategori hiçbir tekneyi yarışa almıyor.
-
C kategori tekneler ORC Yarış kategorisi 4 te yarışabiliyormuş düzeltmek istedim. ISO standartı eminim gezi için fazlasıyla yeterlidir .Yarış söz konusu oldumu organizasyonlar limitleri arttırıyor sanırım yasal bir sorunla karşılaşmamak için . Teknelerin Sertifika değerlerinin ne anlama geldiğini anlamak için güzel bir konu oldu bence .
Amaca yönelik tekne seçimi söyleminide sanırım doğruluyor bu konu .
-
Forumlarda çok yanlış anlaşılan bir konuyu açıklığa kavuşturmak gerek . Bu konuyu açarken öğrenmek amacıyla açtığımı yazmıştım .Bu konuda ISO standartını ve ORC den okuduğum ingilizce metinleri yorum yapmadan Türkçeye çevirdim ve yazdım daha iyi anlamak için.
Yat tasarımı okumuş kendi teknesini yapmış kişiler var aramızda Cem Gür ,Ali San onların bu konuya katkıları hepimizin bu stabilite konusunun önemini daha iyi anlamamıza yardım edeceğine eminim .Googledan benim gibi çeviri yapınca bu konunun uzmanı olunmuyor bu bilinmeli.
Gerçekten bu konuda bilgi ve tecrübe sahibi olanların katkısına müteşekkir olurum.
Sevgiler
-
Burak eline sağlık, katkı sağlayacaklara şimdiden teşekkürler. Bu çevirilerine ilave olarak ,Özgür'ün notunu da görünce uzun yol teknelerine farklı bir gözle baktım. Aslında önemsiz gördüğüm herşey ne kadar önemliymiş. Hiç bir farş anahtarsız açılmıyor, hiç bir dolap kapağı kilit tetiğine basmadan açılmıyor. Mutfaklar hep U mutfak. Hepsinde seyirde yatılan yataklar ya teknenin belinde yada kıç altında. Hepsinde bolca tutamak var, hepsinde bağlanma aparatları var. Bence bunlarda sanırım önemli noktalar.
-
Bu hesapların hepsi teknenin fabrikadan çıktığı çıplak haliyle yapılıyor sanırım..
Nasıl fuarda fiyat listesinde 100bin euro fiyatı olan tekne, en minimum kullanacağınız opsiyonları (güvenlik, elektronik, yelken, konfor vb.) eklediğinizde 180bin euro oluyorsa, aynı şekilde fabrikadan çıkan teknenin içine tonla malzeme dolduruyoruz.. kesin kategorisi 1-2 kademe düşüyordur gezi teknelerinin..
basit tek bir 150W civarı güneş paneli 15kg civarı.. 3-4 panel 50-60kg ağırlık.. eh onun monte edildiği krom konstrüksiyon zaten 100kg vardır, hem de güvertede değil, yüksekte duruyor..
radar da 10-15kg civarında, çok değil ama güverteden tee 10m yukarıda duruyor, kuvvet kolu oldukça fazla..
hadi bi de mataforada bot var diyelim oh oh!
Bırak okyanusu, göle kaç! :D
gezi teknelerinde ıvır zıvır o kadar çok malzeme var ki, teknenin alabora olduğunu düşün, 110 dereceden sonraki yeniden doğrulma grafiğini unutun! mümkün değil içindeki tüm malzemeler dolaplardan dökülmüş, farşlar, kumanyalar, sular etrafa saçılmışken o grafikteki doğrulma momentini sağlayamaz..
uzun yol gideceklerin çok çok iyi hazırlık yapmaları şart..
neta çok önemli! :)
-
Youtube’de bir İngiliz yat dergisi eski bir yelkenliyi feda ederek liman içinde alabora testi yapmıştı. Tekne içine manken denizciler yerleştirip kameralarla kayıt yapmışlardı. Bırakın farş tahtalarını, muhtemel oluşan basınç nedeniyle yerlerine vida ile tespit edilmiş tüm ahşaplar yerlerinden kopmuştu.
Benzer bir olay bir arkadaşımın batan trawler teknesinde yaşandı. Köprüde sac zemine 6 adet cıvata ile tespit edilen dümenci koltuğu yerinden fırladı.
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
-
Youtube’de Yachting Monthly sailboat capsize test olarak aratırsanız yaklaşık 17 dakikalık testte olacaklar görülüyor
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
-
Bir yerde hatamı yapıyorum diyordum buldum HR kişi sayısı sabit ondan bağımsız birde bagaj maksimum yükleme kapasitesi veriyor Bu kapasiteyi tüm extralar seçildikten sonra Her tekneye ayrı belirliyor .Özgürün paylaştığı ilk dosyada Bavaria da bunu vermiş dikkat etmemişim. Bir örnekte Erolun aldığı Hunter 44 10 kişi + bagaj 2460 kg max diye belirtmis. 10 kisi 750 kg ise 1710 kg kapsitemiz var ondan sonra kategori B ye düşüyor ondan sonra eklenecek her kişi dramatik bir şekilde C ve D ye düşürüyor tekneyi belirtilen Kişi sayısından bağımsız marjımız var ama çok fazla değil anladığım kadarıyla .Tabi Özgürün dediği gibi bu bagaj hakkını nasıl nereye yüklediğimiz kritik bir konu bence su hattının altı yada üstüne koymakta çok fark yaratacaktır Teknedeki depolama alanları dolaplar dışında bir yükleme farklı sonuçlar verebilir.
(https://i.hizliresim.com/Ddmdu7.jpg) (https://hizliresim.com/Ddmdu7)
-
Ben geçenlerde Hanse 548 kullanıcı kitabını okudum. En önem verdikleri konu buydu. Alman olmalarından kaynaklanıyor olabilir bu konudaki hassasiyetleri. Aynı yaklaşım okuduğum Beneteau Sense kitapçığında çok daha yüzeysel geçilmişti
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
-
Ben geçenlerde Hanse 548 kullanıcı kitabını okudum. En önem verdikleri konu buydu. Alman olmalarından kaynaklanıyor olabilir bu konudaki hassasiyetleri. Aynı yaklaşım okuduğum Beneteau Sense kitapçığında çok daha yüzeysel geçilmişti
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
Teknenin Gövde dizaynıda sanırım bu kapasitede önem arzediyor Eski teknelerde karınlı dersek yanlış söylemiş olurmuyum bilmiyorum ama bendeki teknede su tankı ve mazot tankı salmayı tamamlıyor ciddi bir ağırlık su hattının altında .Stabiliteye olumlu etki ettiği kesin. Yeni teknelerde bu üretim pahalı olduğu çin yapılmıyor HR de yapmıyor Amel de artık .Ben eski tekne seviyorum sanırım yenilere hiç bakmak gelmiyor içimden herhalde bu teknemden sonra hızlı katamaranlara gönlüm kayabilir. Marinalar iyice abarttılar bu sene Göcek 100 m2 ye 175.000 tl ücret istiyor .Küçük iyidir vazgeçtim.
(https://i.hizliresim.com/462TcD.gif) (https://hizliresim.com/462TcD)
-
Su ve mazot tanklarını yatak altlarına koymak ve hatta akü ve klima kompresörlerinide çok kolay oluyor.
Yalnız geçenlerde yeni Amel tanıtım videosunu izledim. Yanlış hatırlamıyorsam, mazot değilde su tankları tam merkezde su hattının altında idi
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
-
Yatak altları yeni teknelerde su hattının altı olmuyor benim bildiğim.
-
Ben zaten su hattı altını kast etmedim. Yatak altına yerleşim kolaylarına geliyor
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
-
Birde yeni teknelerde salonda tavan yüksekliği özellikle 50 ft ve üzerinde yaklaşık 2.10 metre. Tankları zeminde tasarlasalar bu yükseklik epeyce azalacak, yok ısrar etseler bu defa gövdenin borda yüksekliği artacak, en kolayı koy yatak altına gitsin
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
-
Ben zaten su hattı altını kast etmedim. Yatak altına yerleşim kolaylarına geliyor
Tapatalk kullanarak iPhone aracılığıyla gönderildi
Başka koyacak yerleri yok ondandır.
-
Çok beğendiğim bir tekne Yeni eskilerden HR 46 Bundada STIX 125
(https://i.hizliresim.com/IVkQ0J.jpg) (https://hizliresim.com/IVkQ0J)
(https://i.hizliresim.com/kva68Z.jpg) (https://hizliresim.com/kva68Z)
(https://i.hizliresim.com/m4ADpy.gif) (https://hizliresim.com/m4ADpy)
-
Bizim Baba'larda koltukta, yatakta , lavaboda suyun altında. Tankları söylemiyorum bile, onlar suyun neredeyse 70 cm altında. Lavabonun su altında olması kötü aslında , lavabo suyunu dışarı basmak gerekiyor . Birde vana ve deve boyunlarına çok dikkat gerekiyor. Koltukların ve oturma grubunun su altında olması ise kışın deniz soğukluğunda bir miktar serinlik yaratıyor. Ama bu dezavantajına rağmen , demirdeyken fazla sallanmaması ve deniz tutmamasına olumlu etkisi herşeye değer.