[Mücahit Karabaş]

Macera peşinde koşarken burnu boktan çıkmayan kahramanımız maceratörden şimdiye kadar fazla bahsedilmedi galiba. 

Teknemizde 120 litre pis su tankı var. Tank çıkışında deniz seviyesinin altında bir maceratör (diyaframlı) var. Dışarı atarken de, güverte waste çıkışından çekiş sırasında da maceratör desteğiyle boşalıyor. Maceratör (çalışıyor ama malzeme dışarı atılmıyor), şamandıra ve seviye göstergesi bozulunca bir usta çağırdım. Bu usta Ekim’e sıfırdan pis su tankı sistemi takmıştı. Orada  tuvalet ve su seviyesinden yüksek bir yere monte ettiğimiz tank, serbest düşmeyle tahliye olduğu için işimiz kolaydı. Andromeda’nın da böyle bir tankı varmış ancak 30 litre olduğu için önceki sahibi olan Uğur Abi, onu atıp 120 litrelik yeni tank almış. Baş kamaradaki yatağın altına koymuşlar. 

Dün Usta geldi maceratörü, hortumları ve bağlantıları söktü. Maceratörü temizledik. Şu an problem yok gibi görünüyor. Yine de test etmek için götüreceğini söyledi. Sonrasında

1.   Maceratörü su seviyesinin üstüne takmayı önerdi.

2.   Güverte waste çıkışına maceratörü devre dışı bırakarak doğrudan hat çekmeyi önerdi. Böylece maceratör bozulursa direkt yukarıdan çekilerek boşaltılır dedi. Kaan Erdem Reisimizin teknecilik ansiklopedisinden aktardığı alıntıda maceratör ile tank arasında bir vana olması tavsiye ediliyordu. Bizim yeni sitemde de tank çıkışında üç yollu vana olacak birisi maceratöre diğeri waste çıkışına bağlanacak. İşe girişilmişken bütün hortumları değiştireceğiz.
 
3.   Hal-i hazırdaki  çalışmayan seviye göstergesi low-medium-high olmak üzere 3 lambalı bir göstergeydi. Yeni sensör 4-20mA sinyali analog bir göstergeye gönderecek.   

Bir de yedek maceratör alırsak sıkıntıları ve riskleri minimize ederiz diye düşünüyoruz. Siz ne dersiniz?  Dikkat etmemiz gereken ya da tavsiye edeceğiniz başka hususlar olur da yazarsanız çok seviniriz. Wikiderya'da da yazdığı gibi; Denizciler ikiye ayrılırmış pis su tankı tıkanmış olanlar ve tıkanacak olanlar. 

[Murat Ayduk]

Mücahit reis,
Benden naçizane tavsiye pis su borularını en kalitelisi ile değiştirmen olacaktır. Koku geçirmeyen kaliteli Heavy-Duty borular var.

"Bu boru da iyi" denilen boruları tekrar değiştiren dostlarımız oldu..

Şimdiden hayırlı olsun...

[Mücahit Karabaş]

Murat Reis çok teşekkürler.
Evet koku yapmayan hortumlar olmazsa olmaz.
Gerçi eski bir Rus atasözünü biraz değiştirirsek, kokusuz hortum yoktur, otrivin az gelmiştir

[Mücahit Karabaş]

Konunun bu kadar ilgi çekeceğini tahmin etmemiştim. Cevaplarınız için teşekkürler
Şaka tabi. 

Bu konu pek çoğumuzun kötü kokulu anılarını hatırlattığı için fazla ilgi görmemesi normal. 

Bugün ustadan kötü haber geldi. Kara maceratör tez bozulur misali, aleti test edince çalışmasını beğenmediğini, yeni maceratör araştırmamı tavsiye etti. Bunu belki yedek yapabilirmişiz. Diyaframlı Jabsco maceratör 200 Euro civarında. (110 euroya İtalyan bir marka da var: Matromarine. Deneyen var  mı acaba?) Tam da dövizin limitleri zorladığı güne denk gelince benim aklıma da başka fikir geldi. Baş kamaradaki dolabı ölçtüm. Oraya 90 litrelik yeni bir PE tank yaptırıp, tuvalet seviyesinin üstüne monte edebilirim. Eski tankı atarım. O zaman maceratöre gerek kalmadan serbest düşmeyle boşaltabileceğim. İki sistem hemen hemen aynı maliyete gelecekler. Bizim bir inci resimiz mevcut sistemden devam etmekten yana. Ben de sistemi değiştirmekten yanayım.

1.   Mevcut tank 120 litre yenisi 90 litre. 30 litre fark var. dezavantaj
2.   İyi bir maceratör 200 euro. Tank ve montaj aparatları da aynı maliyetlere gelecek. Maceratör 3-5 sene bozulursa yenisini almak zorundayız.
3.   Şimdiki sistem tuvalete 1,5-2metre uzak. Dolayısıyla kokmayan boru da alsak bir süre sonra kokacak. Yeni tank olursa boru miktarı azalacak. Hem güverte waste çıkışına çok yakın yere konuşlanacak. Şimdiki tanktan waste kapağı 2 metre civarı duble yol gibi.

Siz ne tavsiye edersiniz? Maceratör yerine manuel pompa da olabilir.
Bir de çok pahalı bir çözüm var. Tuvaleti elektrikliye çevirip malzemeyi iyi parçalarsak, maceratörün zorlanma ve tıkanma riskini minimize edeceğimiz için yeni alacağımız pompayı uzun yıllar kullanabiliriz. Ama onun maliyetine kalp dayanmıyor.

Ortalığı biraz havalandırmak için lumboz ve kapakları açarak. Şimdilik beklemeye geçiyorum.   

[Hulusi Gülen]

Manuel ve serbest düşmeli şıkkı tavsiye ederim Mücahit Reis. Pis bir konu ile uğraşırken bir de üstüne karmaşık bir tesisatla uğraşmak zorunda kalma derim.

[Bülent Büyükdağ]

Konunun bu kadar ilgi çekeceğini tahmin etmemiştim. Cevaplarınız için teşekkürler
Şaka tabi. 

Bu konu pek çoğumuzun kötü kokulu anılarını hatırlattığı için fazla ilgi görmemesi normal. 

Bugün ustadan kötü haber geldi. Kara maceratör tez bozulur misali, aleti test edince çalışmasını beğenmediğini, yeni maceratör araştırmamı tavsiye etti. Bunu belki yedek yapabilirmişiz. Diyaframlı Jabsco maceratör 200 Euro civarında. (110 euroya İtalyan bir marka da var: Matromarine. Deneyen var  mı acaba?) Tam da dövizin limitleri zorladığı güne denk gelince benim aklıma da başka fikir geldi. Baş kamaradaki dolabı ölçtüm. Oraya 90 litrelik yeni bir PE tank yaptırıp, tuvalet seviyesinin üstüne monte edebilirim. Eski tankı atarım. O zaman maceratöre gerek kalmadan serbest düşmeyle boşaltabileceğim. İki sistem hemen hemen aynı maliyete gelecekler. Bizim bir inci resimiz mevcut sistemden devam etmekten yana. Ben de sistemi değiştirmekten yanayım.

1.   Mevcut tank 120 litre yenisi 90 litre. 30 litre fark var. dezavantaj
2.   İyi bir maceratör 200 euro. Tank ve montaj aparatları da aynı maliyetlere gelecek. Maceratör 3-5 sene bozulursa yenisini almak zorundayız.
3.   Şimdiki sistem tuvalete 1,5-2metre uzak. Dolayısıyla kokmayan boru da alsak bir süre sonra kokacak. Yeni tank olursa boru miktarı azalacak. Hem güverte waste çıkışına çok yakın yere konuşlanacak. Şimdiki tanktan waste kapağı 2 metre civarı duble yol gibi.

Siz ne tavsiye edersiniz? Maceratör yerine manuel pompa da olabilir.
Bir de çok pahalı bir çözüm var. Tuvaleti elektrikliye çevirip malzemeyi iyi parçalarsak, maceratörün zorlanma ve tıkanma riskini minimize edeceğimiz için yeni alacağımız pompayı uzun yıllar kullanabiliriz. Ama onun maliyetine kalp dayanmıyor.

Ortalığı biraz havalandırmak için lumboz ve kapakları açarak. Şimdilik beklemeye geçiyorum.   

Vana çok önemli. O vana olsaydı, b.ka batmazdım.
Benim sistemim seninkiyle aynı. Baş kamara yatak altında tank ve su seviyesinin altında. Başka bir mühendislik olabilir miydi, bilmiyorum. Olmazdı gibi geliyorum.

1- iki kişisiniz 90 litre yeterli gelir bence.
2- Pis su tankı için çok kaliteli bir maceratör şart mıdır, bilemiyorum. Yıllık kullanımına bağlı biraz. Zaten artık çoğu kere çektiriyoruz, maceratörü az kullanıyoruz. En nihayetinde, taş pompalamıyor. En iyisini alsan 5 sene sonra bitiyor ömrü zaten.
3- Ben uzun süre koku ile boğuştum. Boru sahiden önemli. Ama asıl mesele, tankın "sahiden" boşaltılması. Çekmekle olmuyor. A artık gelmiyor demekle de olmuyor.
Şunu yapıyorum ben. Çektirdim diyelim. Hemen bol su dolduruyorum. Marinadaysam, hortumla bir daha dolduruyorum. Yeniden çektiriyorum. Denizdeysem, deniz suyu bol bol. Sonra boşaltıyorum. Sonra 2-3 litre sirke... çalkalanıyor seyirde. Su çekerek boşaltıyorum.

Uzun seyirde, ne yalan söyleyeyim, kullandık diyelim. Maceratörün düğmesi tuvalette zaten. her kullanımdan sonra hemen bir dakikada boşalt, su çek boşalt.

Manuel tuvalet bir de üzerine manuel pompa, hayatı kabusa çevirmeyi istiyorsan neden olmasın?

Her zaman serbest düşme iyidir derim. Ama döviz bu kadar oynakken, bu masrafa gerek var mı, bilemiyorum. Maceratörden kurtulacağım derken, bir çuval masraf açacaksın.

[Mehmet Atay]

Koku için bir tüyo...
Eğer sifonu tatlı suya bağlarsanız, koku olmuyor.
Çünkü kokuyu yapan/tutan, ürin ve deniz tuzunun birleşimi olarak ortaya çıkan ve hortum çeperlerine yapışan bir tuz.  Boruyu sökenler farkeder muhakkak.
Ama eğer tatlı su ile sistemi beslerseniz, sıfır koku.

O nedenle önerim, başa serbest düşümlü yeni depo. Mevcut deponun yerine de tatlı su deposu ki, tuvalet ihtiyacı sebebi ile artan talebi karşılasın.

[Mehmet Erem]

Ben de mümkünse maseratörsüz sistemi eğer yapılabiliyorsa tavsiye ederim.
Oradaki esas husus depoyu koyduğunuz yerin hemen altında, tekne karinasında tahliye vanası var mı?
Yoksa ve depodan çıkan boru S ler Z ler çizerek vanaya gidecekse yine sorun olacaktır.
Maseratör olarak biz TMJ kullandık. Memnunduk. Matromarin başka ürünlerini kullandım, maseratörünü bilmiyorum..
90 ile 120 lt arası fark bence de çok önemli değil.
Boruları yenilediyseniz ilk senelerde fark yok. Fark benim gözlemim 3. seneden itibaren başlıyor. Murat'In Heavy duty dediği Vetus borular (gri renk) ama ciddi fiyat farkı var ve muadili yok maalesef.
Maseratör yerine manuel pompa da denenebilir, hem parası az hem daha az sorun çıkartıyor ama 120 litreyi basmak eğer geni,şçe bir yerde değilse bayağı bir kas gücü...
Bu arada zaten diyaframlı maseratörü neden su seviyesi altına koymuş ki adam? Bozulunca yerinden çıkartması sorun olsun diye mi?

[Mehmet Cömert]

Geçmişte ki teknem de pis su tankı maceratör le boşaltılıyordu .
Jabsco maceratör ü yaklaşık 7-8 yıl kullandığımı hatırlıyorum.şimdikiler nasıl bilmiyorum..
Bence fazla iş açmadan iyi bir maceratör ile çözer en az 5 yıl sonrasına kadar sorun çıkarmaz sanırım.
Uzun süre tekneyi bıraktığımda bulabilirsem 1 kg limon tuzu ile temiz su ,ya da sirke 3-5 litreyi 20 -30 litre tatlı suyla bırakırdım.depom 200 litre idi. Diğer marka 2- yıl zor dayanmıştı .sintinedekli ana pompalarım JABSCO bu yıl 15 yaşını kutlayacak.

[Erol Şar]

Bence maceratörsüz sistem.

Diyaframlı maceratörlerin içindeki valfler en ufak bir parça takıldığında çalışmaz hale geliyor.

Sıksık söküp temizlemek zorunda kalacaksınız.

Önerim baş kamaradaki dolap içi tank.Kapasitesi çok önemli değil,sığdığı kadar.

Tuvaleti elektrikliye çevirirseniz sorunsuz olacaktır.

Hortumlar ne kadar pahalı olursa olsun eninde sonunda koku yapacak.

Ucuz hortum boyanarak kullanılırsa uzun zaman kullanılabiliyor,değiştirmesi de nasılsa ucuz.

[Mehmet Cömert]

Bence maceratörsüz sistem.

Diyaframlı maceratörlerin içindeki valfler en ufak bir parça takıldığında çalışmaz hale geliyor.

Sıksık söküp temizlemek zorunda kalacaksınız.

Önerim baş kamaradaki dolap içi tank.Kapasitesi çok önemli değil,sığdığı kadar.

Tuvaleti elektrikliye çevirirseniz sorunsuz olacaktır.

Benim bahsettiğim kulandığım, atık öğütücülü  bıçaklı tip olanı.



Hortumlar ne kadar pahalı olursa olsun eninde sonunda koku yapacak.

Ucuz hortum boyanarak kullanılırsa uzun zaman kullanılabiliyor,değiştirmesi de nasılsa ucuz.

[Erol Şar]

Bu bıçaklı tip maceratörlerin emiş kabiliyeti yok.

Dolayısı ile tankın alt seviyesinin altına monte etmek gerekiyor.

Yer varsa yapılır,fakat genellikle o tip yerler ulaşılması zor olanlar.

Bir de bu tipler uzun süre kullanılmazsa impelleri yapışabiliyor.Bu da problem,söküp temizlemek gerekiyor.

Bazı markalarda motorun arkasında tornavida ile çevrilebilecek bir yer oluyor,çevrilerek sıkışma gideriliyor.

Fakat genede bulunduğu yer zor olduğu için uğraştırıcı.

[Kaan Erdem]

Ben 2 yıl falan oldu her halde Macerator u tekneden attım yetti gari diyerek.Teknenin yapısını göz önüne aldığımda serbest düşüşe uygun olmadığı için whale marka bir manuel pompa aldım.Aslan gibi iş görüyor.
Ancak imkanım olsa serbest düşüşlü bir tank sahibi olmayı önceliğim yapardım.
90 Litre ciddi bir kapasite aslında, bizim tank resmi olarak 50 litre ama turmepa çekince bir bakıyorsun 65 , bir bakıyorsun 85 litre.
Anlayan beri gelsin.
Sonuçta kişi başı günde 2 litre üzerinden hesap yapılıyor.
Elektrikli tuvalet bende allerji yaratır.Basit iyidir, ancak hortum dedin mi orada duracak ve paraya kıyacaksın.
Haa bir de son söz tanka ve hortumlara G Trap ın çift komponentli bakteri yiyen canavarından yollayacaksın.Ne koku kalıyor ne bir şey.
Biz 365 gün yaşayan olarak çok rahatladık kullanınca, öneririm.

[Mücahit Karabaş]

Bilgi, fikir ve tavsiye veren tüm dostlara çok teşekkür ederim. Sizin gibi  değerli denizcilerin fikirleri çok önemliydi bizim için. Ortak karar biraz daha fazla yatırım maliyeti ile serbest düşmeli depo oldu. Biz de büyük sözü dinlemeyi tercih ettik. Baş kamaradaki dolabı biraz fazla demonte ederek  tankın ölçüsünü 95 litreye çıkarmayı başardık. Siparişi verdik. 1 hafta içinde imal edilecek. Seviye göstergesi de olacak. Merem Resimin sorusuna cevap olarak boşaltma vanası tam tankın altına denk geliyor. Çünkü ilk kullanılan olan küçük tank zaten bu dolapta olduğu için vana tam altına konulmuş. Mevcut maceratöre sonra tekrar baktık. Aslında çalışıyor. Ama yine de riski azaltmak adına kendisine veda etmek daha doğru.

Şimdi bir haftadır araştırmalarımdan sonra bir sonuç yazısı hazırladım. Hatalarım varsa düzeltmenizi rica edeceğim. Çünkü bu konuda pek bilgim yoktu. Sizden aldığımı size satıyormuş gibi olmasın. Yeni yeni bir şeyler öğrendim. Bundan sonra ikinci el ya da yeni tekne alacak olan benim gibi çömezlere  az da olsa yardımcı olabilmek istedim.

PİS SU SİTEMİ BÖLÜMLERİ

1.   TUVALET

Manuel tuvaletler: Elle pompaladığımız ve parçalama kalitesinin bir nebze düşük olduğu tuvalet çeşidi.
Elektrikli tuvaletler: Elektrikli sistemle parçalayan ( bir çeşit pre-maceratör) ve daha az su kullanan sistem. Avantajı tanka giden atık daha iyi parçalanır. Daha az su kullanıldığı için tanka giden toplam hacim daha azdır.

2.   PİS SU TANKI

Serbest Düşmeli tank: Tuvalet seviyesinin üstündedir. Bir vanayı açarak denize kolayca boşaltılabilir. Boşaltma vanasının ise tam altında olması önemlidir. S veya Z şeklinde zigzag yapacak şekilde açılacak bir vana  riskli olabilir. Dezavantajı: Çok fazla dolarsa atığı tuvalete geri kaçırabilir. Mümkünse gösterge takılmalıdır.

Maceratörlü tank: Tuvalet seviyesiyle aynı ya da daha alt seviyededir. Bir pompa vasıtasıyla denize dökülebilir. Pompayla tank arasında bir vana olması taşma problemleri için çok önemlidir.

3.   MACERATÖR POMPA

   
Maceratör İtalyanca Öğütücü demekmiş. Pis su tankından çektiği atığı parçalayarak  dışarıya pompalar. İki tip olur.

a.   Satifrüjlü maceratör: Su seviyesinin altına monte edilir. İçinde santrifüj vardır. Çalışmaya başlaması için su girişi önemlidir. Atık malzeme kanatların içinden geçer. O nedenle büyük parçalar, kağıt, saç vb parçalar çabuk  tıkanmasına ve bozulmasına neden olabilir. Bir dezavantajı da gürültü çalışmasıdır. İçinde sürekli deniz suyu olduğu için yıpranması daha çabuk olur. 

b.   Diyaframlı maceratör: Diyaframın ileri geri sıkıştırma hareketi ile çalışır. Atık malzeme pompanın içinden geçmediği için kolay tıkanmaz. Su seviyesinin üstüne monte edildiği için direkt tuzlu suyun yıpratıcı etkisinden uzaktır. Sessiz olması da avantajdır. Yine de iyi parçalanmamış malzeme zorlayabilir.

Her iki maceratörde de atık malzemenin önceden iyi parçalanması çok önemlidir. Ömürleri uzun olur.
Her iki maceratör sonuçta elektrikli aletler olduğu için tekne gibi rutubetli ortamlarda risk altıdadır. Suyla temas etme durumlarında yeni bile olsalar, devre dışı kalabilirler.

Manuel pompalar: Maceratöre alternatiftir. İyi parçalanmamış atıkları pompalarken zorlanabiliriz. Bir de tanktaki malzeme miktarı çoksa, süre uzun olacağından pompalama işlemi yorabilir.

Genel sonuç:
Şu an için bütçem elvermese de tankımızın ve maceratör tipi ne olursa olsun, elektrikli tuvaletler ön öğütme yaptıkları için çok büyük bir kolaylık ve su tasarrufu sağlıyor.
Maceratörle depo arası vana çok önemli
Serbest Düşmeli tank diğerine göre avantajlı.(15 yıllık maceratöre de rastlamak da mümkün)
Diyaframlı maceratör, santifrüjü maceratöre göre avantajlı.
Sifon tatlı suya bağlanırsa, koku oluşması ciddi olarak önleniyor.
Hortumları boyamak da koku için iyi bir önlem.
Güverte waste çıkışına giden hortum mümkün olan en kısa yol olmalı
Waste çıkışına giden hortum maceratörden bağımsız olmalı. Maceratör bozulursa vidanjör de çekiş yapamaz. 
Tanktaki gösterge her zaman faydalıdır. Şamandıra ya da göstergede oluşabilecek sorunlara karşı monte edilirken kolay müdahale edilebilecek şekilde konumlandırılmalıdır.
Hortumlara ve depoya bakteri yiyen kimyasallardan kullanılması kokuyu engelliyor.
Karbonat, limon tuzu ve sirke karışımı da hortumlardaki birikintileri çözen ve kokuyu azaltan iyi bir yöntem.
Uzun süre kullanılmayan impellerli maceratörün impellerini temizlemek cihazın ömrünü uzatır.


En önemli sonuç:
Elektrikli ya da manuel tuvalet fark etmez yedekli olmak önemli
Diyaframlı ya da santifrüjlü maceratör olsun yedekli olmak önemli.
Koku yapmayan cins hortumlar, teknedeki yaşam kalitesini artıran gizli kahramanlardır.


Yanlış ya da eksik bilgi varsa lütfen düzeltiniz. Dediğim gibi daha yeni öğreniyorum.