Aşağı git Skip to main content

Gönderen Konu: Tüyler

  • *
  • İleti: 232
Tüyler
OP: 11 Ağustos 2018, 22:51:30
Sevgili Reisler, ana yelkenime taktığım ilâve ikişer tüy ile performans ciddi şekilde arttı. Tüylerden birisini ana yelkenin alt kısmına, bumbadan yaklaşık iki metre yukarıya ve torun en derin olduğu yere, iskele ve sancak tarafına, ikincisini de yukarıya, en üst güngörmez tüyü hizasına, yine azami tor noktasına, kirişin (cord) %45 noktasına taktım.

Orsa seyirde alt tüyleri araba ile, üst tüyleri iskota ile; apazda ise alt tüyleri iskota ile, üst tüyleri bumba palangası ile kontrol ederek neredeyse teknenin polar diyagram değerlerine ulaştım.

Daha önce yaptığımız Arvel Gentry makalelerinin tercümesinde yazıldığı gibi, azami tor noktasında havanın bilhassa rüzgâr altı tarafta yelkenden ayrılması (separation) neticesinde, yelken iyi iş yapıyormuş gibi görünse de, aslında performansının çok düştüğü anlatılıyordu.

Benzer şekilde genovaya da bunu uygulamak mümkün. Ama şu haliyle bile oldukça yol katettim. Tavsiye ederim.
  • IP logged
BALIM SY

  • *
  • İleti: 929
Ynt: Tüyler
#1: 11 Ağustos 2018, 23:02:42
Murat kaptanım, bu çok ilgimi çeken bir konu. Bahsettiğiniz makaleyi ve önerebileceğiniz kaynakları görmek çok isterim. Bende de performans teknesi var ve ana yelkende sadece güngörmez tüyleri kullanıyordum. Bu yazdıklarınızı iyi hazmedip tam verim almak isterim ben de... Çok teşekkürler, selamlar
  • IP logged
"...parce que je suis heureux en mer et peut-être pour sauver mon ame..." - Bernard Moitessier

  • *
  • İleti: 232
Ynt: Tüyler
#2: 11 Ağustos 2018, 23:11:43
Doğan Reis, “arvel gentry” diye forumda arama yapın, makaleleri pdf formatında bulacaksınız.
  • IP logged
BALIM SY

  • *
  • İleti: 929
Ynt: Tüyler
#3: 11 Ağustos 2018, 23:25:12
Doğan Reis, “arvel gentry” diye forumda arama yapın, makaleleri pdf formatında bulacaksınız.

En kısa sürede bakacağım, hazır konu açılmışken rüzgar üstüne doğru giderken çok sık yaşadığım bir handikap aşırı yattığımdan ana yelkeni bir miktar ters rüzgarla doldurmak zorunda kalıyorum tekneyi biraz ayağa kaldırabilmek için. Bu durumda tabii orsa yakası çalışmıyor, dolayısı ile ortadaki tüylerin de ifade edeceği bir şey olmaz değil mi bu durumda? 

"Cenovanın orsası ana yelkenin güngörmezi trim edilir" prensibine biraz sadık kalıyordum şimdiye kadar ama kesinlikle bütün teorisine hakim olmak isterim. Bu gözlemlediğiniz performans artışı hafif havalar için mi genelde?
  • IP logged
« Son Düzenleme: 11 Ağustos 2018, 23:27:52 Gönderen: Doğan Erbahar »
"...parce que je suis heureux en mer et peut-être pour sauver mon ame..." - Bernard Moitessier

  • *
  • Donatan Temsilcileri
  • İleti: 4208
Ynt: Tüyler
#4: 12 Ağustos 2018, 01:28:45
Murat bir  daha anlat. Verim nasıl arttı?
  • IP logged
Saatin fazla tiz tıkırtısında,ışık yıllarının ömür süremizle alay eden sesini de işitiriz.

  • *
  • İleti: 232
Ynt: Tüyler
#5: 12 Ağustos 2018, 10:16:40
Olay şöyle başladı: malûm ben yılın büyük bölümü Gökova’dayım. Kışın güney havaları bitip de bahar aylarındaki fırışka rüzgârları da yaşadıktan sonra yaz ile Gökova önce Karayel’den, sonra içerilerde günbatısından bindirir, epeyi de dalga kaldırır. Öğleden sonra saatlerde sağanaklarda 30 knots’ları görmek mümkündür. Dedim ki, 25 knots’tan sonra zaten %130 genovaya camadan vurmaya rağmen, ne yapsan tekne bir şekilde gidiyor. O havada ve dalgada düzgün trim vs yapabilmek için yelken takımının ve yelkenlerinin durumunun iyi olması lazım. Eh, bende bir takım yelken var ve artık güngörmez iplerini toplatmaya başlayacak kadar da eskimeye yüz tuttu.

Maksat düzgün yelken yapmak ve gideceğin yere makûl hızlarda varmak ise illâ ki hava 20’leri bulmalı mı? Cevap hayır. İşte o yüzden teknemin Bavaria 38 2000 polar diyagramını buldum. Bu diyagramdaki değerleri bir tabloya döktüm, onu da dümen simidinin önüne yapıştırdım. Maksat, yelken çalışırken hedefleme yapmak.

Dur şimdi. Eşim Orhaniye’ye geçiyoruz dedi, orada devam ederim. Gerçi çok mu uzattım?
  • IP logged
BALIM SY

  • *
  • Donatan Temsilcileri
  • İleti: 4208
Ynt: Tüyler
#6: 12 Ağustos 2018, 10:45:13
Sahanesin. Kardeşime sevgiler.
  • IP logged
Saatin fazla tiz tıkırtısında,ışık yıllarının ömür süremizle alay eden sesini de işitiriz.

  • *
  • İleti: 1341
Ynt: Tüyler
#7: 12 Ağustos 2018, 11:56:01
Çok merak ediyorum.Öğretici olacak.Teşekkür ediyor devamını bekliyorum.
  • IP logged
BABA TUNCA /YEŞİLKÖY

  • *
  • İleti: 232
Ynt: Tüyler
#8: 12 Ağustos 2018, 15:15:46
Evet, Orhaniye Keçi Adasının arkasına kıçtan kara oldum. Dıştan takma bakımda, bir türlü alamadığım için karşı Martı Marinaya bie kaç eksik in kürekle git gel yaptım. Şimdi buradayım.

Yani diyeceğim öyle pek matah birşey değil de, ilginç gelebilir diye yazıyorum. Ama temel bilgiler için lütfen kütüphanedeki Arvel Gentry “aralık etkisi” tercümelerine ya da orijinal metne bakın derim.

Şimdi benim derdim ne? Tekneyi makûl, yani diyelim ki 6+ knots bir hızla götürmek. Düşük gerçek rüzgâr hızlarında da götürmek. Onun için de polar diyagram değerlerini hedef aldım; yoksa ben de biliyorum bu değerler pek çok varsayıma dayanıyor.

Yine biliyorum ki, 20+ havada her yelkenli şu ya da bu şekilde gidiyor. Mesele 10 knots gerçek rüzgâr hızında orsa rotasında götürmek. İşte böyle başladı.

Gene Arvel Gentry makalelerini referans verelim: yelkenlerin aerodinamik bir yüzey olarak itme kuvveti oluşturması, yelkenin rüzgâr altı ve üstünden geçen havanın laminar özelliğini olabildiğince korumasına, güngörmeze doğru türbülans başlasa bile hiç bir şekilde havanın yüzeyden ayrılmamasına (ing. Separation) bağlıdır.

Bunu pratik olarak görebileceğimiz tek araç tüylerdir. Genovayı gereğinden fazla kastığımızda rüzgâr altı tüylerin oynayıp geri dönmeleri tipik bir ayrılma ve “stall” olayıdır. Hava akışının yelkenden ayrılmaya başlaması ise azami tor noktasından başlar ve orsa yakasına doğru ilerler. Dolayısıyla yelkenlerin alt ve üst bölümlerinde, torun en fazla olduğu, diyelim ki %45-50 noktasına birer rüzgâr üstü ve altı tüyü koyunca, bilhassa rüzgâr altı tüyünün uçmasını sağlayacak şekilde açıyı ayarlayabiliriz ve tabii tor ile de oynayabiliriz.

Herkesi malûmudur ya, buraya yine de yazalım. Orsa seyrinde genova triminden sonra olmak şartıyla, ana yelkenin alt kesiminin zahiri rüzgâr açısını araba ile, üst kesiminin açısını ise iskota ile bu tüylere bakıp kolayca yapabilirsiniz.

Bu şekilde yapılmış bir trim ile göreceksiniz ki, dümeni daha az rüzgâr altına basacaksınız, tekne daha az bayılacak ve daha hızlı gideceksiniz.

Polar diyagram verileri tabii ki pek çok varsayıma dayanıyor. Benim için iyi bir hedef. Teknem Bavaria 38 2000 model. Karinayı bu sene boyadım. Genova %130. Ana yelken de sarma. Yelkenlerim yeni değil. Dalgasız 10 knots gerçek rüzgârı 45-50 derecede gördüğümde (gerçek rüzgâr hızı ve açısı) 6.4 knots yapıyorum. Eh, fena değil herhalde.

Şimdi benzerini genova’ya da yapacağım. Bu aralar en sevdiğim şey sabah 10 gibi hava basmadan 10-14 kn havalarda trimlerle oynamak, araba, kıç istralya, mandar, iskota vs. Büyüklere oyuncak :)
  • IP logged
BALIM SY

  • *
  • İleti: 1036
Ynt: Tüyler
#9: 12 Ağustos 2018, 19:41:51
Benim bildiğim kadarı ile,  anayelkenin güngörmez yakasında pırpırlanan tüyler (bantlar) olur.
Düzgün trimde, ön yelkende iç ve dış tüylerin paralel, anayelken yakasındaki bu tüylerin ise yelkenle aynı doğrultuda olmasına çalışırdık.

Gezi teknesi kullandığımdan beri trime hiç dikkat etmezdim. Motive ettiniz beni de.
Teşekkürler
  • IP logged
SARIYAZ  Turgut / Marmaris

  • *
  • İleti: 5770
    • Son Denk Kayıkçısı
Ynt: Tüyler
#10: 12 Ağustos 2018, 20:05:30
Teşekkürler, yine harika bilgiler.
  • IP logged
S/Y Bidarka / Fatih / İstanbul


"Son Denk Kayıkçısının Hatırasına"


https://sondenkkayikcisi.blogspot.com/

  • *
  • İleti: 5770
    • Son Denk Kayıkçısı
Ynt: Tüyler
#11: 12 Ağustos 2018, 20:14:22
Bu arada "Aralık Etkisi" makale çevirinizi gerekli izinleri alarak HeyamolaHey yayınları diye basalım bence. Çeviri zamanı niyetlenmiştik ama  o sıralar farklı girişim ve talep olmuştu ama burada yapalım derim. Pdf'lerin hepsi ben de mevcut. Bülent ve Kaan Erdem Abi de bu konuda bize yardım eder. Ne dersiniz?
  • IP logged
S/Y Bidarka / Fatih / İstanbul


"Son Denk Kayıkçısının Hatırasına"


https://sondenkkayikcisi.blogspot.com/

  • *
  • İleti: 232
Ynt: Tüyler
#12: 12 Ağustos 2018, 20:35:53
AhmetK Reis, ne dersiniz diye bana soruyorsanız eğer ben birşey demem :) ticari olmasın yeter
  • IP logged
BALIM SY

  • *
  • İleti: 5770
    • Son Denk Kayıkçısı
Ynt: Tüyler
#13: 12 Ağustos 2018, 20:52:42
AhmetK Reis, ne dersiniz diye bana soruyorsanız eğer ben birşey demem :) ticari olmasın yeter

Tamamdır bu konuyu başka başlıkta netleştirelim de bir şeyler yapalım.
  • IP logged
S/Y Bidarka / Fatih / İstanbul


"Son Denk Kayıkçısının Hatırasına"


https://sondenkkayikcisi.blogspot.com/

  • *
  • İleti: 929
Ynt: Tüyler
#14: 13 Ağustos 2018, 22:00:01
Makalelerin orjinallerini okudum bitirdim iki gün boyunca, çevirilere de göz attım, elinize sağlık Murat Reisim.

Makaleler zaten bu karışık disipline olabilecek en düzgün yaklaşımla taşları yerine oturtur cinsten çalışmalar olmuş. İşin tabiatının 1970 lere kadar açıklık kazanmaması normal zira bilgisayar olmadan öyle altından kalkılabilecek şeyler değil o denklemler... İşin fiziği ve metodolojisi açısından kafamda karanlıkta kalan birşey kalmadı. Ezbere okuduğumuz bilgilerin arka planını anladım. Pratikte uygulamak başka mevzu tabii...

Siz de bu önemli çalışmayı dilimize kazandırmakla harika bir iş yapmışsınız Murat Reisim. Az buz bir emek değil, derlenip toparlanıp basılması konusuna katılıyorum ve elimden bir yardım gelirse de yapmaya hazırım.
  • IP logged
"...parce que je suis heureux en mer et peut-être pour sauver mon ame..." - Bernard Moitessier

 
Yukarı git